نظام نامۀ جزمی کلیسای کاتولیک (واتیکان دوم، 21 نوامبر 1964): بانوی ما و آیین باکرۀ متبارک

بانوی ما

واتیکان دوم، 21 نوامبر 1964

نظام نامۀ جزمی دربارۀ کلیسا، فصل هشتم.

مقدمه

52- خدا که در اِحسان و حکمت بی حد خود خواست تا نجات جهان را عملی سازد، “چون زمان به کمال رسید، “خدا” پسر خود را فرستاد که از زن زاییده شد…تا آنکه پسر خواندگی را بیابیم” (غلاطیان 4: 4). “او برای ما انسانها و برای نجات ما از آسمان نزول نمود و به واسطه روح القدس از مریم باکره تن گرفت”. این رازِ الهیِ نجات، در کلیسا بر ما آشکار شده و ادامه می یابد، کلیسایی که خداوند به عنوان بدن خود آن را بنا نمود. ایماندران در اتحاد با مسیح که سَر است ودر اتحاد با تمام قدیسین او، باید نخست خاطره “مریم باکرۀ پر جلال، مادر خدا و نجات دهنده ما عیسی مسیح” را مورد احترام قرار دهند.

53- مریم باکره که با پیامِ فرشته، کلمه خدا را در قلب و بدن خود پذیرفت و آن را به دنیا آورد، همچون مادر خدا و نجات دهنده اعتراف شده و مورد احترام قرار می گیرد. او که به دلیل شایستگی های فرزندش و اتحاد با او، در رابطه نزدیک و ناگسستنی به روشی بس رفیع، نجات یافت، مقام و منزلتِ والای مادرِ پسرِ خدا را دریافت نمود و از این رو دختر محبوبِ پدر و معبد روح القدس است. او به واسطۀ فیض عالی و بلند مرتبه، فوقِ تمام خلایقِ آسمانی و زمینی است. اما چون از نسل آدم است، در عین حال با تمام کسانی که باید نجات یابند، یک تن می باشد. در واقع، او “مادر اعضای مسیح است… زیرا به واسطه محبتش، در تولد بخشیدن به ایمانداران در کلیسا که اعضای سر آن هستند، سهیم گشته است”. از این رو وی را همچون عضو منحصر به فرد و برجسته کلیسا و به عنوان نمونه و الگوی بارز آن در ایمان و محبت، تمجید و ستایش می کنند. کلیسای کاتولیک با هدایت روح القدس، او را با محبت و صمیمیتی فرزند گونه به عنوان محبوب ترین مادر می ستاید.

54- این شورای مقدس، با تعمیق، آموزه کلیسا که نجات دهنده آسمانی نجات ما را در آن تحقق بخشید، مایل است که نقش مریم متبارک را هم در رازِ کلمه تن گرفته و بدنِ اسرار آمیز و هم در وظایف نجات یافتگان نسبت به مادر خدا که مادر مسیح و مادر آدمیان است، البته بیشتر آنان که ایماندارانند، اظهار نماید. به هر حال، این شورا قصد ندارد که آموزۀ کاملی را در مورد مریم ارائه نماید و حتی نمی خواهد در خصوص موضوعاتی که الهیدانان هنوز در مورد آن ها کاملاً به نتیجه نرسیده اند، تصمیم گیری نماید. بنابراین آن عقایدی را می توان قانوناً نگاه داشت که در مدارس کاتولیک مطرح می شوند و در رابطه با مریم باکره می باشند، که از جایگاه خاصی در کلیسا برخوردار است یعنی رفیع ترین جایگاه پس از مسیح و نزدیکترین به او.

59- اما چون خدا خواسته بود که راز نجاتِ نسل بشر، پیش از نزول روح القدس وعده داده شده از سوی مسیح، رسماً آشکار نشود، رسولان را می بینیم که پیش از روز پنطیکاست “جمیعاً” با زنان و مریم مادر عیسی و برادران به یک دل در عبادت و دعا مواظب بودند (اعمال 1: 14) و نیز مشاهده می کنیم که مریم با نیایش هایش، تطهیر روح را می طلبد که قبلاً در هنگام اعلامِ مژدۀ فرشته بر او سایه گسترده بود. سرانجام باکرۀ پاک از هر گونه ننگِ گناهِ اول مصون ماند و جسماً و روحاً به جلال آسمانی بالا برده شد، هنگامی که حیات دنیوی اش به پایان رسید و از سوی خداوند به عنوان ملکه ای بر همه چیز رفعت یافت تا هر چه کاملتر به پسرش، رب الآرباب، (مکاشفه 19: 16) و مغلوب کننده گناه و مرگ شباهت یابد.

آیین باکره متبارک

66- مریم به واسطۀ فیض به جایگاهی رفیع تر از فرشتگان و انسان ها ارتقاء یافته است یعنی مکانی پس از فرزند خود، به عنوان مادر مقدس خدا که در رازهای مسیحی ادغام شد. او به حق با آیین ویژه ای در کلیسا مورد تمجید و ستایش قرار می گیرد. از همان دوران اولیه، باکرۀ متبارک، تحت عنوانِ مادر خدا، مورد احترام قرار می گیرد و ایماندرانِ تحت حمایت او در نیایش در تمام خطرات و نیازهایشان پناه می برند. بنابراین، پیرو مجمع افسس، رشد قابل ملاحظه ای در آیین قوم خدا نسبت به مریم، در محبت و در تکریم او بر حسبِ خود وی، در نسل ها و در تقلید از او صورت گرفته است: “تمام نسل ها مرا متبارک خواهند خواند، زیرا آن قادر، کارهای عظیم کرده است” (لوقا 1: 48). این آیین چنانکه همیشه در کلیسا موجود بوده است، به دلیل منحصر به فرد بودن آن اساساً از آیین عبادی متفاوت است، اما بطور یکسان به کلمۀ تن گرفته و به پدر و به روح القدس تقدیم می شود و بسیار مطلوبِ آن است. اَشکالِ گوناگونِ پرهیزکاری نسبت به مادر خدا، که کلیسا در چارچوب آموزه درست و معتبر، آن را تأیید نموده است، بر حسب تمایلات و درک ایماندران این اطمینان را می بخشد که با تکریم مادر، فرزند او نیز که همه چیز به واسطه او موجود است (کولسیان 1: 15-16) و پدر خواسته است که کمال در او ساکن باشد (کولسیان 1: 19) به درستی شناخته و محبت شده و جلال می یابد و احکام او رعایت می شود.

برگرفته از کتاب دائرةالمعارف کتاب مقدس