فصل هشتم اصول عیسی در روابط: چالش ناممکن

فصل هشتم اصول عیسی در روابط: چالش ناممکن

شب قبل از مرگ عیسی بر صلیب، او با شاگردانش در بالاخانه ای جمع شده بودند تا شام مهمی را با یکدیگر صرف کنند که همان شام هر سالۀ فصح بود. این مردان یهودی در تمام عمرشان از جشن فصح لذت برده بودند و هر کدام از آن ها می بایست خاطرات عمیق، عالی و پراحساس از برگزاری این عید، در طول این سال ها با خانواده شان داشته باشند. خاطرات لذت بردن از صرف شام خوشمزه ای که مادرشان پخته بود که همراه با خنده های زیاد برادران و خواهرانشان بود. آن ها با افتخار باورشان را در حالی که پدر خانواده و تمام خانواده برکتی را که جزئی از شام فصح بود قرائت می کردند یعنی: «باروخ آتا اَدونای…» (خداوندا تو متبارک هستی…». و در این حین کوچک ترین عضو خانواده می پرسید: «چرا امشب با همۀ شب های دیگر فرق دارد؟» اما این شب با شب های دیگر واقعاً تفاوتی اساسی برای شاگردان عیسی داشت. احساساتی که بر آن ها فشار می آورد، بر تمام خاطرات خوش گذشته شان سایه افکنده بود. در حالی که عیسی و شاگردانش به بالاخانه وارد می شوند، فضای آن مکان از شک و تردید و آشفتگی پر است. عیسی قبلاً به شاگردانش گفته بود که به زودی می میرد، اما آن ها درک نکردند. این آشفتگی، باعث نگرانی در میان آن ها شده بود. عیسی برای افزودن نگرانی آن ها، به شاگردانش می گوید یکی از آن ها به او خیانت می کند! این شب از شب های نگاه های پر از شک، گفتگوهای خاموش و دل های سرسخت بود.

در میان تمام این تصویر فوق العاده انسانی، عیسی شروع به سخن گفتن در بارۀ چیزی جدید می کند. او به پیروانش معنای جدیدی از عناصر سنتی شام فصح را نشان می دهد- یعنی نان و شراب. او در بارۀ نان می فرماید: «این بدن من است که برای شما داده  می شود»؛ و در بارۀ شراب می فرماید: «این خون من است که به خاطر شما ریخته می شود.» او با آن ها در بارۀ عهد جدیدی میان خدا و انسان صحبت می کند که با خونش مُهر می شود.

سپس عیسی به شاگردانش روی کرده و حکم جدیدی به آن ها می دهد: «یکدیگر را محبت کنید. همان گونه که من شما را محبت کردم، شما نیز باید یکدیگر را محبت نمایید.» در این اندک زمانی که در بالاخانه بودند، او این حکم ساده اش را سه بار تکرار کرد. او با ملایمت می گوید: «یکدیگر را محبت کنید.»  و با خلوص می فرماید: «یکدیگر را محبت کنید.» و شجاعانه دستور می دهد: «یکدیگر را محبت کنید.» (بر اساس یوحنا 13: 1-35)

در فصل های گذشته عیسی به فرمان اول و دوم اشاره کرد. و اکنون حُکمی تازه به ما می دهد. هر کدام از این سه حُکم بر رابطه ها تمرکز دارند. اولین فرمان متوجه رابطۀ ما با خداست. دومین فرمان بر رابطۀ ما با همسایگان. و فرمان جدید بر رابطۀ ما با «یکدیگر» متمرکز است.

عیسی خطاب به چه کسانی می گوید: «یکدیگر را محبت کنید»؟ فراموش نکنیم که وقتی او این فرمان را داد، با شاگردانش صحبت می کرد یعنی شاگردانی که خیلی با هم فرق داشتند. تنها چیزی که در بین آن ها مشترک بود این بود که همۀ آن ها پیروان مسیح بودند. وقتی عیسی می فرماید: «یکدیگر را محبت کنید» او در بارۀ عشق ورزیدن به کسانی صحبت می کند که زندگی خود را تسلیم پیروی از عیسی مسیح کرده اند.

شاید با خود بگویی: «مشکلی نیست. فکر کنم به راحتی می توانم مسیحیان دیگر را محبت کنم.» اما پشت سر این حکم دو کلمۀ کوچک دیگر می آیند که با خود یک چالش به ظاهر غیرقابل حل را به یدک می کشند. و آن دو کلمه این است: «مانند من.» عیسی به تو دستور می دهد که همان گونه که او تو را محبت می کند، دیگران را محبت کنی. چالش ما این است که مثل عیسی محبت کنیم! وقتی عیسی در بارۀ محبت سخن گفت، نگفت: «از شما می خواهم تلاش خود را در محبت کردن بکنید.» بلکه فرمود: «از شما می خواهم که همان گونه که من شما را محبت کردم، محبت کنید.» این فرمان برای من مثل این است که کسی از من دعوت کند که از پرتگاهِ بلندی، خود را پرت کنم. «چطور امکان دارد بتوانم مثل عیسی محبت کنم؟ با من از این شوخی ها نکن. این غیرممکنه.»

عیسی چالش «تلاش خود را بکن» به ما نداد بلکه چالش «بیش از آن چه در توان توست بکن.» اگر این طور فکر می کنی که: «این ها کلمات زیبا و عالی هستند. اما امکان ندارد بتوانم مثل عیسی محبت کنم.» اتفاقاً به نقطه ای رسیده ای که خدا می خواهد برسی. اولین قدم در اطاعت از این حکم این است که متوجه این واقعیت شوی که قدرتی برای عمل به چنین نوع محبتی در تو نیست. عیسی این چالش به ظاهر ناممکن را برای مأیوس کردن ما نداد، بلکه تا قدرت محبت به دیگران را در خودِ او بیابیم. اگر باید دیگران را همچون عیسی محبت کنم، به قدرتی احتیاج دارم که فقط عیسی می تواند به من ببخشد.

ما دائم وسوسه می شویم که این قاعدۀ «مانند من» را به «تا آن جایی که ممکن است» تغییر دهیم. یعنی به جای «محبت کردن همان گونه که مسیح محبت می کند» می خواهیم استاندارد را به «به همان اندازه ای که اطرافیانت محبت می کنند، محبت کن» پایین بیاوریم. برای ما راحت تر است که خود را با دیگران مقایسه کنیم، تا با عیسی! وقتی خود را با دیگران مقایسه می کنیم، این طور فکر می کنیم با استفاده از توانایی خودمان می توانیم بهتر محبت کنیم. وقتی عیسی معیار و استاندارد ما می شود، برای ما فوری روشن می شود که به رابطه و قدرتی جدید در زندگی مان احتیاج داریم.

عیسی عاشق این گونه چالش ها بود. چالشی که پیروانش را دعوت می کرد تا پاسخ خود را در قدرت خدا ببینند. «دل خود را در دعا خالی کن، و این کوه به دریا افکنده خواهد شد.» (مرقس 11: 23 را ببینید). «بر روی آب ها به طرف من قدم بزن.» (متی 14: 28-29 را ببینید). این ها همه به نظر چالش های غیرممکن می آیند.

وقتی از عیسی می پرسیم: «چند مرتبه باید ببخشم؟» عیسی باز هم چنین چالش ناممکنی را به ما توصیه می کند.

عیسی در کفرناحوم که شهر کوچکی در کنار دریای جلیل بود، تعلیم می داد. او در آن روز با پیروانش در بارۀ خیلی چیزها صحبت کرد. یکی از آن چیزها اهمیت بخشیدن به برادرمان بود. پس از این که عیسی تعلیم خود را تمام کرد، شاگرد او پطرس او را به کناری کشید تا از او سؤالی بکند. شاید کلمات عیسی در بارۀ بخشیدن یک برادر، ‏جرقه ای در ذهن پطرس در مورد نیازش به ‏بخشیدن برادرش اندریاس (که او نیز یکی از شاگردان مسیح بود) زده بود. پطرس به ‏خوبی می‌دانست که بسیاری از معلمان ‏زمان او چنین تعلیم می دادند که ‏حداکثر سه دفعه می توان دیگران را ‏بخشید. پطرس که می خواست عیسی را تحت ‏تأثیر قرار دهد و او را شگفت زده کند، به او گفت: «خداوندا، ‏چند بار باید برادرم را که در حق من ‏گناه کرده، ببخشم؟ تا هفت بار؟» به راحتی می توان پشت این کلمات او متوجه شد که پطرس این گونه فکر می کرد: «همه می گویند سه بار. خداوندا راستی نظرت در بارۀ هفت بار چیست؟» حتماً پطرس با خود این گونه فکر کرد که الآن که سطح ایمان او فراتر از جو زمین عبور کرده، عیسی شروع به تعریف و تمجید از او می کند.

پاسخ عیسی به پطرس بایستی او را هاج و واج کرده باشد: «به تو می گویم، نه هفت بار بلکه هفتاد هفت بار.» مثل این است که مثلاً پطرس گفت: «نقطۀ پَرش را دو متر قرار بده» و عیسی در پاسخ گفته: «یک کیلومتر بگذاریم چطوره؟!» چرا عیسی چنین کاری می کند؟ پاسخ او به پطرس فقط می توانست او را ناامید کند. پطرس می گفت: «من می خواهم سخت ترین را بکنم.» اما جواب عیسی این است: «غیرممکن را بکن!»

شاید پاسخ به این مسئله که چرا عیسی به چنین کاری دست می زند، باعث شگفتی تو می شود. عیسی از تو نمی خواهد که سخت ترین تلاشت را بکنی بلکه می خواهد یاد بگیری و به او اعتماد کنی. حدّی که عیسی برای تو تعیین می کند آنقدر بالاست که تنها راه رسیدن به آن، طرز فکر و نوع زندگی کاملاً تازه ای است. مسیحیت تلاش سخت تر نیست بلکه اعتماد کردن به عیسی است. اشتباه برداشت نکنید: منظورم اعتماد خنثی یعنی نشستن و منتظر عمل خدا ماندن نیست؛ بلکه اعتماد واقعی است که تمام قلب و جان و فکر و قوت تو را درگیر خود می کند.

همۀ ما این احساس نامطلوب تندتر دویدن و نرسیدن به جایی را کرده ایم. بارها سخت تر و سخت تر کوشش کرده ایم و نتیجه ای حاصل نشده. بزرگ ترین مشکلات زندگی ما، بزرگ ترین فرصت ها برای اعتماد کردن را در ما به وجود می آورند. من این دعای ساده را به شدت توصیه می کنم:

«پدر، من در خود قدرت انجام این کار را ندارم. من به قوت تو اعتماد می کنم تا به من این توانایی را ببخشی که آنچه درست است باور کنم، فکر کنم، بگویم و انجام دهم. در نام عیسی. آمین.»

به کلامی دیگر مقصود عیسی این است که به یک منبع خارجی برای محبت نیاز داریم. برای محبت به یکدیگر به قدرت عیسی مسیح احتیاج داریم: «یکدیگر را محبت کنید. همان گونه که من شما را محبت کردم.»

عیسی به ما فرمود این «حکمی تازه» است. از این کلمات به سادگی عبور نکن. در این کلمات دنیایی از معنا وجود دارد که قدرت ما را برای محبت به یکدیگر شعله ور می سازد. این یک حُکم یا فرمان است. حُکمی که عیسی به ما داده و حُکمی تازه است. در چند فصل آینده می خواهیم این سه جمله را بهتر بفهمیم. با این کار، شروع  به درک این نکته می کنیم که چطور می توانیم این چالش «ناممکن» عیسی برای عشق ورزیدن را تحمل کنیم.

نکتۀ قابل تأمل: عیسی از ما نمی خواهد که سخت ترین کوشش خود را بکنیم بلکه این را یاد بگیریم که به او اعتماد کنیم.

آیۀ به یاد ماندنی: «حُکمی تازه به شما می دهم، و آن این که یکدیگر را محبت کنید. همان گونه که من شما را محبت کردم، شما نیز باید یکدیگر را محبت نمایید.» (یوحنا 13: 34)

از  خود بپرس: در رابطۀ بخصوص خود چگونه برای امری غیرممکن به عیسی اعتماد کنم؟

درس آینده: قدرت فرمان عیسی

نوشتۀ تام هولادِی

ترجمۀ کشیش ورژ باباخانیان