مقدمه ای بر رسالۀ پولس رسول به تیتوس: در بارۀ شخص تیتوس و شهر و کلیساهای کریت

مقدمه ای بر رسالۀ پولس رسول به تیتوس: در بارۀ شخص تیتوس و شهر و کلیساهای کریت

تیتوس

تیتوس، در اصل یونانی بود. او پولس را تا اورشلیم همراهی نمود و پولس با سر سختی زیاد با ختنه شدن او مخالفت ورزید (غلاطیان 2: 3-5). او یکی از افرادی بود که توسط پولس ایمان آورده بود (تیتوس 1: 4).

چند سال بعد ، او در افسس همراه با پولس ظاهر می شود. او به قرنتس فرستاده می شود تا مراقب بی نظمی های آن جا باشد. تیتوس آنان را تشویق به شراکت در امر هدیه دادن به مقدسین فقیر اورشلیم نمود (دوم قرنتیان 8: 6و10). او هنگام بازگشت از قرنتس، پولس را در مقدونیه ملاقات نمود و پس از شرح وضعیت آن کلیسا برای پولس، دوباره به قرنتس فرستاده شد تا راه را برای آمدن پولس به آن جا هموار کند و در عین حال هدایای جمع آوری شده را کامل تر کند (دوم قرنتیان 2: 3 و 12 و 13، 7: 5 و 6 و 13 و 14، 8: 16 و 17 و 18 و 23، 12: 14 و 18). این حقیقت که تیتوس انتخاب شده بود تا مراقب وضعیت آشفتۀ قرنتس باشد، نشان گر آن است که پولس او را شخصی با کفایت، حکیم و یکی از رهبران کاردان مسیحی قلمداد می نمود.

جای دیگری که دوباره در مورد او می شنویم، حدود 7 یا 8 سال بعد، یعنی سال 65 میلادی است که پولس این رساله را هنگامی که تیتوس در جزیرۀ کریت بود، می نویسد. عبارت «تو را در کریت واگذاشتم» (تیتوس 1: 5)، نشان گر آن است که پولس هم مدتی، در آن جا با او همراه بوده است. کشتی پولس، هنگام سفر به روم (اعمال رسولان فصل 27)، در ساحل کریت نیز توقف داشت. اما این زمان، مدت کوتاهی است برای این که پولس در آنجا بماند و تیتوس را نیز در آن جا واگذارد. عقیدۀ عمومی بر آن است که پولس، پس از آزاد شدن از زندان روم (بار اول)، در حدود سال 63 میلادی، به شرق بازگشت که کریت هم جزو آن بود. پولس، پس از رسیدگی به اوضاع کلیساهای کریت به نیکوپولیس واقع در غرب یونان رفت. در این هنگام، ارتیماس و تیخیکس جانشین تیتوس می شوند و او بدین ترتیب دوباره به پولس ملحق شده به نیکوپولیس می رود (تیتوس 3: 12).

آخرین ذکری که از تیتوس شده در دوم تیموتائوس 4: 10 است که نشان می دهد او از روم به دلماطیه رفته است. شواهد نشان گر آنند که او دوباره به پولس ملحق شده بود و هنگام دستگیر شدنش نیز با او بود و او را تا روم همراهی نمود. مشخص نیست که تیتوس در آن ساعات تاریک و آزار دهنده پولس را تنها واگذاشت و یا این که خود پولس او را به جهت امر بشارت در حاشیۀ شمال غربی یونان فرستاده بوده است. به نظر می رسد مورد دوم از صحت بیشتری برخوردار باشد، چرا که او مردی نیک و وفادار بود. بر حسب روایات، تیتوس بعدها اسقف کریت شد و چند سال بعد در سن پیری درگذشت.

کریت

جزیرۀ کریت که به کاندیانیز معروف است، در جنوب شرقی یونان، سر مرز بین دریای اژه و مدیترانه قرار گرفته است. طول این جزیره 250 کیلومتر و عرض آن حدود 10 تا 50 کیلومتر می باشد. کریت، سرزمینی است کوهستانی که دارای دره های حاصل خیز، غنی و پر جمعیت است. این منطقه، «جزیرۀ صدها شهر» خوانده شده است که مقر تمدن باستانی و نیرومندی است که تا عصر حاضر، اثرات آن در افسانه های تاریخ یونان مشهود است. بلندترین کوه این منطقه «آیدا» نام دارد که محل تولد زئوس خدای یونان و همچنین محل زندگی قانون گذار نیمه افسانه ای به نام مینوس که پسر زئوس بوده است، می باشد. اهالی این بخش، عموماً با اهالی فلسطین هم ریشه هستند و به نظر می رسد که اصل مشترکی با کریتیانی که در اول سموئیل 30: 14 به آن ها اشاره شده است، دارند. اهالی آن جا اکثراً کشتیبانانی بی باک، خوش گذران و فاسدالاخلاق بودند.

هستۀ اصلی که بنیان گزار کلیسای کریت بود. احتمالاً کریتیانی بودند که در روز پنتیکاست به اورشلیم آمده بودند (اعمال رسولان 2: 11). در هیچ جای عهد جدید موردی که نشان دهد رسولان دیداری از این کلیسا داشته اند، وجود ندارد جز آن که پولس را می بینیم که بر سر راه سفر به روم، سری به آنجا زد (اعمال رسولان 27)، که این مورد نیز در رساله به تیتوس به صورتی مستتر عنوان شده است. از آن جا که بنیاد کلیساها برای پولس بسیار اهمیت داشت، به نظر می رسد که کلیسای کریت نیز در واقع توسط پولس بنیان گزاری شده باشد. چون در غیر این صورت او اختیار و اقتدار لازمی را که در این رساله خطاب به آن ها بکار می بندد، نمی داشت. ممکن است که آن ها ثمرۀ کار پولس در افسس یا قرنتس بوده باشند، چرا که هر دوی این شهرها به آن جا بسیار نزدیک بود.

نکات تشابه رساله به تیتوس و رساله به تیموتائوس: به نظر می رسد که هر دوی این رسالات، همزمان با هم یعنی حوالی سال 65 میلادی برشتۀ تحریر در آمده باشند. موضوعات آن ها نیز مشابه است که شامل: گزینش و دست گذاری رهبران مناسب، یعنی تیتوس در کریت و تیموتائوس در افسس است. مشکلات هر دوی این مکان ها نیز بسیار شبیه به هم بود.

برگرفته از کتاب راهنمای کتاب مقدس از انتشارات شورای کلیسایی 222