چگونه می توان انتقاد را آمیخته با فیض پذیرفت؟

چگونه می توان انتقاد را آمیخته با فیض پذیرفت؟

از آنجا که هیچ انسانی کامل و بی نقص نیست، هرکس باید گاه گاهی انتظار انتقاد را داشته باشد. اما انتقاد می تواند امروزه با یک فراخوان به همراه زمان بندی کاملاً برنامه ریزی شده و دقیق و مناسب، تأثیر شگرفی در “حذف” اجتماعی، فرهنگی، شغلی، فرقه ای یا موارد دیگر داشته باشد.

حتی وقتی سابقه، موفقیت ها و شخصیت یک شخص قابل ستایش باشد، یک کلمه انتقادی می تواند به سرعت منجر به فروپاشی آن ها شود.

برای بدنام کردن یک شخص نیازی نیست که حتماً روایتی تند و تیز حقیقت داشته باشد. فقط کافی است توسط شخصی در حضور یک جمع شنونده گفته شود. اینجاست که در یک چشم به هم زدن، صدای آن شخص در گلو خفه می شود و نفوذ و اعتبار او خدشه دار می شود.

امروزه در دادگاه افکار عمومی، که انتظار می رود افراد بخاطر داشتن دیدگاه و نظریات خاصی در مورد برخی مسائل از کار برکنار شوند، دیگر نمی توانیم تصور کنیم که حکم بی گناهی ما صادر شود تا اینکه جرم ثابت شود. بالعکس انتظار داریم که تا زمانی که بی گناهی ما ثابت نشده همچنان مقصر شناخته شویم و تا آن زمان، ممکن است دیگر خیلی دیر شده باشد.

افرادی که در خدمات کلیسایی مشغول هستند، گاه می توانند با ترس از تهمت یا برکنار شدن، زندگی کنند. یکی از همکارانم که نزدیک به 40 سال مشغول به خدمت شبانی بوده است، می گوید: “اگر از پشت میکروفون فقط پنج کلمه ضعیف یا کلماتی که باعث سوءتفاهم شود بگویم، می تواند باعث خرابی کل خدمت من شود!”

چگونه بیشترین بهره برداری را از انتقادات بکنیم؟

من به هیچ عنوان از فرهنگ تخریب جانب داری نمی کنم اما به این نتیجه رسیده ام که انتقاد، حتی از نوع ناعادلانه و با نیت یا انگیزه بد آن، می تواند در رشد و رابطه صمیمی  من با مسیح، بسیار مؤثر واقع شود.

همان طور که تیم کلر Tim Keller یک بار وقتی شخصی تلاش کرده بود مرا بی اعتبار سازد و با عوض کردن سخنان من سعی در بدنامی من کرده بود و از من انتقاد سختی کرد، به من خاطرنشان کرد که حتی انتقاد نادرست و غیر منصفانه می تواند ما را به سمت صمیمیت بیشتر با مسیح سوق دهد. این فرایند خوشایندی نیست اما می تواند ثمردهی زیادی داشته باشد.

به کلمات تیم دقت کنید:

اگر انتقاد از جانب کسی صورت می گیرد که شما را به هیچ وجه نمی شناسد (و این امر اغلب در اینترنت رُخ می دهد)، ممکن است انتقادی کاملاً غیرمنطقی و نادرست باشد. من غالباً نه تنها به خاطر دیدگاه هایی که دارم، بلکه حتی بیشتر اوقات به دلیل دیدگاه ها (و انگیزه هایی) که به هیچ وجه مدعی نشده ام و به آنها اعتقاد ندارم، مورد سرزنش قرار می گیرم. شاید وسوسه شوید که بگویید: “چِندِش آور است”. این کار را نکنید!

حتی اگر در گفتۀ شخص منتقد، کوچک ترین هسته ای از حقیقت وجود نداشته باشد، نباید آنها را در فکر خود تمسخر کنید. اول از همه، نمونه هایی از اشتباهات، حماقت  ونادانی های بی دلیل خود در گذشته را به یاد بیاورید. یعنی مواقعی که واقعاً اشتباه عمل کرده اید. دوم، برای شخص منتقد دعا کنید که او در فیض رشد کند.

کُشتی گرفتن با خوک ها

چند سال پیش، شخصی که در جلسات کلیسایی ما شرکت می کرد، در توییتر با اشاره به مواردی ازموعظه هایم سعی کرده بود با حالتی “فروتنانه” انتقاد نماید.  من هم باحماقت، حالت دفاعی به خود گرفتم و ناراحت شدم و انتقادی تراشیدم و به همراه آیه ای از کتاب مقدس؛ خود را توجیه کردم.

طرف مقابل من شروع به فرستادن پنج پیام دیگر نمود و انتقادات شدیدتری کرد و سخنان و کلماتم را از متون نوشته شدۀ من خارج كرد و واژه هایی را كه نگفته بودم، به اسم من در آنجا نوشت و انگیزه هایی را به من نسبت داد که حقیقت نداشتند. برای بار دوم پاسخش را دادم، اما به روشی که مفید نبود.

در این زمان دوست، مشوق و مربی دیرینه ام که او را “برادر بزرگ” خود می دانم یعنی کشیش اسكاتی اسمیت، این تبادل مکاتبات را مشاهده كرده بود، به سرعت در تلفن موبایلم پیامی با این مضمون برایم فرستاد: “اسكات، برادرم، فراموش كردی كه قرار نیست با خوكها كشتی بگیری.”

متن گفتۀ اسکاتی به منظور توهین به این شخص مورد نظر در توییتر نبود. به عبارت دیگرمنظور از بکارگیری اصطلاح:  “با خوک ها کٌشتی نگیر” این است که وقتی افراد سعی می کنند با تو بحث کنند، یا به نظر می رسد با تو مخالفت می کنند، بهتر است با آنها درگیر نشوی. چرا؟ چون وقتی با خوک ها کُشتی می گیریم، دچار لجبازی و یکدندگی می شویم و سر و صورت خود را شدیداً با گِل و لای آغشته می سازیم و تنها کسی که در این درگیری لذت می برد خوکها هستند!

به مسیح نگاه کردن

کُشتی گرفتن با خوک نتیجۀ بَدِ دیگری نیز دارد. وقتی تلافی می کنیم، به جای اینکه با پاسخی ملایم، موقعیت را خنثی کنیم، خود را مقید می سازیم که هر گونه انتقادی را که در واقع منصفانه هم هست، رد کنیم و اینجاست که ما نقش قربانی را ایفا می کنیم و به جای آنکه در عدالت مسیح که به رایگان نصیب مان شده، آرام بگیریم، به صدای منحرفِ عدالت شخصی خود گوش فرا می دهیم.

هدف ما با امنیتی که از عدالت مسیح نصیب ما شده، جلب رضایت دیگران و یا دستیابی به امتیاز برتر از منتقدان خود، نیست بلکه جلب رضایت مسیح با زندگی پر از فروتنی، وفاداری، عشق و محبت است. هدف ما این است که به دنبال نوعی شخصیت و تواضع باشیم که دیگران به سختی بتوانند ما را متهم سازند، نه برای جلال خود بلکه برای جلال مسیح. اگرچه گاهی محافظت از اعتبار یک رهبر در برابر اظهارات دروغین و افترا آمیز دارای اهمیت خاص خود می باشد (در حالت ایده آل خود چنین دفاعی از سوی رهبران دیگر کلیسا صورت خواهد پذیرفت). تلافی با پرتاب گِل و لجنِ بیشتر هرگز گزینه مناسبی نیست.

نقطه شروع در این تلاش که نقطه پایان ما نیز هست، این است که به خاطر بسپاریم که خود مسیح به خاطر ما “حذف” شد و به نوبۀ خود عملی داوطلبانه بود. او به جانشینی ما مُرد تا سپر ما از مجازات چیزهایی شود که حق داشت به خاطر آنها ما را “حذف” کند! چه شگفت انگیز و حیرت زا که او با ما مطابق آنچه لایق آن بودیم رفتار نکرد.

شکر و سپاس بر خدا به خاطر فیض او که غیرقابل درک است.

نوشتۀ: اسکات ساولز SCOTT SAULS 19 ژوئیه 2021

آشنایی با نویسنده: ایشان به عنوان کشیش ارشد کلیسای پرزبیتری (مشایخی) در شهر نشویل واقع در ایالت تِنِسی خدمت می کند و نویسندۀ پنج کتاب منتشر شده از جمله Jesus Outside the Lines (عیسی خارج از خطوط) و آخرین کتاب او: ” پاسخی آرام و ملایم “است. ایشان را می توانید در توییتر یا وبلاگ دنبال کنید.

ترجمۀ: ژاسمن پتروسیان مسیحی