فلزات و مواد معدنی کتاب مقدس: برنج، برنز، بلور، بهرمان و جزع عقیقی

فلزات و مواد معدنی کتاب مقدس

برنج         خروج 27: 3           Amber

کهربا به رزین فسیلی مخروطیان گویند. ارزش آن به دلیل شفافیت آن است و به رنگ های زرد، قهوه ای، قرمز روشن و به اشکال دانه ای و گرهک دار دیده می شوند. محتوی فسیل به ویژه سنگوارۀ حشرات است. از جمله هیدروکربورهاست و معمولاً با خاک رس و شن و ماسه همراه است. از صنایع اولیۀ آن در دنیای قدیم ناحیۀ بالتیک را می توان نام برد. حزقیال به رنگ آن اشاره کرده است (حزقیال 1: 27 و 8: 2). ترجمه های کتاب مقدس آن را به برنز یا برنج برگردانده اند.

برنز        خروج 38: 8           Bronze

کتاب مقدس اشارۀ صریحی به برنز به عنوان آلیاژی از مس و قلع ندارد. واژه ای که از عبرانی و یا یونانی برج یا برنز ترجمه شده است، در وهلۀ نخست مس معنی می دهد. اما برنج به عنوان آلیاژی از مس و روی تا دوران رومی ها ناشناخته باقی ماند. احتمالاً آلیاژ مس و قلع با حملۀ اموریان در ابتدای عصر مفرغ (تقریباً 2200 سال قبل از میلاد) به فلسطین معرفی گردید. تجزیه برنز باستانی حاکی از وجود 2 تا 6%  قلع است. تنها اشارۀ صریح به این آلیاژ در مکاشفه 1: 15 و 2: 18 یافت می شود که برنج ترجمه شده است. برنز از زمان های قدیم توسط یهودیان و سایر اقوام استفاده می شد (خروج 27؛ 2سموئیل 8: 8؛ 1تواریخ 18: 8؛ 22: 3، 14؛ 29: 7).

در ساخت اشیاء مقدس و یا ظروف، مذبح و یا دروازه ها از این فلز استفاده می شد (اشعیا 45: 2) و در واقع واژۀ عبری به کار رفته به مس خالص و یا برنز اشاره می کند. زنجیرها (تواریخ 33: 11)، خود وزره (1سموئیل 17: 5)، ظروف مقدس و خانگی (مکاشفه 18: 12)، بت ها و ابزار موسیقی (1قرنتیان 13: 1)، آیینه (خروج 38: 8) و حتی سکه ها را از آن می ساختند (متی 10: 9).

واژۀ عبری آن به صورت سمبلیک و نشانه ای نیز به کار رفته است برای مثال برای توانایی و قدرت یافتن ایوب (ایوب 40: 18)، سخت دلی اسرائیل (اشعیا 48: 8) و یا بی رحمی آسمان (تثنیه 28: 23) و یا بی حاصل بودن زمین (لاویان 26: 19).

بلور            حزقیال 1: 22              Crystal

کوارتز (دی اکسید سیلیکون) بی رنگ و شفاف که درجه سختی آن 7 است. در مقابل اسید مقاوم است. بلور، سختی زیاد دارد و اکثر جواهرات را می تراشد. این لغت در زمان قدیم برای هر مادۀ سختی به کار می رفت که از شفافیت بالا برخوردار بوده و بی رنگ باشد. یکی از انواع بلور صاف و شفاف است که کوراتز هیالن نامیده می شود و دیگری ریم بلور یعنی بلور چرک است که کمی به زردی می زند و آن کوارتز معمولی است که به وسیلۀ کمی آهن زرد رنگ شده است. کتاب مقدس به عنوان ماده ای شفاف و درخشان مثل یخ یا شیشه آن را به کار می برد. در حزقیال 1: 22 و در ایوب 6: 16 کلمات اصلی عبری که در متن به کار رفته اند به ترتیب به بلور و یخ اشاره می کنند.

بهرمان       خروج 28: 18           Emerald

زمرد از جمله سنگهای قیمتی است و رنگ سبز آن مربوط به کروم موجود در آن است. تجربه نشان داده است که تهیۀ بلوری از آن به وزن یک قیراط، یک سال به طول می کشد. زمرد، سبز رنگ و شفاف است که انواع خوب آن بسیار نادر است. در صنعت جواهر سازی مصری به کار می رفت و معدن های قدیمی آن در مصر علیا (Upper Egypt) یافت می شود. احتمالاً عبرانیان با این سنگ گران قیمت در طی اقامتشان در مصر آشنا شده بودند (خروج 39: 11 و حزقیال 28: 13).

در فارسی به بهرمان ترجمه شده است. بهرمان یاقوتی است قرمز رنگ که به زردی می زند این کلمه از لغت بهرام به معنای ستارۀ مریخ گرفته شده است و احتمالاً به علت رنگ این یاقوت است. رنگ بهرمانی احتمالاً بایستی نزدیک به زعفرانی باشد که زردی کم تری داشته باشد.

جزع عقیقی       خروج 28: 20          Sardonyx

جزع بقرانی یا جزع سه طبقه ای که یک طبقه قرمز قهوه ای شفاف، یکی سفید نیمه شفاف و سومی سفید بلوری یعنی بی رنگ است. طبقات کاملاً موازی است. بهترین آن زمانی است که ضخامت سه طبقه، مساوی باشد. گاهی ضخامت، مساوی نیست و گاهی رنگ یک طبقه به جای قرمز قهوه ای، قهوه ای تیره و گاهی زرد می شود. بهترین رنگ بقرانی آن است که یک طبقه قهوه ای و یک طبقه سفید نیمه شفاف و یک طبقه بلوری باشد. این سنگ در میان قدیمیان با ارزش بود و هر دو شخصیت جزع و عمیق در آن دیده می شود. یازدهمین سنگ سینه بند کاهن اعظم بود (خروج 28: 20). یوسفوس معتقد بود که سنگ سر شانۀ ایفود نیز جزع بقرانی (Sardonyx) بوده است. در مکاشفه 21: 20 نیز به آن اشاره شده است.

برگرفته از کتاب دائرةالمعارف کتاب مقدس