معرفی کتابهای کتاب مقدس: استر

 کتاب اِسْتَر   Esther

کتاب استر از نظر ردیف کتاب های کانُنی عهد قدیم، آخرین کتاب تاریخی از سلسله کتاب های تاریخی عهد قدیم است که از ۱۰ فصل و ۱۶۷ آیه تشکیل شده و مدت زمانی پس از آن به نگارش درآمد که یهودیان تبعید شده در بابل به یهودا بازگشته بودند؛ کتاب نحمیا در واقع آخرین کتاب از کتابه ای تاریخی عهد قدیم است گرچه استر در ترتیب کانُنی پس از نحمیا قرار می‌گیرد ولی وقایع و رویدادهای استر در یک دوره زمانی مابین فصل ۶ و ۷ عزرا و در مابین بازگشت اولین و دومین گروه از تبعیدیان به یهودا رخ می‌دهد. در هر حال این کتاب وصف حال رویدادهای رخ داده در شوشن پایتخت پارس در طی دوران سلطنت خشایار شاه، پادشاه پارس (۴۸۶-۴۶۵ قبل از میلاد)، و چند سالی قبل از ورود عَزْرا به اورشلیم است (عزرا ۷: ۱-۱۰).
این کتاب نام خود را از اِسْتَر که یک دختر یهودی بود گرفته است، اِسْتَر در زبان فارسی به مفهوم ”ستاره“ می‌باشد.

  نویسنده

جزئیات توصیف شده از زندگی و رسوم درون دربار و به ویژه رویدادهایی که در این کتاب تشریح شده است، اشاره بر این دارد که خود نویسنده شاهد همه این امور بوده است. از این رو نویسندۀ کتاب اِسْتَر احتمالاً یک یهودی بوده که در پارس زندگی می کرده و تقریباً از امور دربار آگاهی کامل داشته است، اما خارج از این احتمال، نویسندۀ کتاب ناشناخته است.
از آن جایی که دیدگاه نویسنده در حمایت از قوم یهود قرار دارد، محققین کتاب مقدس فکر می‌کنند که نویسنده یک شخص یهودی بوده که همراه با زرُبابل به یهودا بازگشته و این کتاب را برای باقی یهودیان بازگشته از تبعید نوشته است. اما برخی نیز بر این باور هستند که مُرْدِخای پسر عموی استر که نقشی اساسی در این کتاب دارد آن را به رشتۀ تحریر درآورده است. احتمالاً این کتاب چند دهه پس از این رویدادها به نگارش در آمده است چون در آن از جشن پوریم یاد شده است.

  مسیر تاریخی

اِسْتَر یک زن یهودی بود که همراه با سایر تبعیدیان یهودی در کشور پارس زندگی می‌کرد و در سال ۴۸۰ قبل از میلاد ملکه امپراطوری پارس شد. هامان نیز یکی از درباریان بلند پایۀ پارسی بود که به دنبال ریشه کن کردن قوم یهود بود.
کتاب اِسْتَر بازگو کننده طرح توطئه هامان است که رئیس مقامات دربار خشایار شاه بود و با دسیسه چینی قصد کشتن تمامی یهودیان ساکن در امپراطوری پارس را داشت که قلمرو این امپراطوری در آن هنگام از هند تا مصر را در بر می‌گرفت. اسرائیلی ها پس از به تبعید برده شدن، در سراسر خاورمیانه پخش و پراکنده گردیدند. ظاهراً کل خاورمیانه در تحت تسلط پارس بود. گرچه کورش اولین پادشاه پارس، اجازه داد تا یهودیان به یهودا باز گردند، اما نسبتاً فقط تعداد اندکی از آن ها به یهودا بازگشتند؛ اکثر یهودیان ترجیح دادند که همچنان در تبعید باقی بمانند.
اگر توطئۀ هامان عملی می شد، کل نژاد یهودیان از بین می رفت. اما خدا به واسطۀ یک دختر یهودی به نام اِسْتَر که ملکۀ خشایارشاه گردید این توطئه را خنثی ساخت؛ اِسْتَر نه تنها سبب نجات یهودیان گردید بلکه سبب شد تا خود هامان نیز به جای آن ها اعدام گردد!
استر، خشایار شاه، مردخای، و هامان از شخصیت های اصلی دوران تاریخی این کتاب هستند.

  نکات برجسته

کتاب اِسْتَر دارای دو نکتۀ برجسته و غیر معمول است:
اول اینکه، این کتاب بعد از روت یکی از دو کتاب نام برده شده در کتاب مقدّس است که اسم یک زن را بر خود دارد.
دوم، این تنها کتاب از مجموع کتاب های مقدّس است که هرگز در آن اشاره ای به خدا نشده است.
این حقیقت بعضی از افراد را بر آن داشته است که به کتاب اِسْتَر برچسب ”غیر روحانی“ بزنند؛ اما چنین کاری یک اشتباه است. گرچه نام خدا در این کتب ذکر نشده اما حضور خود خدا در این کتاب مفقود نشده است! او در هر کجایی از ”پشت صحنه“ مشغول به کار است، و سبب اتفاقاتی می شود که در غیر این صورت این اتفاقات رخ نمی داد. از این رو کتاب اِسْتَر در حقیقت کاملا ”روحانی“ می باشد؛ این کتاب نشان دهندۀ یک خدای وفادار است که هنوز قوم پراکندۀ خود را دوست دارد و برای نجات آن ها از نابودی مشغول فعالیت است.

  رویدادها

وقایع توصیف شده در کتاب اِسْتَر تأثیری فوری و نافذ بر زندگی یهودیان در سراسر امپراطوری پارس داشت: داستان اِسْتَر آن ها را مطمئن ساخت که هر چند آن ها به یهودا باز نگشته اند، اما هنوز نگاه خدا در هر کجا که هستند بر آن ها می‌باشد. این به خاطر اِسْتَر بود که یهودیان عید فوریم را برقرار ساختند (استر ۹: ۱۸-۳۲)، هر سال به بزرگداشت نجات عظیم یهودیان توسط خدا در دوران اِسْتَر، این عید جشن گرفته شده و در طی این جشن کل کتاب اِسْتَر با صدای بلند خوانده می شد، مراسمی که هنوز توسط یهودیان ایماندار امروزی نیز برگزار می شود. به همین دلیل داستان اِسْتَر به طور متوسط در میان یهودیان امروزی از شهرت بیشتری نسبت به سایر قسمت های کتاب عهد قدیم برخوردار است.
مسیحیان نیز می توانند کتاب اِسْتَر را با شکرگزاری بخوانند زیرا چگونگی حفظ نسل یهودیان توسط خدا را بازگو می‌کند که به واسطۀ حفظ این قوم، نجات دهنده در راه آمدن بود. همانطور که خدا مانع کشته شدن عیسای نوزاد توسط هیرودیس شد (متی ۲: ۱۳-۱۶)، درست به همان شکل به واسطۀ اِسْتَر، مانع منقرض شدن نسل یهودیان گردید. این در واقع دلیل اصلی شکرگزاری است.

  کاربرد

وقایع این کتاب یک دورۀ زمانی از ۴۸۳ تا ۴۷۳ قبل از میلاد را پوشش می‌دهد و این دورۀ تاریخی هم زمان با نیمۀ اول سلطنت خشایار شاه بوده که استر را به عنوان ملکۀ خود انتخاب می‌کند. در طی این دوره اولین گروه از یهودیانی که از تبعید به یهودا بازگشته بودند برای بازسازی معبد بر طبق قوانین موسی و جهت انجام امور عبادتی، دچار مشکلات زیادی شده بودند. اما استر و مردخای به همراه تعداد زیاد دیگری از یهودیان برای بازگشت به یهودا انتخاب نشده بودند بلکه خدا برای اهداف دیگری ایشان را در شوشن پایتخت پارسیان نگاه داشته بود.
کتاب اِسْتَر نیز به وضوح هر کتاب دیگری در کتاب مقدس، تسلط دور اندیشانۀ خدا را در هر وضعیتی از زندگی بر ما مکشوف می سازد. او در هر آزمایش و سختی که با آن روبرو شویم با ما خواهد بود، و اگر ما اعتماد خود را بر او قرار دهیم، او به واسطۀ آن به ما نگاه خواهد کرد. او درست به همان صورت که با یهودیان عهد قدیم بود، امروز با ما نیز خواهد بود. او كه‌ حافظ‌ اسرائیل (و ما) است‌، نمی‌خوابد و به‌ خواب‌ نمی‌رود (مزامیر ۱۲۱: ۴).

  جمع بندی

این مفید خواهد بود که مابین معجزات مافوق طبیعی و پیش بردن نقشه های خدا به وسیلۀ واسطه ای طبیعی تمایز قائل شویم. خدا بر هر رویدادی در جهان حاکمیت و اقتدار دارد. خواه ”طبیعی“ یا خواه ”فوق طبیعی“ باشد. برای مثال، هیچ گونه معجزات مافوق طبیعی در کتاب اِسْتَر ثبت نشده است. گرچه خدا بر هر چیزی که رخ داده تسلط داشته است؛ خدا برای برآورده ساختن نتایجی که در نظر داشته به راحتی از واسطه ای ”طبیعی“ استفاده کرده است. احتمالاً به همین دلیل نویسنده هرگز احساس ضرورت برای اشاره به نام خدا نکرده است، او واقف بوده که خدا پشت سر هر اتفاقی حضور داشته است. به عمل آورده شدن ارادل خدا به واسطۀ شرایط طبیعی، اغلب ”مشیت الهی“ نامیده می شود. و افرادی که ایمان به خدا ندارند اغلب آن را ”سرنوشت“ می نامند.
روت یک غیر اسرائیلی بود که با یک یهودی ازدواج کرد؛ اِسْتَر یک یهودی بود که با یک غیر یهودی ازدواج کرد. اما خدا از هر دو نفر آن ها به شکلی متفاوت استفاده کرد تا بتواند سلسلۀ نیاکان عیسی مسیح را حفظ کند.
از این رو خدا هرگز اجازه نخواهد داد که یهودیان کاملاً نابود شوند، و به همین دلیل خدا یک عهد وعده با داود برقرار ساخت که خاندان او و پادشاهی او تا ابد استوار باقی خواهد ماند (دوم سموئیل ۷: ۱۶)، و هنوز مانده بود تا این وعده به واسطۀ یکی از نسل های داود به نام عیسی مسیح به فرجام برسد (لوقا ۱: ۲۹-۳۳). بقیّتی از یهودیان حفظ شده و باقی خواهند ماند تا تدبیر نهایی خدا برای فدیۀ نوع بشر بتواند به تحقق برسد.

برگرفته از وب سایت: www.razgah.com