کاربردهای شریعت موسی از دیدگاه مسیحی

گهگاه در کلیساها و یا توسط برخی از واعظین می شنویم که دیگر شریعت موسی هیچ کاربردی در زند گی ما ایمانداران در مسیح ندارد. متاسفانه تعابیر نه چندان فنی و گاها غلط از برخی آیات عهد جدید و خصوصا پولس این باور غلط را به اذهان بسیاری از مسیحیان القا کرده است که دیگر جایی برای تورات و شریعت در زندگی و جهان بینی مسیحی وجود ندارد و از آنجا که مسیح ما را از لعنت شریعت آزاد کرد و ما در زیر چتر فیض به سر می بریم دیگر نیازی به دغدغه در رابطه با شریعت نیست و نتیجتا این رویکرد باعث گردیده است که بسیاری از ایمانداران دیگر حتی عهد عتیق را و بالاخص تورات را مطالعه نمی کنند.

سوی دیگر افراط ناشی از برخی تعالیمی است که چنان با فرم و قالب و گاهی با محتوای شریعت و تورات آمیخته است که خود را بیشتر از اینکه در عهد جدید ببینید همراه با قوم اسراییل در بیابانهای سینا آواره می بینید و شکل افراطی تر آن زمانی است که برخی فرقه های عهد عتیق گرای مسیحی حتی به رعایت دستوراتی از تورات می پردازند که مختص قوم اسراییل است و یا حتی بیشتر از اینکه به میراث عهد جدیدی خود شکل دهند در پی برقراری مجدد برخی سنن توراتی و شریعتی هستند که حتی رسولان مسیح نیز مومنان را از آن منع کردند.

در این مقاله کوتاه سعی بر این شده است که به زبانی بسیار ساده و خلاصه سه کاربرد شریعت را که توسط نهضت اصلاحات کلیسا (مارتین لوتر و بالاخص توسط دیدگاههای و تعاریف جان کالوین) تبیین شده است را بیان داریم . اینها تعاریف کلاسیکی هستند که در برخی از سنتهای کلیسایی از جمله کلیسای انجیلی بر آن تعلیم داده می شود و تا حد بسیاری امروزه جنبه جهانی دارد و بسیاری از الهیدانان مسیحی پروتستان بر چنین تقسیم بندی صحه می گذارند.

این سه تعریف عبارتند از کارکردهای سه گانه شریعت:

اولین کارکرد شریعت عبارت است از کارکرد اجتماعی و مدنی آن(Civil use of the Law). این کارکرد شریعت کارکردی است که کل جامعه بعنوان یک تن واحده از آن بهره می برد. چه در موعظه و تعلیم آن و چه شکل قانونی و رسمی دادن به این دستورات و منهیات شریعت. این قوانین بیشتر جنبه مهار کننده و نهی کننده دارند مانند: قتل نکن؛ دزدی نکن و غیره. با اجرای این قوانین چه بصورت قوانین مدنی و چه فردی جامعه و فرد در آرامش زیست خواهد کرد.

دومین کارکر شریعت عبارت است از جنبه آموزشی آن ( pedagogical use of the law or evangelical use of the law) در این صورت شخص به ناتوانی و گناهکاری و عدم صلاحیت خویش پی می برد و قاصر بودن خود را در برابر خدا می بیند و با دیدن این استانداردهای بالای اخلاقی و شریعتی شخص به نیازمندی و محتاجی روحی و مذهبی خویش پی می برد و در این صورت زمینه برای شناختن مسیح و ایمان به کار کفایت بخش او مهیا می شود. در این کارکرد ثانویه شخص و یا جامعه بی ایمان اولین کسی است که هدف و مخاطب این کار کرد شریعت می باشد.

سومین کارکرد شریعت عبارت است از جنبه هادی و تعلیمی شریعت (Didactic and guiding use of the law) در این کار کرد خاص شریعت، مخاطبین ایمانداران و کلیسا و یا جامعه ایمانداران هستند که با شریعت به مثابه راهنمای اخلاقی خود مواجه میشوند. ضمن اینکه خوب می دانند که اجرای شریعت موجب نجات نمی گردد اما شریعت را در خصوص امور اخلاقی به مثابه راهنمایی می بینند که رفتار و کردار شخص ایماندار را جهت می دهد و بدین وسیله شخص خود را موظف به اجرای اصول اخلاقی آن می بیند. به عبارت دیگر اطاعت عملی ایمانداران با اجرای اصول اخلاقی شریعت که آنهم به معنای واقعی کلمه در"محبت" آنهم مطابق با تعریف عهد جدیدی خلاصه می شود تنها مدرک و نشانه ای برای صحه گذاردن بر این حقیقت است که ایشان فرزندان خدا شده ‌اند(یعقوب۱:‏۲۳‏) .

مطابق این تعریف عهد جدیدی ما اطاعت از شریعت خدا که پاک و مقدس است باعث نجات نیست و هیچ کس با اجرای آن نمی تواند محبت خدا را خریداری کند بلکه تنها محبت خود را به خدا ثابت می کند(غلاطیان 2:‏۱۶‏).امیدواریم با تامل و تفکر بر این کارکردهای سه گانه شریعت درک تازه ای از این عطیه پاک و مقدس خدا بدست آوریم.

نویسنده: کیوان سیروس