دیدگاه کلیسای ارتدوکس: خادمین قوم خدا-اسقفان، کشیشان و شماسان (قسمت اول: مقدمه)

دیدگاه کلیسای ارتدوکس: خادمین قوم خدا-اسقفان، کشیشان و شماسان

مقدمه:

ابتدا به چند نکته مقدماتی می پردازیم که کمک خواهند نمود تا افکار ما روشن ترگشته حیات کلیسای خود را بهتر درک نماییم.

کلیسایی که عیسی تأسیس نمود:

می دانیم که عیسی چگونه کلام خدا را اعلام نمود و چگونه شاگردان را جمع کرد. از میان گروه ایشان هفتاد و دو شاگرد را انتخاب و پیشاپیش خود فرستاد تا ملکوت خدا را اعلام نمایند. اما به ویژه از میان ایشان دوازده نفر را برگزید و آنان را رسول نامید و حضرت پطرس مسئولیتی خاص در بطن این گروه بر عهده گرفت. عیسی این دوازده رسول را ستونهایی قرار داد که بر ایشان کلیسای خود را بنا نهاد و نیز مسئولیت گردآوری قوم جدید خدا با قدرت روح القدس را به ایشان سپرد، همانطور که قوم خدا بر دوازده فرزند یعقوب (پیدایش 49) بنا نهاده شده بود. اینک به نکاتی چند دقت کنیم:

هیچ شاگرد عیسی نمی تواند تنها باقی بماند.

عیسی به کلیسایی که بنا نهاد سازماندهی عطا نمود و مسئولیتها را بین اشخاصی که خود برگزید تقسیم کرد.

این شاگردان نبودند که چنین سازماندهی به خود دادند بلکه کلیسا عطیۀ خداست و بایستی آن را در فروتنی و وفاداری پذیرفت. خادمینی که عیسی انتخاب نمود یک گروه را تشکیل می دهند. هیچ یک از آنان نمی تواند جدا از گروه و جدا از کلیسایی که برای آن تعیین شده عمل کند.

بالآخره هیچ کس نمی تواند خودش را مسئول تعیین کند بدون اینکه خود شخص عیسی وی را برای چنین مسئولیتی انتخاب و تقدیس نماید بنابراین بایستی توسط رسولان و جانشینان عیسی انتخاب گردد.

زمانی که عیسی به آسمان صعود کرد به همراه روح القدس مأموریتی به رسولان عطا فرمود. اما زمانی که رسولان سنشان بالا رفت واحساس نمودند که لحظۀ عزیمتشان فرا رسیده شاگردان را بدون کلیسایی دارای ساختار منظم و سلسله مراتب و بر حسب الگوی عطا شده توسط عیسی رها ننمودند. بر حسب آیینی بسیار قدیمی، رسولان دستهای خود را بر کسانی که برای ادامه وظیفه شان انتخاب نموده بودند، نهادند. در این باره نگاهی بیندازیم به واژگان عهد جدید و تکامل آن که گویای شیوه ای است که چگونه روح القدس کلیسا را پس از نسل اول رسولان هدایت نمود و آن را طوری سازماندهی کرد تا بتواند در طی زمان، رسالتی را که عیسی به آن سپرده به انجام رساند.

این مسئولین جدید در عهد جدید به نامهای مختلف خوانده شده اند: «کشیشان» بیشتر در کلیساهایی که از یهودیت نشأت گرفتند به کار می رفت (1تیموتائوس 4: 14، 5: 17؛ تیطس 1: 5؛ یعقوب 5: 14؛ اعمال 14: 23، 20: 17) و «اسقف» (فیلیپیان 1: 1؛ 1تیموتائوس 3: 1-7؛ تیطس 1: 7) به معنای «ناظر» در کلیساهایی که در دنیای یونانی زبان تأسیس گردیدند. به نظر می رسد که این دو واژه در زمان اولیۀ کلیسا مترادف بودند ولی خیلی زود کار و اختیارات اسقف از گروه «کشیشان» که همکاران وی باشند، مشخص و تفکیک گردید چند سال بعد از گذشت آخرین رسول؛ قدیس ایگناتیوس انطاکیه رسالت اسقف و کشیشان را در بطن کلیسای محلی بر حسب تقسیم مسئولیتهایی که امروزه ما در کلیساهای قدیمی رسولی می شناسیم، برای ما تشریح می کند.

برگرفته از کتاب دائرةالمعارف کتاب مقدس