دیدگاه کلیسای انجیلی در بارۀ شراب

دیدگاه کلیسای انجیلی در بارۀ شراب

در دنیای قدیم، شراب نوشیدنی ای عادی و عمومی بود که مصارف روزمرۀ بسیاری داشت. از کتاب مقدس در می یابیم که از شراب در این موارد استفاده می شد: پزشکی و درمان بیماری ها (امثال 31: 6؛ لوقا 10: 34؛ 1تیموتائوس 5: 23)، قربانیها و مراسم مذهبی (خروج 29: 39-41؛ لاویان 23: 13)، جزو مواد اصلی غذایی در تمام کشورهای حوزۀ دریای مدیترانه (اعداد 6: 20؛ تثنیه 14: 26؛ 2تواریخ 2: 15؛ نحمیا 5: 18؛ متی 11: 19؛ 1تیموتائوس 3: 8).

در آن زمان به علت کمبود یا ناسالم بودن منابع آبی در خاورمیانه و به خصوص در فلسطین، شراب در بعضی موارد جای آب را می گرفت (مزمور 104: 14-15؛ امثال 4: 17). پذیرایی با شراب، نوعی مهمان نوازی محسوب می شد (پیدایش 14: 18)، و در جشنها و عروسیها مورد استفاده قرار می گرفت (ایوب 1: 13 و 18؛ یوحنا 2: 3).

در مورد مُضرات نوشیدن شراب هم هشدار داده شده است. به طور مثال، مصرف شراب برای کاهنانی که بر مذبح برای خدمت می ایستادند، ممنوع بود (لاویان 10: 9)، و نیز برای کسانی که قرار بود بر کرسی قضاوت بنشینند (امثال 31: 4-5؛ جامعه 10: 17؛ اشعیا 28: 7). کلاً هر نوع افراط در نوشیدن شراب و مسکرات نکوهش شده است (امثال 20: 1؛ 21: 17؛ 23: 20-21؛ حبقوق 2: 5). نذیره ها یا هر کسی که نذری برای خدا داشت، می بایست از نوشیدن شراب و مسکرات و هر چیزی که از تاک انگور ساخته می شود، پرهیز می کرد (اعداد 6: 1-4؛ لوقا 1: 15). دز زمان ارمیای نبی، «رکابیان» خاندانی بودند که به وصیت پدر خود «یوناداب بن رکاب»، هرگز لب به شراب نمی زدند، خدا هم آنان را برای قوم نامطیع خود، نمونه می آورد (ارمیا باب 35).

با این حال، شراب، بخشی از سفرۀ عید فصح (پسح) یهود و میز عشای ربانی مسیحیان است. در کلیسای اولیه، شراب مورد استفاده در عشای ربانی را با آب مخلوط می کردند تا ضعیف تر شود.

در کتاب مقدس، هر چند نوشیدن شراب به صورت متعارف، گناه محسوب نشده، اما «مستی» دقیقاً گناهی مستوجب مجازات الهی به شمار آمده است (1سموئیل 1: 14-16؛ اشعیا 15: 11-17؛ 1قرنتیان 5: 11؛ 6: 10؛ غلاطیان 5: 21؛ افسسیان 5: 18؛ 1پطرس 4: 3).

با توجه به نکات فوق، چند اصل مهم را باید مد نظر داشت:

1- شراب در ذهنیت اقوام دوران کتاب مقدس، حالتی دوگانه داشت. شراب، از نظر استعاره ای هم مثبت بود و هم  منفی. از سویی می توانست نشانۀ برکت و شادی دل انسان باشد (مزمور 104: 15؛ جامعه 10: 19)، و از سوی دیگر، عامل انحراف و خشم انسان (اشعیا 28: 7،؛ 5: 11). شراب هم به احترام مرد خدا تقدیم می گردد (پیدایش 14: 18) و هم مسبب شرمندگی او می تواند باشد (پیدایش 9: 21). نه فقط شراب بلکه هر چیز دیگری می تواند حالتی دوگانه و متضاد داشته باشد. هر خوراکی یا نوشیدنی یا تفریحی در حد متعال می تواند مفید و نشاط آور باشد، و با افراط در آن، به لعنت و بیماری تبدیل شود.

2- مسیحیت از نظر اصولی، دینی شریعت گرا نیست. بحث کلی مسیح در اناجیل، فریسیان و کاهنان یهود بر این بود که اصول روحانی ایمان الهی را به قوانین دست و پاگیر ظاهری مبدل کرده بودند (متی باب 23). همۀآنچه مسیح سعی در تفهیم آن داشت این بود که ایمان حقیقی یعنی سیرت باطنی، نه صورت ظاهری (متی 15: 17-30). به همین دلیل، از نظر مسیح و مسیحیت، آنچه انسان بخورد و وارد او بشود باعث نجس شدن او نمی شود، بلکه آنچه از او بیرون می آید، یعنی افکار و سخنان و رفتار ناشایست، او را نجس می سازد (متی 15: 1-20؛ مرقس 7: 1-23). در ایمان مسیحی، این ایمان درونی و تسلیم حقیقی ما به خداست که او را خشنود می سازد، نه اینکه چه بخوریم و چه بپوشیم و چه ظواهری را رعایت کنیم. شخصِ به ظاهر مؤمن، می تواند در نظر مردم، همۀ اینها را رعایت کند، اما به علت عدم وجود ایمان قلبی حقیقی، از سوی خدا رد شود. به همین دلیل، مسیح می گفت بسیاری از گناهکاران و باجگیران و زناکاران، با توبۀ قلبی، پاک و در ملکوت آسمان پذیرفته می شوند، در حالی که بسیاری از کاهنان و روحانیان متظاهر مذهبی، مردود می گردند (لوقا 18: 9-14). از نظر مسیحیت، آنچه که ما را به بهشت می برد، توبه از گناهان، ایمان به مسیح، و تولد تازه است (یوحنا 3: 21-3). بهشت و جهنم ما از این تعیین نمی شود که به چه نوع مایعی لب زده ایم، یا گوشت کدام چهارپا را خورده ایم و یا چه لباسی پوشیده ایم! برای خدا این مهم است که آیا مطیع او و تسلیم راه نجاتی که برای رستگاری ما تدارک دیده، هستیم یا خیر.

3- وقتی شخص، با ایمان به به مسیح، عوض می شود و زندگی جدیدی را آغاز می کند، روح خدا در او ساکن می شود و از درون، او را کنترل می کند. در این صورت، شخص ایماندار، بدون اینکه اجبار خارجی او را بترساند، از درون حد خود را می داند (رومیان 14: 13-23). چنین شخصی، همۀ زندگی اش را برای جلال خدا صرف می کند (1قرنتیان 10: 31).

4- مستی، بارها در کلام خدا مذموم شمرده شده است (1سموئیل 1: 14؛ اعمال 2: 13؛ 1تسالونیکیان 5: 7). هر چند صرف نوشیدن شراب در مسیحیت گناه به حساب نمی آید، مستی گناه است (افسسیان 5: 18) و صراحتاً اعلام شده که مستان وارد ملکوت خدا نخواهند شد (1قرنتیان 6: 9-10).

برگرفته از کتاب دائرةالمعارف کتاب مقدس