رفع سؤتفاهم ها از برخی اسامی تاریخی کتاب مقدس (پادشاهان ماد و پارس)
رفع سؤتفاهم ها از برخی اسامی تاریخی کتاب مقدس (پادشاهان ماد و پارس)
یاداشتی کوتاه
در كتاب دانيال از چندين پادشاه نام برده شده است که اسامی تاریخی آنان مورد تردید است و همچنین نام خشاریار شاه نیز در کتاب استر مورد پرسش می باشد. برای بررسی اين موضوع بايد به برخی زمينه های تاريخی مراجعه کنیم:
در سال 625 يا 626 پيش از ميلاد، نبوپولسار Nabopolsar بابلِی، بابل را از چنگ آشوری ها بيرون آورد و امپراتوری بابل نوین را پايه گذاری كرد. در سال 612 پيش از ميلاد بابلی ها و مادها با همكاری يكديگر، آشوری ها را شكست دادند و نينوا پايتخت آشور ويران شـد. پس از نبوپولسار ، نبوكدنصـر Nebuchadnezzar در سال 605 پيش از ميلاد به پـادشـاهـی رسيد. كمی پس از آن مصريان را شكست داد و بابل قدرت برتر منطقۀ خاورميانه شد. نبوكدنصر سه بار به يهودا حمله كرد. در نخستين حمله، دانيال و سه تن از دوستانش به اسيری درآمدند. در حملۀ دوم كه در سال 597 پيش از ميلاد روی داد ، ده هزارتن از جمله حزقيال اسير گرديدند و در حملۀ سوم كه در سال 586 پيش از ميلاد رخ داد شهر و پرستشگاه يهوديان ويران شد.
در كتاب دانيال از چهار پادشاه پياپی بابل نام برده نشده ولی از آخرين پادشاه يعنی بلتشصر كه يـكـی از شخصيت های اصلی كتاب است نام برده شده است . بلتشصر همراه با پدرش نبونيد بـه طـور مشترك پادشاهی می كرد.
پادشاهان ماد
گاه‌نگاری بر مبنای نظر داماندایف و مدودسکایا
شاه مدت حکومت سال‌های حکومت
دیاکو ۵۳ سال حدود ۷۲۸ تا ۶۷۵ پ.م.
فرورتیش ۲۲ سال حدود ۶۷۵ تا ۶۵۳ پ.م.
هووخشتره ۴۰ سال ۶۲۵ تا ۵۸۵ پ.م.
ایشتوویگو ۳۵ سال ۵۸۵ تا ۵۵۰ پ.م.
| گاه‌نگاری بر مبنای نظر دیاکونوف | ||
| پادشاهان ماد | ||
| شاه | مدت حکومت | سال‌های حکومت |
| دیاکو | ۲۲ سال | حدود ۷۰۰ تا ۶۷۸ پ.م. |
| کشتریتی/فرورتیش | ۵۳ سال | حدود ۶۷۸ تا ۶۲۵ پ.م. |
| هووخشتره | ۴۰ سال | ۶۲۵ تا ۵۸۵ پ.م. |
| ایشتوویگو | ۳۵ سال | ۵۸۵ تا ۵۵۰ پ.م. |
پادشاهان ايرانی
در كتاب دانيال از سه پادشاه ايرانی نام برده شده است. اين پادشاهان عبارتند از: داريـوش مـادی پسـر اخشورش و كورش كه همان بنيانگذار شاهنشاهی هخامنشی است. در پيوند با پادشاهان ايرانی آنچه كـه ابهام برانگيز به نظر می رسد نام های داريوش مادی و اخشورش به عنوان پدر اوست. بايد دانست كـه نويسندۀ كتاب دانيال به خوبی می دانسته كه داريوش مادی ارتباطی به داريوش بزرگ هخامنشی و يـا داريوش دوم و سوم ندارد و به همين دليل هميشه پسوند مادی را به دنبال آن آورده است. داريوش مادی در واقع آخرين پادشاه مادها است كه نام وی به صورت های گوناگون در تاريخ ثبت شده است.
در زبان پارسی نام اين پادشاه به صورت: ايشتو ويگو، ايختو ويگو، اژی دهاك، ازی دهاك و در يونانی بـه صورت آستياگس Astiages يا آستياك نام برده شده است.
اخشورش، كه در كتاب دانيال از او به عنوان پدر داريوش مادی نام برده شده، با اخشورش كتاب استر كه پسر داريوش بزرگ هخامنشی است، متفاوت می باشد. اخشورش كتاب دانيال در واقـع هووخشتره، سومين پادشاه ماد و پدر ايشتوويگو است.
برای بيشتر روشن شدن موضوع لازم است كه نام پادشاهان چهارگانۀ ماد در اينجا آورده شود:
1- دياكو يا ديوكِس Diyako / Dioces نخستين پادشاه مادها بود كه در سال 701 پيش از ميلاد بـه پادشاهی رسيد و تا سال 665 پیش از میلاد پادشاهی كرد. پايتخت او شهر همدان بود كه در درازنای تاريخ با نام های اَمکدانهَ، هكمتانَه و اِكباتان از آن ياد شده است.
2- پس از دياكو ، پسرش فَرَه اورتيش يا فَرهَ اورتِس Faravartish / Pharaortes (امروز ما اين نام را فرهاد می خوانيم) به پادشاهی رسيد و از سال 665 تا 633 پيش از ميلاد پادشاهی كرد. فَرهَاورتيش نيـز مـانند پدرش بـا آشوری ها جنگيد ولی از آشوربانيپال پادشـاه آشور شكست خورد و كشته شد.
3- پس از او پسرش هووخشَترهَ كـه در كتاب های يونانی از او به نام Cyaxares نام برده شده به پادشاهی رسيد. معنای هووخشتره، خوب شهر يا خوب شهريار است. وی نيز با آشوری ها جنگيد ولی توانست آنها را شكست دهد. وی با نبوپولسار Nabopolsar همداستان شد و دخترش امی تيس همسر نبوكـدنصـر، پسر نبوپولسار شد و نبوكدنصر، باغ های معلق بابل را به خاطر همسرش امی تيس ساخت.
4- از آخرين پادشاه ماد با نام های گوناگون ياد شده است: در زبان پارسی و زبان های ايرانی ديگر به صورت ايشتو ويگو ، ايختوويگو، اژيدهاك، ازيدهاك، اژدهاك آمده. هرودوت تاريخ نگار يونانی از وی به صورت آستياگس Astiyages نام برده است. وی همان داريوش مادی كتاب دانيال است. او از سال 585 تا 550 پيش از ميلاد پادشاهی می كرد، تا سرانجام فرماندهان و سربازان ارتش او به كورش بزرگ پيوستند و پادشاهی او به كورش می رسد.
پاورقی
برای اثبات منابع بالا می توانید به لیست تاریخی هم مراجعه کنید.
سلسلۀ هخامنشی بزرگترین امپراتوری پیش از میلاد بود که لیست شاهان هخامنشی و رویدادهای زمان سلسلۀ هخامنشیان از ابتدا تا انتها و تاریخ کامل هخامنشیان در این بخش آمده است.
1. کوروش بزرگ (۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد)
2. کمبوجیه (۵۳۰ تا ۵۲۲ پیش از میلاد)
3. بردیای دروغین (۵۲۱ پیش از میلاد)
4. داریوش بزرگ (۵۲۲ تا ۴۸۶ پیش از میلاد)
5. خشایارشا (۴۸۶ تا ۴۶۵ پیش از میلاد)
6. اردشیر یکم هخامنشی و آغاز ضعف هخامنشیان(۴۶۵ تا ۴۲۴ پیش از میلاد)
7. خشایارشای دوم(۴۲۴ پیش از میلاد)
8. سغدیانوس هشتمین شاه هخامنشی (۴۲۳ پیش از میلاد)
9. داریوش دوم هخامنشی (۴۲۳ تا ۴۰۴ پیش از میلاد)
10. اردشیر دوم هخامنشی (۴۰۴ تا ۳۵۸ پیش از میلاد)
11. اردشیر سوم واپسین پادشاه قدرتمند هخامنشی (۳۵۸ تا ۳۳۸ پیش از میلاد)
12. ارسس شاه هخامنشی (۳۳۸ تا ۳۳۶ پیش از میلاد)
13. داریوش سوم آخرین شاه هخامنشی (۳۳۶ تا ۳۳۰ پیش از میلاد)
- کوروش دوم در بین یونانی‌ها شناخته شده تحت عنوان کوروش بزرگ یا کوروش کبیر. به پارسی باستان نخستین پادشاه و بنیان گذار شاهنشاهی هخامنشی بود. کوروش به مدت سی سال، از سال ۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد، بر ایران فرمانروایی کرد.
- -کمبوجیه دوم یا کمبوزیه یا کامبیز به پارسی باستان از سال ۵۳۰ تا سال ۵۲۲ پیش از میلادی، پادشاه هخامنشی بود. وی پسر بزرگتر کوروش بزرگ و کاسادان بود.
- -داریوش یکم به پارسی باستان، پسر ویشتاسپ، ناموَر داریوش بزرگ، سومین پادشاه هخامنشی بود. وی در سال ۵۲۲ پیش از میلاد، با کمک چندی از بزرگان هفت خانوادهٔ اشرافی پارسی با کشتن گئومات مغ بر تخت نشست. پس از آن به فرونشاندن شورش‌های درون‌مرزی پرداخت. فرمانروایی شاهنشاهی را استحکام بخشید و سرزمین‌هایی چند به شاهنشاهی افزود. آغاز ساخت پارسه (تخت جمشید) در زمان پادشاهی او بود.
- -خَشایارشا پسر داریوش بزرگ و آتوسا دختر کوروش بزرگ بود. خشایارشا چهارمین پادشاه هخامنشی بود. معنای این نام می‌تواند «کسی که در میان شاهان پهلوان است» باشد. خشایارشا در سن سی و چهار سالگی به پادشاهی رسید.
- -اردشیریا ارتخشتره ملقب به اردشیر درازدست یا اردشیر یکم پادشاه هخامنشی بود. او سومین پسر خشایارشا بود. پس از به قتل رسیدنِ پدر و برادرش داریوش که جانشینِ قانونی بود، به دستِ اردوان فرمانده گارد نگهدار شاه، بر تختِ شاهی نشست. اردشیر ۴۱ سال فرمانروایی کرد.
- -خشایارشا دوم از پادشاهان هخامنشی بود. به گفتۀ تاریخ نویسان وی تنها پسر اردشیر یکم از ملکه داماسپیا بوده که پس از مرگ پدر به پادشاهی می‌رسد و چهل و پنج روز بعد توسط برادرش سغدیانوس که از همسر غیر عقدی اردشیر یکم بود به قتل می‌رسد. جنازهٔ او را همراه با جنازهٔ پدر و مادرش، داماسپیا که درست همزمان و در روز وفات اردشیر یکم فوت کرده بود، در یک روز در پارس دفن کردند. سغدیانوس نیز از سلطنت چندان بهره ای نبرد بلکه برادر دیگر وی به نام «وَهاوکا» یا «وَهوکه» بر وی شورید و به فرمانروایی شش هفت ماههٔ او پایان داد. «وهوکه» بعد از به تخت نشستن، خود را داریوش دوم نام نهاد.
- سغدیانوس از شاهزادگان هخامنشی و به‌باور برخی پسر غیر عقدی اردشیر یکم است. وی با همراهی خواجه ای به نام فارناسیاس بر خشایارشای دوم شورید و برادرش را چهل و پنج روز بعد از به سلطنت رسیدن به قتل رسانید و خود به دست برادر دیگرش داریوش دوم به قتل رسید. داریوش دوم او را به یک اتاق آکنده از خاکستر انداخت و به فرمانروایی شش هفت ماههٔ او، در خاکستر مرگ پایان داد.
- -داریوش دوم یا اُخُس یا وهوکه یا وَهاوکا به پارسی باستان، ظاهراً به سبب نژاد یا نسبت مادر بابلی خویش سوریائی هم خوانده می‌شد. او پس از شورش بر ضد برادرش سغدیانوس که برادر خود خشایارشای دوم پادشاه قانونی شاهنشاهی را به قتل رسانده بود، در سال ۴۲۳ (پیش از میلاد) به تخت نشست و نام داریوش را برای خود برگزید. این پادشاه هخامنشی نوزده سال بر ایران حکومت کرد. او با توجه به تاریخ سنتی ایران با داراب همسان دانسته می‌شود.
- -اردشیر دوم یا ارشک یا اردشیر منمون پادشاه هخامنشی، پسر بزرگ داریوش دوم و پروشات بود که پس از مرگ پدر در سن چهل سالگی به سلطنت رسید. یونانی‌ها وی را منمون به معنی باحافظه خوانده‌اند زیرا چنانکه می‌نویسند حافظه‌ای فوق العاده داشته است. سلطنت او در عین آنکه آگنده از توطئه و طغیان و جنایت بود، به سبب اوضاع و احوال مساعد، در آنچه به روابط با دنیای غرب مربوط می‌شد، روی هم رفته، سلطنتی موفق بود.
- -اردشیر سوم یا اُخُوس یا وهوک پسر اردشیر دوم و استاتیرا همسر او بود. وی پس از اینکه به تخت نشست، خود را در سنگ‌نبشته تخت جمشید ارتَ خْشثَر یا اردشیر نامید. نویسندگان یونانی، نام او را آرتاکسرک سس یا آرتاسس‌سس نوشته‌اند.سلطنت اردشیر سوم، تماماً صرف خوابانیدن شورش‌ها، در ممالک تابعه گردید.
- -ارشکیا ارسس فرزند اردشیر سوم بود که پس از کشته شدن پدر به دست باگواس خواجه به سلطنت رسید و چون درصدد برآمد تا خود را از سلطهٔ خواجه رهاند، او نیز به دست باگواس خواجه به قتل رسید. پس از وی داریوش کودومانوس که پسر عموی اردشیر سوم بود و با خواجه دوستی قدیمی داشت، با نام داریوش سوم به سلطنت رسید.
- -داریوش سوم یا دارا آخرین پادشاه شاهنشاهی هخامنشی بود. او فرزند آرشام (نوهٔ داریوش دوم) و سی‌سی‌گامبیس، دختر اردشیر دوم بود. او در سال ۳۸۰ پیش از میلاد در پارسه متولد شد و در سال ۳۳۰ پیش از میلاد در دامغان بدست بسوس کشته شد. در شاهنامهٔ فردوسی و تاریخ سنتی ایرانیان، داریوش سوم با نام «دارا» شناخته می‌شود و پدر او داراب معرفی شده‌است.
نوشتۀ استاد علی خیراندیش، پژوهشگر وب سایت پرپاسخ
دریافت لینک کوتاه این نوشته:
|
کپی شد! |
