آئینها و سنتهای کلیسایی: شام خداوند

آخرین شامی که عیسای مسیح با شاگردان خود قبل از تسلیم شدن و مصلوب شدن خورد را شام خداوند می‌گویند. شام خداوند، حکم خداوند است، که در طی آن، ایمانداران گرد هم آمده، نان خورده و پیالۀ خداوند را می‌نوشند. نان، به نشانۀ بدن مسیح، که برای قومش فدا شد؛ و پیالۀ خداوند، به نشانۀ عهد جدید در خون مسیح است. ما آن را به یادبود خداوند بجا می‌آوریم؛ و بدین ترتیب، تا بازگشت دوباره اش، مرگ او را اعلام می‌نماییم. کسانی که این حکم را به شایستگی بجا آورند، نه از نظر جسمانی، بلکه به لحاظ روحانی، در بدن و خون مسیح شریک می‌گردند؛ و به واسطۀ ایمان، از برکاتی که مسیح با مرگش مهیا نمود، جان خود را قوت بخشیده، و بدین ترتیب، در فیض رشد می‌نمایند. 
شام خداوند، یک روز پیش از مصلوب شدن مسیح، و برای نخستین بار توسط وی مقرر شد. این شام، شام فصح بود که در آخرین هفته زندگی بشری عیسی در عید فصح خورده می‌شد. 
با بررسی چهار روایتی که در اناجیل متی، مرقس، لوقا و اول قرنتیان در مورد شام خداوند وجود دارد، در می‌یابیم که هیچ یک از آنها به تنهایی تمام سخنان عیسی را در این مورد در بر ندارند. اما با ترکیب هر چهار روایت، می‌توانیم شرح جامعی از این رویداد را داشته باشیم. 
عیسی تعلیم نمی‌دهد که مسیحیان به چه فواصلی شام خداوند را باید برگزار کنند. آیین شام خداوند در بعضی کلیساها ماهی ۱ بار یا دو بار یا هر هفته اجرا می‌شود. زمان بندی خاصی برای شام خداوند وجود ندارد. 
دو نوع مراسم و آیین الزامی را خود خداوند به کلیسا داده است به این علت که بسیار مهم است، یکی آیین مراسم تعمید و دیگری شام خداوند است. 
در این مراسم برکت و رحمتهای روحانی زیادی وجود دارد که ما به عنوان یک ایماندار باید دانسته در این مراسم شرکت کنیم. 
این آیین در مورد مرگ مسیح و نجات و عهد جدید صحبت می‌کند این یک آیین مقدس و پر از مفاهیم روحانی است. 
در کتاب مقدس در جایهای زیادی از این مراسم یاد شده در اناجیل توسط خود عیسای مسیح و در قرنتیان توسط پولس. 
پایه "عهد جدید" بر روی میز رحمت خداوند و در مراسم شام خداوند گذاشته شد. این آخرین و بزرگترین عهدی بود که خداوند با نژاد بشر برقرار ساخت که بواسطه مرگ و قیام پسر خداوند، عیسی مسیح فراهم گردید (ارمیا ۳۱: ۳۱-۳۴؛ عبرانیان ۸: ۷-۱۳). 
نان و شراب نمادی از بدن و خون عیسی مسیح هستند. شکستن نان نمادی است از جسم عیسی که روی صلیب کشته شد و ریختن شراب نمادی است از خون عیسی که در هنگام مصلوب شدنش بر روی صلیب ریخته شد. آنها به صورت نمادین بیانگر مرگ عیسای مسیح هستند به عنوان یک قربانی برای نجات تمامی جهانیان. 
شام خداوند صرفا نشانه یا نمادی نیست که در گذشته اتفاق افتاده باشد. شام خداوند همچنین مُهر تاییدی از کار کامل محبت و فیض خدا در زمان حال است. مُهر تاییدی است است که به مسیحیان یقین می‌بخشد که کار کامل مسیح بر روی صلیب در زمان حال به آنها تعلق دارد و ضمانت می‌کند که گناهانشان کفاره شده و آنها فدیه شده و عادل شمرده شده‌اند. شام خداوند فقط یادبود مرگ خداوند نیست، بلکه ارتباطی است با مسیح قیام کرده که در آن او حیات روحانی مسیحیان را تغذیه و احیا کرده و تقویت می‌کند. 
انجام یا عدم انجام شام خداوند، میزان ایمان ما را نمی‌سنجد و انجام دادن و یا ندادن آن نشانۀ ایماندار بودن شخص نیست. همچنین انجام دادن یا ندادن آن اساس ایمان مسیحی نیست.

  تاریخچه    

عید پسح یکی از اعیاد بزرگ یهودیان و سالروز آزادی آنها از اسارت و بردگی در مصر است. این عید همراه با مراسم پر شکوه و آوازها و نیایشها همراه بوده و برای یهودیان مرسوم است که در این ایام در کنار هم باشند و با هم غذا بخورند. 
در مراسم پسح نان فطیر و چهار گیلاس یا جام شراب بنام شراب کوشر وجود داشته که دست به دست می‌چرخیده و هر کدام از این جامها دارای مفهوم خاصی بوده و نمایانگر و تجلی رهایی قوم یهود از دست فرعون و سرزمین مصر بوده است. نان فطیر و این جامها نمادی هستند که در ارتباط با شام خداوند قرار می‌گیرند. 
در کتاب خروج فصل ۶: ۶-۷ به چهار مورد برخورد می‌کنیم: 
۱ – من شما را از مصر خارج خواهم کرد. 
۲ – من شما را از بندگی مصری‌ها آزاد خواهم کرد. 
۳ – من شمارا با بازوی قدرتمند و داوریهای عظیم خود، نجات خواهم داد. (یعنی شما را با قدرت خود و بلاهایی که بر مصریان وارد می‌کنم فدیه داده و نجات خواهم داد). 
۴ – من شما را قوم خود خواهم ساخت. 
مراسم با دعای برکت شروع و سپس جام اول بین تمام افراد خانواده چرخیده می‌شد. بزرگ خانواده یک تکه از نان فطیر را برداشته و آن را شکسته و در کناری می‌گذاشت. 
کوچکترین فرد خانواده سپس سوال می‌کرد که عید پسح چیست؟ و بزرگترین فرد خانواده نیز آن را توضیح می‌داد. 
مطمئنا در همان روز که مسیح با شاگردانش بود نیز مسیح به شاگردانش توضیح داد که پسح چیست. 
قوم اسرائیل برای ۴۳۰ سال در مصر بودند و در بندگی فرعون قرار داشتند. خداوند موسی را فرستاد و ده بلا بر سر مصریان وارد آورد و آخرین بلا مرگ نخست زادگان بود. 
شرح حال این رویداد در کتاب خروج ۱۲: ۶-۱۴ ثبت شده است. و ما باید بدانیم که پس از ۳۵۰۰ سال هنوز یهودیان این روز را برگزار کرده و جشن می‌گیرند. 
سپس جام دوم که نمایانگر آزادی از بندگی مصریها بود دست به دست چرخیده می‌شد. 
او نان را شکست و سومین جام را که جام فدیه بود دست به دست داد. 
۳ – من شما را با بازوی قدرتمند و داوریهای عظیم خود، نجات خواهم داد. (یعنی شما را فدیه داده و نجات خواهم داد). 
"و چون ایشان غذا می‌خوردند، عیسی نان را گرفته، برکت داد و پاره کرده، به شاگردان داد و گفت: «بگیرید و بخورید، این است بدن من.» ۲۷ و پیاله را گرفته، شکر نمود و بدیشان داده، گفت: «همه شما از این بنوشید، ۲۸ زیرا که این است خون من در عهد جدید که در راه بسیاری بجهت آمرزش گناهان ریخته می‌شود" (متی ۲۶: ۲۶-۲۸). 
خداوند در روز پسح گفته بود یک بره بی عیب بگیرید و قربانی کنید و خون آن را به سر در خانه هایتان بپاشید. تا فرشته مرگ از خانه‌های شما عبور کند. 
قربانی بره برای بخشش و پاک کردن گناه قوم اسرائیل و حفاظت آنها از مرگ به واسطه داوری خدا بر گناه بود. 
این دقیقا همانند خون مسیح است که برای بخشش از گناهان و رستگاری و نجات از مرگ است. در واقع عیسی جایگزین بره پسح شد. 
عیسی مسیح نشان داد که او آخرین و حقیقی ترین بره قربانی نهایی برای فدیه قوم اسرائیل است. آخرین راه بخشش گناهان. 
وقتی که عیسای مسیح به قسمت آخر این شام رسید. معلوم نیست که آخرین و چهارمین جام را با شاگردانش نوشید یا خیر. 
جام آخر نمایانگر و نشانه "من شما را قوم خود خواهم ساخت" بوده است. روزی تمام مسیحیان راستین در خانه خدا و در دور میز خداوند گرد هم می‌آیند. "اما به شما می‌گویم که بعد از این از میوه موْ دیگر نخواهم نوشید تا روزی که آن را با شما در ملکوت پدر خود، تازه آشامم " (متی ۲۶: ۲۹).

  اساس تاریخی    

هر سه انجیل متی (۲۶: ۲۶ به بعد)، مرقس (۱۴: ۲۲ به بعد)، و (لوقا ۲۲: ۱۴ به بعد)، به شام آخری اشاره نموده اند، که عیسی در شب پیش از مرگش، به همراه شاگردانش صرف نمود. هر یک از آنها چنین شرح می‌دهند که عیسی با شکرگزاری، و برکت دادن نان و پیاله، آنها را بین شاگردانش تقسیم نموده، و به ایشان خاطرنشان ساخت که این نان، بدن اوست؛ و این پیاله، خون از عهد، یا به عبارتی، عهد تازه در خون اوست. عیسی در لوقا ۲۲: ۱۹ می‌فرماید: «این را به یاد من به جا آرید.» انجیل یوحنا به طور خاص به آن خوردن و نوشیدن اشاره نمی‌کند، بلکه به آنچه در آن شامگاه روی داد؛ و به تعالیمی که داده شد، می‌پردازد. 
تا جایی که به ثبت رسیده و ما از آن آگاه هستیم، می‌توانیم بگوییم که کلیسای اولیه، همان گفتۀ عیسی را به جا می‌آورده است: ایشان به یادبود عیسی و مرگش، شام خداوند را به جای می‌آوردند. رسالات پولس، نخستین شهادتهایی هستند که امروزه در دسترس ما قرار دارند. او در رسالۀ اول قرنتیان ۱۱: ۲۰، به رویدادی در حیات کلیسا اشاره می‌کند، که «شام خداوند» نامیده می‌شود؛ و احتمالاً از آن جهت «شام خداوند» خوانده می‌شود، که خداوند عیسی، خود آن را بنیاد نهاد و مقرر نمود؛ ضمن اینکه معنای آن، دقیقاً مرگ خداوند را یادآوری نموده و آن را گرامی می‌دارد. پولس در اول قرنتیان ۱۱: ۲۳-۲۴ می‌گوید: «من از خداوند یافتم، آنچه به شما نیز سپردم، که عیسی خداوند در شبی که او را تسلیم کردند، نان را گرفت و شکر نموده، پاره کرد و گفت: بگیرید بخورید. این است بدن من، که برای شما پاره می‌شود. این را به یادگاری من به جا آرید.» عبارت «من از خداوند یافتم»، احتمالاً بدین معناست که خود خداوند برای پولس تصدیق نموده بود که آنچه دیگران دربارۀ شام آخر خاطر نشان ساخته اند، به واقع، روی داده است (پولس در شام آخر، در کنار سایر رسولان حضور نداشت). 
بنابراین، منشأ تاریخی شام خداوند، به شام آخری بر می‌گردد که عیسی در شب پیش از مصلوب شدنش، به همراه شاگردانش صرف نمود. عملکرد و معنای این آیین، همگی ریشه در چیزی دارند که عیسی در آن شب آخر فرمود و به انجام رساند. عیسی خود منشأ شام خداوند است؛ و خود حکم نمود که از این پس، آن را به جای آورند. او خود تمرکز اصلی و محتوای آن است.

  اسامی    

در کتاب مقدس از شام خداوند به چهار اسم متفاوت نام برده شده است. 
۱ – در اول قرنتیان ۱۱: ۲۰ «شام خداوند» نامیده شده است. مهمانی و ضیافتی را که قرنتیان آن را انجام می‌دادند و از آن سؤ استفاده می‌کردند باید جدا از شام خداوند به حساب آورد. شام خداوند شامی نبود که ثروتمندان، فقرا را به عنوان مهمانان خود دعوت کرده و با آنها به خساست رفتار کنند. 
۲ – در اول قرنتیان ۱۰: ۲۱ «مایده یا سفره خداوند» نامیده شده که از سفره شیطان جدا شده است. امت‌ها در قرنتس عادت داشتند که بعد از آوردن قربانی برای بت‌ها کنار سفره قربانی‌ها می‌نشستند. این خوراکها را سفره دیوها می‌نامیدند چون قربانی به بتها در واقع قربانی کردن برای دیوها بود و خوراک‌های قربانی آنها در واقع داشتن ارتباط با این دیوها بود. 
۳ – در اعمال ۲: ۴۲ و ۲۰: ۷ «شکستن نان ها» نامیده شده که در واقع شامل خوردن شام و شراکت در شام خداوند نیز بوده است. 
۴ – در اول قرنتیان ۱۰: ۱۶ «پیاله برکت» نامیده شده که همانا شام خداوند و شکرگزاری از خداوند بوده است.

  شرکت کنندگان در شام خداوند    

در شام خداوند، ایمانداران به عیسی؛ یعنی کلیسا، که یک خانواده هستند، گرد هم می‌آیند. شام خداوند، برای غیر ایمانداران نیست. شاید که غیر ایمانداران در کلیسا حضور داشته باشند؛ و در واقع، ما به ایشان خوش آمد می‌گوییم. در شام خداوند، هیچ نکتۀ مرموزی وجود ندارد. شام خداوند، آیینی است که در حضور همگان بجا آورده می‌شود؛ و مفهومش برای همگان است. شام خداوند، مراسمی مرموز و بر پایۀ یک بدعت نیست، که قدرتهای جادویی در آن نهفته شده باشد. شام خداوند، پرستش جمعی اعضای کلیساست. در واقع، پولس در اول قرنتیان ۱۱: ۲۶ می‌گوید: «هرگاه این نان را بخورید و این پیاله را بنوشید، موت خداوند را ظاهر می‌نمایید، تا هنگامی که باز آید.» از اینرو، یکی از جنبه‌های شام خداوند، اعلام نمودن است؛ آری، آن چیزی که باید مورد توجه قرار گیرد، اعلام نمودن است، نه مخفی و پوشیده بودن. 
به وضوح در اول قرنتیان ۱۱: ۱۸ از واژۀ «کلیسا» استفاده می‌شود «هنگامی که شما در کلیسا جمع می‌شوید.» کلیسا، بدن مسیح است؛ پس کسانی که در شام خداوند شرکت می‌کنند، ایمانداران به عیسی هستند که گرد هم می‌آیند. 
در واقع چون کسانی که در این مراسم شرکت می‌کنند هم عهد با عیسای مسیح هستند پس کسانی که ایمان ندارند نباید در این مراسم شرکت کنند. 
چون این میز متعلق به کسانی است که عیسای مسیح را به عنوان خداوند و نجات دهنده خود پذیرفتند و شریک بدن و خون مسیح هستند. این میز متعلق به فرزندان مسیح است. این شام مقدس در واقع یک شام و میهمانی خانوادگی است و به خانواده خداوند تعلق دارد. این شام شامی است که خود خداوند تدارک دیده و خود عیسای مسیح میزبان آن است. 
شام خداوند یاد آوری محبت مسیح است. و محبت مسیح شامل همه جهانیان شد. شام خداوند یاد آوری قربانی شدن مسیح برای پاکی گناهان هر انسانی است. شرکت کنند گان باید به این امر واقف باشند نه اینکه مراسمی را انجام میدهند بلکه آنها در پیام محبت مسیح شرکت می‌کنند. شریک عهد مسیح می‌شوند. پس یا شخص به مسیح به عنوان نجات دهنده خود ایمان دارد که در این شام شرکت می‌کند که در واقع یاد آور پیمان مسیح با خود می‌شود و یا شخص به مسیح به عنوان نجات دهنده خود ایمان ندارد و نباید در این شام شرکت کند.

  صرف شام خداوند    

شام خداوند، بسیار ساده است: خوردن نان، و نوشیدن پیاله. "نان را گرفت و شکر نموده، پاره کرد و گفت: بگیرید بخورید. این است بدن من، که برای شما پاره می‌شود. این را به یادگاری من به جا آرید؛ و همچنین پیاله را نیز بعد از شام، و گفت: این پیاله، عهد جدید است در خون من. هرگاه این را بنوشید، به یادگاری من بکنید" (اول قرنتیان ۱۱: ۲۳-۲۵). 
دربارۀ اینکه از چه نوع نانی استفاده شود؛ و یا اینکه چطور قسمت شود، مشخصاً به هیچ نکتۀ خاصی اشاره نشده است. تنها نکتۀ خاص، محتویات پیاله است، که در هر سه انجیل متی، مرقس، و لوقا به آن اشاره شده است: «به شما می‌گویم که بعد از این، از میوۀ مو دیگر نخواهم نوشید، تا روزی که آن را با شما در ملکوت پدر خود، تازه آشامم» (متی ۲۶: ۲۹؛ همچنین مرقس ۱۴: ۲۵؛ و لوقا ۲۲: ۱۸ را نیز مشاهده نمایید). پس آنچه نوشیده می‌شود، «میوۀ مو» می‌باشد. ما نباید این مقوله را به موضوعی پیچیده تبدیل کنیم که آیا شراب استفاده شود، یا آب انگور ساده. نکته‌ای در این آیات وجود ندارد که به یکی حکم، یا دیگری را ممنوع نماید. 
عیسی همچنین نوع نان یا شرابی که باید استفاده شود را تعیین نمی‌کند پس بعضی مسیحیان از نان فطیر و بعضی دیگر از نان معمولی استفاده می‌کنند. بعضی از شراب واقعی و بعضی دیگر از شراب رقیق شده در آب و یا آب انگور استفاده می‌کنند. آب و شراب مهم نیستند، بلکه انگیزه و ایمان از شرکت در این مراسم مهم است. 
عیسی تعلیم نمی‌دهد که چطور باید نان و پیاله شراب را بین مسیحیان تقسیم کرد. پس بعضی مسیحیان قبل از مراسم شام خداوند نان را به اجزای کوچکتر و شراب را به جامهای کوچک شراب تقسیم می‌کنند. بعضی مسیحیان هم اجازه می‌دهند که خود ایمانداران سهم خود را جدا کنند و در طی مراسم همه از یک جام می‌نوشند. تعداد نان‌ها یا پیاله‌های شراب مهم نیست، بلکه مهم این است که اعضا مفهوم شام خداوند را درک کنند و با حالت درست در آن شرکت کنند. حالت درست یقینا شامل این می‌شود که آنها، مسیحیان دیگر را که مراسم شام خداوند را به شیوه دیگر برگزار می‌کنند بپذیرند و محبت کنند. در هنگام خوردن شام خداوند مسیحیان می‌توانند بنشینند یا بایستند. 
آنچه که باید بدان اهمیت دهیم، این است که نباید این مهم را شوخی گرفته، و نسنجیده و بی تدبیر، چیز دیگری را جایگزینش کنیم؛ گویی که گرد هم بیاییم و نان و شیرینی بخوریم و نوشابه بنوشیم. شام خداوند، شوخی نیست. ما باید این آیین را با در نظر گرفتن ارزش و اهمیتش بجا آوریم.

  یاد آوری در شام خداوند    

جنبۀ ذهنی شام خداوند، بدین معناست که شرکت کنندگان در آن، باید ذهنشان را بر عیسی، و به ویژه بر کار تاریخی او؛ یعنی مردن برای گناهان، متمرکز نمایند. «این را به یادگاری من به جا آرید.» ما در لحظۀ خوردن و نوشیدن، که جنبۀ فیزیکی شام خداوند است، باید «به یاد آوریم»؛ و این یاد آوری، جنبۀ ذهنی آن است. یعنی باید آگاهانه به خاطر آوریم که عیسی زیست؛ و باید به خاطر آوریم که جان داد و از مردگان برخاست؛ و باید به خاطر آوریم که مقصود کارش این بود که گناهان ما را بیامرزد. 
شام خداوند، یک یاد آوری محض است؛ به این معنا که بارها و بارها به یاد آوریم که مسیحیت، معنویتی مثل جنبش «عصر جدید» نیست. مسیحیت، ارتباط با ضمیر درون نیست. مسیحیت، عرفان نیست. مسیحیت، در واقعیتهای تاریخی، ریشه دارد. عیسی به راستی زندگی کرد. او دارای جسم بود؛ و قلبی که خون را به جریان می‌انداخت؛ و پوستی که با زخمی شدن خونریزی می‌کرد. او پیش روی همگان، به جای گناهکاران، بر صلیب رومیان جان داد، تا هر که به او ایمان آورد، از غضب خدا رهایی یابد. این رویدادی بود که در گذشته، و یک بار برای همیشه در تاریخ به وقوع پیوست. 
بنابراین، جنبۀ ذهنی شام خداوند، بر یاد آوری استوار است، نه بر خیالات و تصورات، نه بر خواب و رویا، نه بر حلول روح، نه بر شنیدن، و نه بر ذهن سرگردان، بلکه بر به یاد آوردن استوار است. در شام خداوند، ما آگاهانه به گذشته نگریسته، و ذهنمان را بر عیسی، و آنچه که در کتاب مقدس از او می‌دانیم، متمرکز می‌نماییم. شام خداوند، بارها و بارها ما را به جزییات تاریخ بر می‌گرداند؛ نان و پیاله؛ بدن و خون؛ اعدام و مرگ. 
به یاد آوردن عیسای مسیح تجدید یک خاطره و نگاه کردن به یک عکس نیست. زمانی که کتاب مقدس می‌گوید به یاد آورید از آن روز و کاری که مسیح برای شما کرد این صرفا به یاد آوردن مرگ مسیح به عنوان یک حادثه نیست. 
ما با این آگاهی اعلام می‌کنیم و به یاد می‌آوریم که عیسی مسیح به خاطر گناهان ما مصلوب شد و قیام کرد و با مشارکت با مسیح در همین امروز به شاگردان مسیح که با مسیح مشارکت داشتند، می‌پیوندیم. 
به یاد می‌آوریم که ما قبل از ایمان به مسیح، محکوم به هلاکت بودیم.

  مشارکت در شام خداوند    

در شام خداوند چیزی فراتر از خوردن و نوشیدن و به یادآوردن باید روی دهد؛ چیزی که غیر ایمانداران و شیطان، قادر به انجامش نیستند. 
"پیالۀ برکت، که آن را تبرّک می‌خوانیم، آیا شراکت در خون مسیح نیست؟ و نانی را که پاره می‌کنیم، آیا شراکت در بدن مسیح نی؟ زیرا ما که بسیاریم، یک نان و یک تن می‌باشیم، چون که همه از یک نان، قسمت می‌یابیم. اسراییل جسمانی را ملاحظه کنید! آیا خورندگان قربانیها، شریک قربانگاه نیستند؟" (اول قرنتیان ۱۰: ۱۶-۱۸). واژۀ «شراکت» در این آیات به چه معناست؟ 
چیزی عمیق تر از یادآوری صرف وجود دارد. پولس می‌گوید که ایمانداران؛ یعنی آنانی که بر عیسی مسیح اعتماد کرده و او را گنجینۀ خود می‌دانند، در بدن و خون مسیح شراکت دارند؛ یعنی ایمانداران، به معنای واقعی، سهیم شدن در بدن و خون مسیح را تجربه می‌کنند. آنها شریک بودن در مرگ او را تجربه می‌کنند. 
این شرکت کردن، یا سهیم بودن، یا شریک شدن به چه معناست؟ آیۀ ۱۸، این شراکت را با قربانیهای قوم اسراییل مقایسه می‌نماید: «اسراییل جسمانی را ملاحظه کنید! آیا خورندگان قربانیها، شریک [واژه‌ای مشابه] قربانگاه نیستند؟» سهیم شوندگان، یا شراکت کنندگان، یا شریکان در قربانگاه به چه معنایند؟ بدان معنایند که آنها در آنچه بر قربانگاه روی می‌دهد، یا در برکات آن سهیم هستند. برای نمونه، آنها از بخشش خدا، و مشارکتی ترمیم شده با او بهره مند می‌گردند. 
بنابراین، وقتی ما ایمانداران، از نظر فیزیکی، نان را می‌خوریم و پیاله را می‌نوشیم، در اصل، به لحاظ روحانی، گونۀ دیگری از خوردن و نوشیدن را تجربه می‌کنیم. ما با این خوردن و نوشیدن، آنچه بر صلیب روی داد را به زندگی مان ربط می‌دهیم؛ و به واسطۀ ایمان، و با اعتماد به همۀ آنچه که خدا در عیسی برای ماست، از برکاتی که عیسی با ریخته شدن خونش، و با مرگش بر صلیب مهیا نمود، جان خود را قوت می‌بخشیم. 
وقتی پولس می‌گوید: «پیالۀ برکت، که آن را تبرّک می‌خوانیم، آیا شراکت در خون مسیح نیست؟ و نانی را که پاره می‌کنیم، آیا شراکت در بدن مسیح نی؟»، منظورش این است: مگر نه اینکه ما در شام خداوند، با ایمان، و به لحاظ روحانی، هر برکت روحانی‌ای را جشن می‌گیریم که با بدن و خون مسیح خریداری شده است؟ نه هیچ غیر ایمانداری قادر به چنین کاری است؛ و نه شیطان. این هدیه‌ای است برای خانوادۀ خدا. وقتی شام خداوند را برگزار می‌کنیم، با ایمان، و به لحاظ روحانی، همۀ آن وعده‌های خدا را جشن می‌گیریم که با خون عیسی خریداری شده است. 
پس مشارکت بسیار مهم است. این مشارکت هم با مسیح و هم با قوم خداوند است. 
ایمانداران هر وقت که جمع شده و این نان را می‌شکنند، خارج از نژاد و رنگ و ملیت، همه در مسیح یک هستند. همه ما در مسیح خواهر و برادریم ما یک بدنیم و در یک بدن تعمید یافتیم و از یک روح نوشانیده شدیم، همه ما یک خدای پدر داریم و همه ما در مسیح یک هستیم. این سفره شام خداوند فرصت خوبی برای اتحاد و یگانگی و یکدلی مابین ایمانداران و پذیرش یکدیگر است. و سببی برای تشویق اتحاد و یکدلی و نه تکه تکه کردن و جدایی است. برگزاری شام خداوند به اتفاق هم و توسط مسیحیان نمادی است از اتحاد ایمانداران با یکدیگر. اول قرنتیان ۱۰: ۱۷ تعلیم می‌دهد که به مشارکت گذاشتن یک تکه نان نمادی است از اینکه تمام مسیحیان اعضای یک بدن مسیح یعنی کلیسای جهانی مسیح است. 
ما همچنین وارد یک مشارکت استثنایی و واقعی با عیسای مسیح بر سر شام خداوند می‌شویم. حضور مسیح همه جا هست اما به خاطر اهمیت این مراسم با مسیح وارد یک مشارکت زنده می‌شویم. "پس هر که جسد مرا می‌خورد و خون مرا می‌نوشد، در من می‌ماند و من در او" (یوحنا ۶: ۵۶). 
خوردن نان و نوشیدن شراب نمادی است از اینکه شخص مسیحی واقعا شریک عیسای مسیح است و اینکه به صورت نمادین صاحب منافعی است که مسیح با مرگ خود بدست آورد (از آن خود کرده است). درست همانند اینکه خوردن معمولی نان و نوشیدن معمولی شراب، جسم ما را تغذیه می‌کنند به همین ترتیب در شام خداوند بیانگر تأثیر ایمان به مسیح هستند. ایمان به مسیح حیات، قوت و خوشی روحانی می‌بخشد. شام خداوند زندگی روحانی را تغذیه و احیا می‌کند.

  شایستگی در شام خداوند    

کتاب مقدس هشدار می‌دهد که اگر سطحی و بی حس و سهل انگارانه در شام خداوند شرکت کنید؛ و جدی بودن آنچه بر صلیب روی داد را تشخیص ندهید، اگر ایماندار هستید، بعید نیست که جان خود را از دست بدهید؛ نه به خاطر غضب خدا، بلکه به خاطر تنبیه پدرانۀ خدا. بیایید در حالی که با شادی و جدیت، در شام خداوند شرکت می‌کنیم، اول قرنتیان ۱۱: ۲۷- ۳۲ را نیز به آرامی و شمردگی بخوانیم. 
یکی از بدترین چیزها ندانستن موضوع یک بودن و شرکت در خوردن نان مقدس است. برای مثال به خاطر هر دلیلی مثلا من بهتر از بقیه هستم من بهتر می‌فهمم یا به دلیل اختلافی که با یکی از خواهران و برادرانی که در کنار ما ایستاده و در این مراسم شرکت دارد را خواهر و برادر خود نمی‌دانیم و در این مراسم شرکت می‌کنیم. 
در این مواقع است که بدن خداوند را تمیز نمی‌دهیم. وقتی یک دیگر را رد می‌کنیم و نمی‌خواهیم که کنار هم باشیم. ما با رد کردن یکی بودن در مسیح، بدن مسیح خداوند رو پاره پاره می‌کنیم. 
شام خداوند باید به صورت شایسته‌ای برگزار شود. پس هر مسیحی باید قبل از خوردن نان و نوشیدن از پیاله خود را امتحان کند. شخص مسیحی باید بتواند بدن خداوند را تمیز دهد؛ یعنی آنچه هنگام شام خداوند انجام می‌دهد و اگر این کار را نکند با خوردن و نوشیدن آن خود را در معرض داوری قرار می‌دهد. 
هر بار که شخص مسیحی نان را می‌خورد و شراب را می‌نوشد ایمان خود را به عیسای مسیح به عنوان نجات دهنده خود اعتراف می‌کند و همچنین وفاداریش را به عیسی؛ یعنی پادشاهش اعتراف کرده و بطور جدی قول می‌دهد که از عیسای مسیح و کلام او در کتاب مقدس اطاعت کند. هر بار مسیحیان شام خداوند را برگزار می‌کنند انجیل را اعلام می‌کنند؛ یعنی عیسای مسیح به خاطر گناهان ما مرد و اینکه هر آنکه به او ایمان آورد بخشیده شده و نجات خواهد یافت. 
شام خداوند را سطحی نپنداریم، شام خداوند، یکی از ارزشمندترین هدیه‌هایی است که مسیح به کلیسایش عطا نموده است؛ با هم آن را بجا آوریم.

  میز رحمت و فیض    

خدا با تولد تازه کار فیض خود را در قلوب گناهکاران آغاز می‌کند و خدا با شام خداوند به کار فیض خود در قلوب مسیحیان ادامه می‌دهد. شام خداوند اطمینان مسیحیان را از نجات افزایش می‌دهد و ایمانشان را تقویت می‌کند. 
عیسای مسیح میزبان این میز مقدس است همانطور که میزبان شاگردانش بود. یکی دیگر از چیزهایی که باید به آن توجه کنیم که در این شام مقدس اتفاق می‌افتد بخشش است که در این میز رحمت اتفاق می‌افتد. 
همه مسیحیان بر این عقیده‌اند که شام خداوند فرصتی است برای به یاد آوردن مرگ مسیح، همراه با اعتراف گناهان و توبه، زیرا عیسی از ما خواست که وقتی از بدن و خون او می‌خوریم و می‌نوشیم، مرگ او را به یاد آوریم (اول قرنتیان ۱۱: ۲۴-۲۵). در آیین شام خداوند، ما نه تنها مرگ مسیح را به یاد می‌آوریم، بلکه فیضی را اعلام می‌کنیم که به واسطه مرگ او نصیب ما شده است. پولس رسول می‌فرماید: زیرا هر گاه این نان را بخورید و این پیاله را بنوشید، موت خداوند را ظاهر می‌نمایید تا هنگامی که باز آید (اول قرنتیان ۱۱: ۲۶). به خاطر مرگ مسیح، ما از آمرزش گناه و حیات ابدی برخوردار می‌شویم. با شریک شدن در شام خداوند، ما سپاسگزاری خود را برای این موهبت نشان می‌دهیم. در ضمن، بازگشت مسیح را نیز به یاد می‌آوریم. پس تا هنگامی که (مسیح) باز آید، شام خداوند را پیوسته برگزار خواهیم نمود (اول قرنتیان ۱۱: ۲۶).
هر وقت به این میز مقدس نزدیک می‌شویم به یاد داشته باشیم که خون مسیح وقتی ریخته شد گناهان گذشته و حال و آینده ما را پاک کرد. خون عیسای مسیح این قدرت را دارد که گناهان ما را پاک کند پس وقتی در این مراسم حاضر می‌شویم به یاد داشته باشیم که خون عیسای مسیح گناهان ما را بخشیده است. این میز مقدس یاد آور این حقیقت است که اگر ضعیف هستیم، مسیح ما را کمک و مدد می‌کند. اگر در یک مشکلی یا یک گناهی هستیم و داریم با این گناه دست و پنجه نرم می‌کنیم، عیسای مسیح قادر است ما را کمک کند تا پیروز شویم. 
بخشش مسیح یکی از نکات کلیدی است که در این مراسم باید به یاد داشته باشیم. شاید هیچ یک از ما لایق نباشیم که در این مراسم شرکت کنیم. اما به یاد داشته باشیم که این شام، شام رحمت و بخشش است و خون مسیح قوت بخشیدن تمامی گناهان ما را دارد و او قادر است که ما را از گناهانمان آزاد و پاک کند. 
پس با این هدف در این مراسم شرکت کنیم که این میز، میز رحمت است و آمدیم که از این مراسم بخشش خداوند را دریافت کنیم. 
بسیاری از مسیحیان بر این عقیده‌اند که شام خداوند یکی از وسایل جاری شدن فیض نیز هست، یعنی یکی از طرقی است که فیض خدا را به ما منتقل می‌سازد. همانگونه که توسط شام خداوند، ممکن است داوری واقعی بر ما نازل شود (اول قرنتیان ۱۱: ۲۷-۳۲)، به همین شکل می‌توانیم از برکت واقعی نیز برخوردار شویم. این مسیحیان بر این عقیده‌اند که در شام خداوند، آمرزش گناهان را به شکلی مخصوص تجربه می‌کنیم. این مسیحیان بر این اعتقادند که در شام خداوند، خدا فیض خود را به شکلی مخصوص به ما می‌بخشد و این فیض شامل آمرزش گناهان، اتحاد با مسیح و حیات جاودانی می‌گردد. این مسیحیان می‌گویند که نان و عصارۀ انگور نشانه‌های ظاهری و مرئی فیضی درونی و روحانی هستند. در واقع، شراکت در نان و عصارۀ انگور به تنهایی نتیجه‌ای در بر ندارد، بلکه در شراکت همراه با ایمان است که ما از فیض درونی نهفته در شام خداوند برخوردار می‌شویم. اگر بدون داشتن ایمان در این شام شرکت کنیم، نه تنها از فیض برخوردار نمی‌شویم، بلکه تحت داوری نیز قرار می‌گیریم. 
گروهی دیگر از مسیحیان نیز معتقدند که فیض خاصی در شام خداوند وجود ندارد. آنان معتقدند که فیض خدا توسط کلام مکتوب او در دسترس ما قرار دارد. آنان باور ندارند که خدا توسط طرق یا آیینهایی خاص، ما را از فیض خویش بهره مند می‌سازد. صرفا با ایمانی اصیل به مسیح، «بدن و خون او را» به گونه‌ای روحانی، و نه جسمانی، می‌خوریم. طبق اعتقاد این دسته از مسیحیان، شام خداوند تنها بدین معنی از جایگاهی خاص برخوردار است که طی آن، کلیسا به عنوان یک بدن واحد گرد هم می‌آیند تا مرگ مسیح را به یاد آورند؛ این گردهم آیی صرفا عملی است گروهی برای پرستش و شهادت.

  تجدید عهد    

یکی دیگر از ابعاد این مراسم تجدید عهد با عیسای مسیح است. ما بر سر این میز مقدس عهد خود با مسیح را به یاد می‌آوریم و تجدید می‌کنیم. به یاد می‌آوریم که به مسیح آری گفتیم و با او مردیم و برخیزانیده شدیم و او را متابعت می‌کنیم. 
تجدید عهد می‌کنیم که عیسای مسیح من با تو یکی هستم و چون با تو یکی هستم با کلیسای تو و قوم تو یکی هستم و چون با تو اتحاد دارم با قوم تو و کلیسای تو اتحاد دارم و وظیفه من گسترش ملکوت تو و خدمت کلیسای تو است. انجیل و کلام تو رو موعظه کرده و زندگی من و حضور من در هر کجا سبب تمجید و جلال خدای پدر و عیسای مسیح باشد. 
در انتها باید به یاد داشته باشیم که یکی دیگر از ابعاد این میز مقدس انتظار است. که ما به یاد بیاوریم که عیسای مسیح باز خواهد گشت و ما در ملکوت او و با او بر سر یک سفره خواهیم نشست.

  هدایت کننده شام خداوند    

عیسی تعلیم نمی‌دهد که چه کسی باید مراسم را رهبری کند. پس یکی از مشایخ کلیسا و یا یکی از اعضای کلیسا کتاب متی ۲۶: ۲۳ – ۲۶ یا اول قرنتیان ۱۱: ۲۳- ۲۹ را می‌خواند و مفهوم شام خداوند را توضیح می‌دهد. او باید فرصت کوتاهی به مسیحیان بدهد تا زندگی خود را امتحان کنند و گناهانشان را به خداوند اعتراف کنند و او باید در طی برگزاری شام خداوند از سخنان و نمونه عیسی در متی ۲۶ یا اول قرنتیان پیروی کند.

  برگزاری و دیدگاههای متفاوت    

هر چند امروز ممکن است شیوه و چگونگی انجام شام خداوند در کلیساها و فرقه‌های مسیحی از آنچه که کلیسای اولیه انجام می‌داد متفاوت باشند اما انگیزه و دلیل انجام آن، همچنین بودن و انجام این یادبود از اساس و ارکان تعالیم کلیسا بوده و خواهد بود. 
شیوه اجرای این آیین در میان فرقه‌های مختلف مسیحیان اندکی متفاوت است، اما این امر نباید سبب تفرقه و جدایی مابین ایمانداران شود. 
در طول تاریخ کلیسا، شام خداوند به طرق مختلف برگزار شده است. امروزه در بسیاری از کلیساها، شام خداوند هر هفته به جا آورده می‌شود. بسیاری دیگر از کلیساها سالی سه یا چهار بار شام خداوند را برگزار می‌نمایند. بسیاری از کلیساها از نان فطیر و عصارۀ انگور معمولی استفاده می‌کنند، یعنی این آیین را همانگونه که یهودیان زمان عیسی به جا می‌آوردند، برگزار می‌نمایند. اما بسیاری از کلیساها از نان تخمیر شده استفاده می‌کنند. معمولا پیش از برگزاری این آیین، اعتراف گناهان انجام می‌شود. در بسیاری از کلیساها، مسیحیان به جلو محراب کلیسا رفته، نان و عصارۀ انگور را می‌خورند؛ اما در بعضی دیگر از کلیساها، مومنین در جای خود نشسته می‌مانند و نان و عصارۀ انگور را برای هر یک از ایشان می‌آورند. 
در بسیاری از کلیساهای بزرگ، هر شخص عصارۀ انگور را در پیاله‌ای مجزا می‌نوشد، اما در برخی کلیساها ترجیح می‌دهند که همانند نخستین شام خداوند، همۀ مومنین مشترکا از یک یا چند پیالۀ بزرگتر عصارۀ انگور را بنوشند. در تعداد اندکی از کلیساها نیز ایمانداران پیش از برگزاری شام خداوند، در پیروی از الگوی عیسی در شب آخر، پای یکدیگر را می‌شویند (یوحنا ۱۳: ۱-۱۷). 
عیسی فرمود: «این است جسد من… این است خون من.» مسیحیان در مورد معنی این کلام عیسی دیدگاههای متفاوتی دارند. دسته‌ای بر این عقیده‌اند که خون و بدن واقعی عیسی، به گونه‌ای فوق طبیعی و روحانی، در نان و عصارۀ انگور شام خداوند حضور دارد. این مسیحیان به اول قرنتیان ۱۰: ۱۶ اشاره می‌کنند که می‌گوید برخوردار شدن از نان و پیاله، شراکت در بدن و خون عیسی است. آنان به اول قرنتیان ۱۱: ۲۷، ۲۹ نیز اشاره می‌کنند که در آن پولس رسول می‌فرماید که اگر کسی به طریقی ناشایست، در شام خداوند شرکت کند، مجرم بدن و خون خداوند خواهد بود. عیسی فرمود: «زیرا که جسد من، خوردنی حقیقی و خون من، آشامیدنی حقیقی است. پس هر که جسد مرا می‌خورد و خون مرا می‌نوشد، در من می‌ماند و من در او» (یوحنا ۶: ۵۵-۵۶). 
اما بسیاری دیگر از مسیحیان اعتقاد ندارند که در شام خداوند، بدن و خون واقعی عیسی حضور دارد. طبق نظر ایشان، عیسی هنگامی که برای نخستین بار این مراسم را به جا آورد، هنوز بر صلیب مصلوب نشده بود؛ پس منظور عیسی این بود که «این نان معرف و نمایانگر بدن من» و «این عصارۀ انگور معرف و نمایانگر خون من است». این گروه از مسیحیان بر این عقیده‌اند که مطالب یوحنا ۶: ۵۵-۵۶ به خوردن تحت اللفظی بدن و خون عیسی اشاره نمی‌کند، بلکه به گونه‌ای روحانی و نمادین، ایمان و ارتباط زنده با عیسی را مجسم می‌کند. در یوحنا ۶: ۳۵ عیسی می‌فرماید: «کسی که نزد من آید هرگز گرسنه نشود و هر که به من ایمان آرد هرگز تشنه نگردد.» بنابراین، این دسته از مسیحیان می‌گویند که شراکت در بدن و خون مسیح، به معنی ایمان داشتن به او است. 
همه ما شام خداوند را برگزار می‌کنیم. باورهای ما در مورد معنی این آیین نباید ما را از خواهر و برادرانمان که مسیح به خاطرشان مرد، جدا سازد. شام خداوند باید ما را به هم نزدیک سازد نه جدا. 
خواه خون مسیح واقعا در شام خداوند حضور داشته باشد، خواه حضور نداشته باشد، عیسی از ما می‌خواهد تا مرگ او و آنچه را که در اثر مرگ او نصیب ما می‌شود، به یاد آوریم. مرگ او نتایج بسیاری برای ما به ارمغان آورده است، از قبیل عادل شمردگی (رومیان ۵: ۹)، فدیه و آمرزش گناهان (افسسیان ۲: ۱۳؛ کولسیان ۱: ۲۰)، دسترسی به رحمت الهی (عبرانیان ۱۰: ۱۹)، پاکی گناهان (اول یوحنا ۱: ۷)، و غالب شدن بر دشمن (مکاشفه ۱۲: ۱۱). وه که خون مسیح چه گرانبهاست!

برگرفته از وب سایت: www.razgah.com