مفهوم اعداد در کتاب مقدس: استفاده از اعداد در کتاب مقدس- مفهوم اعداد 1 الی 3

مفهوم اعداد در کتاب مقدس

روش اصلی شمارش اعداد در اسرائیل همانند آشور، مصر، یونان و روم سیستم دهگان است. عدد یک در زبان عبری یک صفت است در حالی که اعداد دو و ده اسم هستند. اعداد یازده و نوزده با قرار دادن واحد آن قبل از عدد 10 مشخص می شوند.

استفاده از اعداد در کتاب مقدس:

الف) استفادۀ قراردادی اعداد

این نوع استفاده مربوط به ارزش ریاضی اعداد است. در این قسمت اعداد به صورتی به کار گرفته می شوند که کمیت کلی و یا خاصی از ریاضی را نشان می دهند. به تعدادی از عملیات ریاضی در کتاب مقدس اشاره شده است. از عمل جمع در پیدایش 5: 3-31 و اعداد 1: 20-46؛ تفریق در پیدایش 18: 28؛ ضرب در لاویان 25: 8 و اعداد 3: 46 و تقسیم در اعداد 31: 25-41 استفاده شده است.

نویسندگان کتاب مقدس انجام محاسبات دقیق و همراه با جزئیات را غیر ضروری می دانستند و معمولاً حدسی از عدد کل را به صورت گرد بیان می کردند. یکی از مشکلات موجود در این قسمت وجود ارقام بسیار بزرگ در کتاب مقدس است. اعداد و ارقام بزرگ مربوط به خروج بنی اسرائیل (اعداد 1: 26)، تعداد مردان در سرشماری داود (1.300.000 نفر در 2سموئیل 24: 9 و یا 1.570.000 در 1تواریخ 21: 5)، تعداد گوسفندان قربانی (7000 در تواریخ 15: 11)، رقم بزرگ مربوط به تعداد ارابه ها (130.000 در 1سموئیل 13: 5) باعث ایجاد سؤال در ذهن بسیاری از خوانندگان گردیده است. محققین سعی کرده اند که با در نظر گرفتن معنای دیگری برای واژۀ عبری مربوط به رقم «هزار»، این مشکل را  بر طرف سازند. پتری (Petrie) چنین فرض کرده است که این واژه به معنی «گروه» یا خانواده است و بدین ترتیب تعداد بنی اسرائیل در حین خروج را به 20.000 (منجلمه زنان و مردان) کاهش داد. کلارک (Clark) این واژه (elep’) را به «مردان جنگی» ترجمه کرده است و مندنهال (Mendehall) آن را اشاره ای به یک واحد نظامی فرض کرده است. البته استفاده از elep’ بدین شکل در عهد عتیق واقعیت دارد (داوران 6: 15؛ میکاه 5: 2؛ اعداد 1: 16؛ 1سموئیل 10: 19). ولی به دلایل زیر نمی توان این فرض را به اعداد و ارقام مربوط به خروج تعمیم داد:

1) اغلب ارقام علاوه بر هزار همراه با رقم صد نیز می باشند.

2) قبیلۀ جاد به تعداد 45650 نفر (اعداد 1: 25)، به یک سوم تقلیل خواهد یافت.

3) ارقام مجموع در لیست سرشماری، بر اساس مفهوم «هزار« واژۀ (elep’) است و نه به عنوان واحد نظامی (اعداد 1: 46؛ 2: 32؛ 26: 51).

بایستی به این مشکل چنین نگریست که ارقام بزرگ مربوط به خروج با قدرت بالقوۀ نظامی قبایل ارتباط دارد و نه با تعداد و اندازۀ لشگری که بتوان با آن اقدام به جنگ کرد.

ب) استفادۀ بدیع از اعداد.

یکی از موارد مهم استفاده از اعداد کتاب مقدس در آثار بدیع و یا اشعار است. در چنین مواردی استفاده از اعداد به صورت ادبی و سمبولیک نیست. در واقع توجه نویسنده به بیان مفاهیمی مانند «کم یا بسیار» بوده و یا شاید قصد وی تأکید یا قوت بخشیدن به یک اندیشه است. ارزش واقعی چنین ارقامی کاملاً مشخص نیست. مثال بارز آن در عاموس 1: 9 یافت می شود «به سبب سه و چهار تقصیر صور عقوبتش را نخواهم برگردانید». کاملاً محرز است که قصد عاموس نبی بیان تعداد کل گناهان صور نیست بلکه قصد وی تأکید بر گناهان ایشان است (امثال 30: 18).

پ) استفادۀ نمادین از اعداد.

استفادۀ نمادین از اعداد فقط مختص اسرائیل نیست و در بسیاری از ادبیات معاصر با آن یافت می شود. رقم هفت به صورت وسیعی به شکل سمبولیک توسط اقوام قدیم خاور نزدیک استفاده می شد. در زمان پیتاگوراس (Pythagoras، قرن ششم ق.م) استفاده سمبولیک از اعداد به صورت منظم در آمد. فلسفۀ او بر این شرط قرار داشت که اعداد منبع کیفی از مواد مختلف بوده و اساسی برای درک با مفهوم جهان می باشند. پس از پیتاگوراس، سایرین ایدۀ وی را گسترش داده و اهمیت الاهیاتی اعداد را با جزئیات آن شرح دادند. این تجربه در میان نویسندگان یهودی دوران بین عهدین رایج بوده و توسط بسیاری از پدران کلیسا بکار گرفته شد.

سؤال مهم این است که آیا کتاب مقدس از اعداد به صورت نمادین استفاده کرده است یا خیر؟

مسلم است که در کتاب مقدس بعضی از اعداد به صورت سمبولیک و نمادی به کار رفته اند. در این قسمت می توان به خصوص به عدد هفت اشاره کرد. بعضی محققین برای تمام اعداد به کار رفته، ارزش سمبولیک قائلند. برای مثال عدد یک مفهوم «وحدت و یگانگی»، عدد دو به مفهوم «تقسیم و جدایی» و غیره. این نظریه با مشکل زیادی مواجه است زیرا هر نویسنده ای در مورد ارزش الاهیاتی ارقام ممکن است نظر متفاوتی با سایرین داشته باشد. کتاب مقدس ارزش الاهیاتی اعداد را شرح نمی دهد. کتاب مقدس به منظور شرح نظریات و ایده های خود مثل «کاملیت» از ارقام، به صورت نمادین استفاده کرده است. عجیب است که بسیاری از نویسندگان عهد جدید همانند عهد عتیق به اهمیت الاهیاتی اعداد در شکل سمبولیک آن اشاره کرده اند.

برای مثال ممکن است بسیاری به ارزش های نمادین زیر معتقد باشند.

عدد یک: مفهوم یگانگی وحدت خدا را در بر دارد (تثنیه 6: 4) نژاد بشر از یک انسان ریشه گرفت (اعمال 17: 26). گناه از طریق یک انسان وارد دنیا گردید (رومیان 5: 12) و فیض به وسیلۀ یک انسان یعنی عیسی مسیح (رومیان 5: 15). قربانی او یک بار و برای تمام بشر است (عبرانیان 7: 27). عدد یک بیان کنندۀ اتحاد میان مسیح و پدر (یوحنا 10: 30)، اتحاد میان ایمانداران و خدا و اتحاد میان ایمانداران نیز می باشد. عدد یک بیان گر یگانگی هدف (لوقا 10: 42) و مفهوم اتحاد ازدواج از نظر عیسی مسیح است (متی 19: 6).

عدد دو: هم می تواند بیانگر اتحاد و هم بیانگر انقسام باشد. مرد و زن اساس یگانگی خانواده را تشکیل می دهند (پیدایش 1: 27؛ 2: 20 و 24). حیوانات به صورت زوج به کشتی نوح داخل گشتند. (پیدایش 7: 9). معمولاً انسان ها به صورت زوج با یکدیگر همکاری می کنند (یوشع 2: 1) و شاگردانِ دوازده نفره و هفتاد نفرۀ عیسی به صورت زوج فرستاده شدند (مرقس 6: 7؛ لوقا 10: 1). در کوه سینا دو لوح سنگی وجود داشت و حیوانات به صورت زوج قربانی می گشتند.

بر عکس در 1پادشاهان 18: 21 از این عدد به عنوان تفرقه و جدایی استفاده شده است «تا به کی در میان دو فرقه می لنگید؟» در متی 7: 13، 14 نیز از عدد دو به همین صورت استفاده گردیده است.

عدد سه: همراه با تعلیم تثلیث اقدس دیده می شود (متی 28: 19؛ یوحنا 14: 26؛ 15: 26؛ 2قرنتیان 13: 14؛ و 1پطرس 1: 2). همراه با اعمال مقتدرانۀ خدا مثل دادن شریعت در روز سوم است (خروج 19: 11). در نبوت هوشع، خدا قوم را در روز سوم (هوشع 5: 2) یعنی احتمالاً در مدت کوتاهی خواهد برخیزانید. در لوقا 13: 32 نیز در روز سوم به معنی لحظه ای است برای پایان یافتن و کامل گردیدن. یونس در روز سوم رهایی یافت (بیونش 1: 17؛ متی 12: 40) و خدا مسیح را از مردگان برخیزانید (1قرنتیان 15: 4). سه تن از شاگردان ارتباط و دوستی صمیمانه ای با مسیح داشتند (مرقس 9: 2؛ متی 26: 37). در جلجتا سه صلیب وجود داشت. در ارتباط با پیشنهاد خدا به داود نیز به چشم می خورد: سه روز بیماری، سه ماه جنگ، یا سه سال قحطی (1تواریخ 19: 12).

بعضی نیز عدد سه را نشانۀ الوهیت (خدا) می دانند.

برگرفته از کتاب دائرةالمعارف کتاب مقدس