کتاب نکات مبهم در کتاب مقدس- فصل چهاردهم: گناه داوود

فصل چهاردهم: گناه داوود

در فصل ۱۱ کتاب دوم سموئیل، ماجرای یکی از تأسف‌بارترین سقوطهای مردان خدا به نگارش درآمده که شاید در تاریخ کار خدا با بشر بی‌سابقه باشد. در عین حال با پست‌ترین و ظالمانه‌ترین گناهی که یک شخص ممکن است نسبت به دوست خود انجام دهد، مواجه می‌شویم. در این فصل می‌خوانیم که چگونه داوود در مقابل تحقیرآمیزترین عمل خود نسبت به جنگجوی وفادارش اوریا خیانت  می‌ورزد و برای پوشاندن گناه خود، دستانش را به خون آن خادم امین  می‌آلاید. پس از انجام این عمل، خدا در رحمت خویش، نبی‌ای نزد داوود فرستاد تا به او اعلام نماید: «… از این امر باعث کفر گفتن دشمنان خدا شده‌ای» (دوم سموئیل ۱۴:۱۲). تاریخ صحّت این آیه را ثابت کرده است. هیچ مورد دیگری در کتاب مقدس به اندازۀ این آیه در مورد جنایت ناجوانمردانه داوود پادشاه موجب کفر گفتن دشمنان خداوند نشده است. هنوز هم این حالت ادامه دارد و گناه داوود آماج تمسخرات بی‌رحمانۀ مخالفین است.

بعضی‌ها که قصد دفاع از کتاب مقدس را دارند، فکر می‌کنند که لازم است عمل داوود توجیه شود و یا لااقل روشن گردد که این گناه آن‌طور هم که در نظر اول به چشم می‌آید فجیع نبوده، ولی آیا لازم است از عمل داوود دفاع کنیم؟ هیچ‌جا در کتاب مقدس از عمل داوود حمایت نشده است، برعکس خدا به شدیدترین نحو ممکن آن را ملامت و توبیخ می‌نماید. تنبیه داوود با چنان  مصیبت‌هایی همراه بود که به ندرت بر سر دیگری آمده است. درست است که در کتاب مقدس از داوود به عنوان مردی که موافق دل خداوند است یاد شده (اول سموئیل ۱۴:۱۳، اعمال رسولان ۲۲:۱۳)، ولی این عنوان اصلاً بدین معنی نیست که داوود مطلقاً گناهی نداشت. معنی این لقب این است که برخلاف شاؤل که دائماً مطابق میل خود رفتار  می‌نمود، داوود می‌کوشید تا ارادۀ خدا را بداند و به عمل آورد. داوود موافق دل خداوند بود، ولی علی‌رغم اطاعت قلبی و  فکری‌اش از خداوند، که حالت درونی وی محسوب می‌شود، در ضعف و حماقت خود مرتکب این گناه شنیع در برابر خدا گشت. امروزه نیز ممکن است برجسته‌ترین ایمانداران در بدترین گناهان سقوط کنند. هستند کسانی که تمام قلب و وجود خود را به خداوند سپرده‌اند، اما در  لغزش‌های زندگی مرتکب گناهان بزرگی می‌شوند، اما خدا فرزندان خود را بدون تنبیه باقی نمی‌گذارد. داوود نیز تنبیهی جدّی و سخت را تجربه نمود.

ثبت گناه داوود در کتاب مقدس بدون اینکه سعی شود تا کم‌رنگ و موجه به نظر آید، یکی از دلایلی است که ثابت  می‌کند کتاب مقدس دارای منشأ الهی است و کاملاً قابل اعتماد می‌باشد. داوود در دورۀ خویش، قهرمان بزرگی بود .اگر نویسندگان کتاب مقدس تحت هدایت روح‌القدس نبودند مطمئناً سعی می‌کردند که گناه وحشتناک داوود را کوچک و کم‌اهمیت جلوه دهند، ولی می‌بینیم روح‌القدس که هادی آنها بود، هدایتشان کرد که شکل ماجرا را به همان صورتی که واقعاً بود، فجیع و شنیع به تصویر کشند. در اینجا تفاوت فاحشی میان تاریخ‌نویسان کتاب مقدس و سایر تاریخ‌نگاران باستانی به چشم  می‌خورد. مطمئناً قهرمانان کتاب مقدس اگر بیفتند، از گناهشان  چشم‌پوشی  نمی‌شود و کارشان توجیه  نمی‌گردد. گناهان مردان خدا از چشم دیگران پوشیده نیست. شرح گناهان آنها با جزئیات کامل به نگارش درمی‌آید و خودِ گناهکار به صورت عبرتی برای سایرین معرفی می‌شود.

بدین ترتیب داوود «کلام خداوند را خوار نموده در نظر وی عمل بد بجا آورد» (دوم سموئیل ۹:۱۲-۱۰). کاری که داوود کرده بود: «در نظر خداوند ناپسند آمد» (دوم سموئیل ۲۷:۱۱) و خدا داوود را به عنوان زانی و قاتل در برابر همه محکوم نمود (دوم سموئیل ۹:۱۲). این ماجرا وحشتناک است، ولی اگر با روح دعا آن را مطالعه کنیم، درس‌های بسیار با ارزشی از آن خواهیم آموخت. هر چند جنایتی وحشتناک و ناجوانمردانه است، ولی خوشحالم که در کتاب مقدس ذکر شده، چون بیان ماجرا و عواقب آن باعث شده که خیلی‌ها از فکر کردن به گناه هم بپرهیزند. ماجرای گناه داوود، درس‌های بزرگی را به همراه دارد. اول این‌که حتی انسان‌های خوب و موافق دل خداوند هم اگر از خدا و کلام او چشم بردارند، ممکن است به راحتی در چنین گناهان شرم‌آوری اسیر شوند. هر کس که به خوبی خود توکل کند، نادان است. کسی که با تکیه بر حکمت و قوت شخصی خویش، خود را حریف شیطان می‌پندارد، شدیداً در اشتباه است. داوود یکی از برجسته‌ترین مردان زمان خود بود. او شجاع و بخشنده بود و می‌خواست ارادۀ خدا را بجا آورد، ولی به خود اجازه داد که وسوسه را به بازی بگیرد و بدین ترتیب به عمق فساد، فرومایگی و رسوایی سقوط کرد.

همچنین از این داستان می‌آموزیم که گناه هیچ کس در نظر خدا ناچیز و مجاز نیست. نزد خدا جانب‌داری نیست و گناه هیچ کس را بدون مجازات باقی نمی‌گذارد. خدا داوود را دوست داشت و این محبت خود را با دلایل بسیار ثابت کرده بود، ولی وقتی داوود گناه کرد، خدا گناه او را به شدیدترین نحو مجازات نمود. گناه داوود زندگی‌اش را دچار تلخی و لعنت ساخت، ولی هنگامی که داوود توبه کرد، خدا او را بخشید و مجدداً شادی نجات را به او بازگردانید. با این همه داوود تنبیهات بسیاری را در زندگی خویش دید. یکی از پسران داوود راه پدرش را رفت و با خواهر ناتنی خود (دختر داوود) زنا کرد. یکی دیگر از پسرانش در قتل و جنایت، راه پدر را پیمود، همان‌طور که داوود علیه پدر آسمانی‌اش طغیان کرده بود، پسرش نیز علیه خودش طاغی شد. داوود آنچه را کاشته بود، درو کرد. وقتی که خبر مرگ همین پسر طغیان‌گر را به داوود دادند، او فریاد زد: «ای پسرم ابشالوم، ای پسرم، پسرم ابشالوم، کاش که به جای تو می‌مردم، ای ابشالوم پسرم، ای پسر من!» (دوم سموئیل ۳۳:۱۸). داوود انحراف و مرگ ابشالوم را ثمرۀ گناه خویش می‌دانست.

درس دیگری هم می‌توانیم از این ماجرا بیاموزیم. برای بدترین گناهکار هم بخشش کامل و مجانی وجود دارد. گناه داوود همچون ظلمت نیمه شب، تاریک و مخوف بود و هیچ عذری برای آن قابل پذیرش نبود، ولی او بخشیده شد. داوود گفت: «به خداوند گناه کرده‌ام» و خدا هم از طریق  نبی‌اش ناتان پاسخ داد: «خداوند نیز گناه تو را عفو نموده است» (دوم سموئیل ۱۳:۱۲). داوود در زیباترین مزامیرش، روح توبه کار خود را نشان داده است (مزمور ۵۱، مزمور ۱:۲۲-۵، مزمور ۷:۵۲).

خدا قدوس است و به طور مطلق از گناه نفرت دارد. او حتی از کوچک‌ترین گناه هم چشم‌پوشی نمی‌کند، ولی در ضمن او خدای محبت و بخشایش نیز هست. خدا حاضر است پست‌ترین گناهکاران را هم بیامرزد. کلام خدا همواره گناهکاران را فرا  می‌خواند: «شریر راه خود را و گناهکار افکار خویش را ترک نماید و به سوی خداوند بازگشت کند و بر وی رحمت خواهد نمود و به سوی خدای ما که مغفرت عظیم خواهد کرد» (اشعیا ۷:۵۵). هستند کسانی که فکر  می‌کنند آنقدر گناهکارند که دیگر بخششی برای آنها نیست، ولی این فکر اشتباه است. به ندرت می‌توان کسی را یافت که بیشتر از داوود در عمق گناه فرو رفته باشد. او مرتکب بدترین خیانت به دوست خود شد و حتی خون او را هم ریخت، با این حال بخشایش را یافت. خدا را شکر می‌کنم که اجازه داده تا از این گناه داوود مطلع باشم. با توجه به این ماجرا درمی‌یابیم که برای همه امیدی هست. هر کسی که نزد من آید و بپرسد: «آیا برای من بخشش و نجاتی هست؟» با جرأت و با استناد به این قسمت از کتاب مقدس به او خواهم گفت: «بله، داوود توبه کرد و رحمت یافت، تو هم می‌توانی چنین کنی».

نوشتۀ آر. اِی. تورِی
ترجمۀ کشیش نینوس مقدس‌نیا