باستان شناسی و کتاب مقدس: ماهیت و هدف باستان شناسی کتاب مقدس

باستان شناسی و کتاب مقدس

ماهیت و هدف باستان شناسی کتاب مقدس

طی 150 سال اخیر شاهد تولد، پیشرفت و توسعۀ محسوس دانش باستان شناسی کتاب مقدس بوده ایم. این دانش جدید شگفتیهای بسیاری را در ارائۀ اطلاعات زمینه ای، توضیح و روشن سازی مطالب و در موارد متعددی در تصدیق پیام و معنای عهد عتیق و جدید، به وجود آورده است.

کلمۀ باستان شناسی (archaeology) از دو کلمۀ یونانی «archaios» و «logos» گرفته شده است که به معنای تحت الفلظی «مطالعه بر روی اشیای قدیمی» می باشد. اما امروزه این اصطلاح معمولاً جهت مطالعه بر روی اشیای حفاری شدۀ متعلق به دوران پیشین بکار برده می شود. باستان شناسی که کتاب مقدس را می توان «بررسی بر روی اشیای قدیمی که مربوط به علم کتاب مقدس و تشریح زندگی در آن ایام هستند» تعریف کرد.

باستان شناسی، اساساً یک علم است. یک زمینۀ علمی که بر اساس مطالعه، مشاهدۀ دقیق، ارزیابی و طبقه بندی حقایق کشف شده، بدست می آید. باستان شناسی، مجموعه ای از علوم است، زیرا از دانش های متعدد دیگر، مانند شیمی، انسان شناسی و جانور شناسی کمک می گیرد.

در حالی که زمینۀ عمومی باستان شناسی جالب است، مطالعۀ باستان شناسی کتاب مقدس به دلیل آن که در مورد کتب مقدس مطالعه می کند، جالب تر است. این خود دلیلی برای تشویق بیشتر در زمینۀ باستان شناسی کتاب مقدس است. توجه اساسی را باید به اهمیت پیام و معنی کتاب مقدس معطوف ساخت. کتاب مقدس به دلیل ویژگی آن به عنوان مکاشفۀ الهام شدۀ خدا به طور طبیعی جایگاه اول را در علاقه و توجه انسان داراست. باستان شناسی کتاب مقدس، کتاب مقدس را در زمینۀ تاریخی و حیات امروزی اش توضیح می دهد. در نتیجه، این علم خدمت با ارزشی در گسترش افق های کتاب مقدسی در دیدگاه انسان انجام داده است.

در هیچ زمینۀ تحقیقی به اندازۀ باستان شناسی کتاب مقدس تضاد و امید وجود ندارد. تا آغاز قرن نوزدهم دانش ما دربارۀ سوابق و زمینۀ کتاب مقدس فقط محدود به صفحات خود کتاب مقدس و یا مطالب کلاسیک قدیم می گردید. این شواهد برای دورۀ عهد جدید قابل ملاحظه اما برای دورۀ عهد عتیق بسیار کم بود. دلیل این امر آن است که مورخان یونان و لاتین قبل از قرن پنجم پیش از میلاد، اطلاعات بسیار اندکی را فهرست کردند. در نتیجه آگاهی و شناخت ما از دورۀ عهد عتیق بیشتر محدود به خود کتاب مقدس می گردید، نه سایر منابع خارجی . این مسئله از دیدگاه تاریخ نگاری جدید از انسجام برخوردار نبود. در نتیجه پیش از آغاز دانش باستان شناسی جدید عملاً هیچ چیز برای موثق دانستن تاریخ و ادبیات عهد عتیق وجود نداشت. از این رو هر شخصی می تواند شور و اشتیاقی را که در میان محققین کتاب مقدس در اثر آشکار شدن کشفیات باستان شناسی در مناطق کتاب مقدس، به ویژه از سال 1800 میلادی تا امروز، به وجود آمده است، تصور کند. در حقیقت می توان گفت که باستان شناسی جدید از سال 1789 میلادی با کشف آثار باستان غنی درۀ نیل، توسط هیئت اعزامی مصری از جانب ناپلئون، آغاز گردیده است.

البته برخی از موضوعات تحقیقاتی  باستان شناسی (مانند ستونهای سنگی و معابد مصر و پارتنون «معبد خدای آتنا» در آتن) هرگز از بین نرفته اند، اما شاید بعضی از اطلاعات مربوط به شکل اولیۀ آن ها و هدف اصلی و معنا و مفهوم کتیبه های نوشته شده روی آنان از دست رفته باشد.

برگرفته از کتاب دائرةالمعارف کتاب مقدس