نقد و بررسی اندیشه و مطالب فلورانس اسکاول شین در چارچوب مسیحیت ‏کتاب مقدسی (اُرتدوکسی)‏

نقد و بررسی اندیشه و مطالب فلورانس اسکاول شین در چارچوب مسیحیت ‏کتاب مقدسی (اُرتدوکسی)‏

در ایران اسکاول شین با کتاب چهار اثر معرفی شده و این کتاب، اولین بار با ترجمۀ روانِ گیتی ‏خوشدل در ایران ترجمه شد. ولی بسیاری از واژه های روحانی آن تغییر داده شده است. این ‏کتاب از پیوند چهار اثر این نویسنده به وجود آمده است.‏

مطالب اسکاول شین به درستی و امانت به ‏فارسی ترجمه نشده و مترجمان فارسی آن، به اجبار یا به اختیار معنی بسیاری از واژه ها را تغییر ‏داده و کلمات دیگری نتیجه گرفته اند. به عنوان مثال واژۀ روح القدس، به شهود تبدیل شده ‏است.‏

اساساً فلورانس اسکاول شین کیست وچه می گوید؟

اسکاول شین قبل از این که نویسنده باشد یک نقاش است  و هم چنین عضو فرقۀ عرفانی اندیشۀ ‏نوین ‏(New Thought)‏ که از عرفان های نوظهور قرن ۱۹ می باشد.‏

نهضت اندیشۀ نوین (و اندیشۀ عالی تر) نهضتی روحانی است که در اوایل قرن نوزدهم در ایالات ‏متحده در هم ادغام شدند. پیروان آن، اندیشۀ نوین را جایگزین اندیشۀ باستانی و خرد و فلسفه که ‏از خواستگاه های گوناگون مانند فرهنگ های یونان باستان، روم، مصر، چین، تائوئیسم، وِدا، ‏هندو و بودا انباشته شده و سیستم های اعتقادی مرتبط آن ها می دانند و در درجۀ اول به تعامل بین ‏فکر، باور، آگاهی ذهنی انسان و تأثیرات این ها در درون و فراتر از ذهن انسان باور دارند.‏

بسیاری از پیروان اندیشۀ نوین در قرن 19 و 20 اگر چه هیچ خط انتقال مستقیم قابل ردیابی نیست، ‏ادعا می کردند که نسل مستقیم این سیستم ها هستند.‏

نهضت اندیشۀ نوین بر اساس آموزه های متفکر قرن نوزدهم به نام فینیاس کویمبی است. ‏کویمبی یک شفا دهندۀ خودخوانده و شاگرد شخصی به اسم مسمر بود که یک هیپنوتیزور بود. کویمبی معتقد بود که ‏بیماری در بدن از ذهن سرچشمه می گیرد و بنابراین بیماری های بدن را می توان با “حقیقت” ‏غلبه کرد. او چنین اعتقاد داشت که اگر ذهن از افکار بد خود اصلاح شود، بدن از بیماری ها و ‏مشکلات خود شفا می یابد.‏

مری بیکر ادی، بنیان گذار مذهب کریستین ساینس، بیمار کویمبی بود و برخی از ایده های او در ‏الاهیاتش ریشه دارد. او این ایده را به اشتراک گذاشت که بیماری در بدن، ناشی از مشکلات در ‏افکار فرد است. یکی دیگر از شاخه‌های نهضت اندیشۀ نوین که عمدتاً از طریق نوشته‌های ‏کویمبی گسترش یافت، قانون جذب است، که اساساً چنین باور دارد که فکر می‌تواند چیزها را ‏به وجود بیاورد و با فکر کردن به موفقیت یا ثروت به شخص با استعدادی، تبدیل می‌شوید. ‏ایدئولوژی تفکر نوین مستقیماً با آموزه های کتاب مقدس مخالف است. ‏

از جمله باورهای اصلی پیروان اندیشه نوین، این ادعاست که «هویت واقعی انسان، الهی است». ‏در درون این دروغ، اصلی را می بینیم که شیطان به انسان گفت: با شناخت نیک و بد «شبیه خدا ‏خواهی شد» (پیدایش 3: 5). شیطان بر اساس میل انسان برای رسیدن به الوهیت و تسلط بر ‏سرنوشت خود، به انسان متوسل شد. جنبش «اندیشۀ نوین» بر همین اساس برای مردم جذاب است ‏و پیروانش را با دروغ پتانسیل الهی خوشحال می کند. واقعیت این است که بیماری بدن نتیجۀ ‏سقوط خلقت است. گناه آدم باعث مرگ و زوال جهان شد (پیدایش 2: 17؛ رومیان 5: 12).‏

ما مخلوقاتی هستیم که بخشی از خلقت می باشیم و بنابراین هرج و مرج وارد شده به طبیعت ‏توسط گناه نیز بر بدن طبیعی ما تأثیر می گذارد. ما مستعد ابتلا به ویروس‌ها، جراحات، پیری، ‏بیماری‌های خودایمنی، اختلالات ژنتیکی و هورمونی، بدشکلی‌ها و مرگ هستیم، همۀ این ها به ‏دلیل ورود گناه به دنیای کاملی است که خدا در ابتدا برای ما فراهم کرده بود (پیدایش 3: 17-‏‏19؛ رومیان 8: 19-22). از این نفرین گریزی نیست و هر فردی را که تا به حال زندگی کرده ‏است، به هر طریقی تحت تأثیر قرار می دهد. با وجود درد و بیماری که در طول زندگی خود ‏متحمل می شویم، وعدۀ خدا برای رستگاری از طریق عیسی مسیح، امید ما است (مزمور 16 :5-‏‏11؛ رومیان 5: 2؛ کولسیان 1: 27).‏

اعتقادات این نهضت به طور خلاصه شامل موارد زیر است:‏

‏1-‏ خدا یا هوشی “نامتناهی، برترین، جهان شمول و جاودانه” است.‏

‏2-‏ الوهیت به نوعی در درون هر فرد ساکن است و در نتیجه همۀ موجودات روحانی هستند.‏

‏3-‏ عالی ترین اصل روحانی این است که یکدیگر را بی قید و شرط دوست بداریم…و ‏یکدیگر را آموزش و شفا دهیم. و‏

‏4-‏ حالات ذهنی ما به صورت تجلیات روحانی در می آید و به تجربیات ما در ‏زندگی روزمره تبدیل می شود.‏

باید بگویم کتاب چهار اثر وجود خارجی ندارد بلکه مترجم فارسی کتاب، از جمع آوری چهار ‏کتاب کوچک خانم شین این ترجمه را بیرون داده. بعد ها خانم نسرین صابری وخانم طباطبایی ‏ترجمۀ دیگری ارایه نمودند که این جانب از چگونگی نثر آن ها بی اطلاع هستم. چون فقط ‏ترجمۀ گیتی خوشدل را خوانده ام.‏

کتاب اول “بازی زندگی و راه این بازی” در سال 1925 منتشر شد. شین در این کتاب زندگی را ‏در واقع همان چیزی می داند که در ذهن ما می گذرد یعنی زندگی حاصل اندیشۀ ما است‎.‎‏ شین ‏معتقد است که اگر با آن بجنگیم با ما می جنگد و اگر با آن به خوبی برخورد کنیم، نتیجۀ خوبی ‏می گیریم.‏

کتاب “کلام تو عصای معجزه گر توست” در سال ۱۹۲۸ تألیف شده است. این کتاب و کتاب ‏‏”نفوذ کلام” که در سال ۱۹۵۹ تألیف شده بیشتر به موضوع اهمیت و تأثیرگذاری کلام در ‏زندگی ما اشاره می کند. در حالی که برای ما مسیحیان، این نفود کلام خدا است که اهمیت ‏دارد. ایمان از شنیدن و نفوذ کلام خدا در ما شکل می گیرد. با این که نزدیک به 3 دهه اختلاف ‏میان زمان تألیف دو کتاب وجود دارد اما کتاب ها کاملاً در یک راستا هستند‎.‎ کتاب “مخفی ‏توفیق” در سال ۱۹۴۰ چاپ شده و بیشتر به تمثیل های مختلف و در زمینه های گوناگون از ‏تجربیات مراجعین به خانم شین نوشته شده و از تجربیات فرقه ای  وشخصی خود می گوید.‏

هر آنچه را آدمی احساس یا به روشنی مجسم کند، بر ذهن نیمه هوشیار اثر می‌گذارد و مو به مو ‏در صحنۀ زندگی ظاهر می‌شود. (اسکاول شین)‏

اصولاً هر مرضی حاصل ذهنی ناآرام است. (اسکاول شین)‏

دو جملۀ فوق از مطالب ایشان می باشد. در این تحلیل هیچ رگه ای از آموزه های مسیحی ‏دیده نمی شود و حتی از آن ها نمی توان استنتاج روانشناسی کرد، چون با دکترین فرقه ای ‏هماهنگ است که خلاصۀ آن تعلیم تناسخ است و کاملاً ژانری فکاهی دارد.‏

نکتۀ دیگری در تعالیم خانم شین وجود دارد که همانا قانون جذب  و قانون کارما است!‏

‏”به این ترتیب می‌توانید دست‌آوردهای مختلف را به سمت خود جذب کنید. شما هرگز آهن ‏ربا را نگران یا مضطرب نمی‌بینید. پس درمورد آن‌چه می‌خواهید واضح و روشن باشید و ‏ایمان داشته باشید و سپس به وجود خواهد آمد. این قانون، قانون بی‌تفاوتی است. همۀ ما در زندگی به ‏این مطلب رسیده‌ایم که موفقیت بازۀ زمانی خاص خودش را دارد و اغلب زمانی که کمترین ‏انتظار را داریم بی‌سروصدا به دستش می‌آوریم‎.‎‏” ( اسکاول شین)‏

یکی از تعالیم ایشان قانون جذب یا راز است. فرضیۀ قانون جذب می گوید با تصور هر چیز و ‏تقویت احساس مثبت نسبت به هر چیز، می توانید آن را جذب کنید و اگر وجود نداشته باشد، ‏می توانید آن را خلق کنید. قانون جذب بزرگ‌ترین خرافۀ عصر ماست و ریشه‌های فلسفی آن به ‏انسان‌گرایی بدون خدا برمی‌گردد. شکل جدیدی از عرفان‌های نوظهور است که اعتقاد به لوازم ‏آن اشکالات اساسی ایمانی را به دنبال دارد. البته ما  مسیحیان منکر تأثیر افکار مثبت بر جان و ‏روان نیستیم و کتاب مقدس نیز به آن اشاره دارد اما صرف تجسم افکار نمی تواند در خارج از ‏فکر خلق یا جذب کند. قانون جذب سابقۀ هزاران ساله در سحر و جادو دارد و به نام قانون تشابه ‏در بین جادوگران شناخته می شود.‏

در مورد اثبات ناپذیری قانون جذب و غیر علمی بودن آن منابع زیادی وجود دارد که شما با ‏جستجو می توانید از این مطالب استفاده کنید. ‏

درپایان توصیۀ این جانب این است که نوشتۀ خانم اسکاول شین برای خواندن مفید است ولی در ‏آن ها نمی توان اندیشه های ناب کتاب مقدس را بیرون کشید. چرا که از یک زیر بنای فرقه ای با ‏سبکی هنرمندانه بنا شده و با در نظر گرفتن این که ایشان نقاش ماهری نیز هستند، توانایی به ‏تصویر کشیدن زیبای کلمات را نیز دارند. به حدّی که خود من هم از خواندن کتابش  لذت بردم ‏ولی هیچ بافتی از واقع گرایی مسیحی در آن نیافتم که در کارزار زندگی مسیحی  مفید باشد.‏

نوشتۀ پژوهشگر وب سایت پرپاسخ: استاد علی خیراندیش