معرفی عهد جدید: اوضاع اجتماعی و اقتصادی- قسمت چهارم (فصل دوم)

معرفی عهد جدید

اوضاع اجتماعی و اقتصادی (فصل دوم)

سطح اخلاق

وضع اخلاقی امپراطوری روم به‌طور کلی تا آن حدّ هم که بعضی از مورخین تصور کرده‌اند سیاه نبوده است. طبق معمول اشخاص نجیب و پاکدامن بدون سر و صدا و جلب توجه به زندگی خود ادامه می‌دهند ولی اشخاص جنایتکار به سرعت توجه همه را به سوی خود جلب می‌نمایند. معمولاً روزنامه‌ها و رسانه‌های گروهی در مورد «جرم و جنایت» به تفصیل سخن می‌گویند.‌ معهذا تمام اشاراتی که در کتب تاریخی و ادبیات و نمایشنامه‌ها و آثار هنری وجود دارد و به دست ما رسیده است نشان می‌دهد که سطح اخلاق به طور کلی از سطح اخلاقی ما پایین‌تر بوده است. محکومیت‌های وحشتناکی که در مورد بشریت در رومیان ۱: ۱۸-۳: ۲۰ ذکر شده در مرحلۀ اول مربوط به امپراطوری روم بوده است و تمام شواهد موجود صحّت آن را تأیید می‌نمایند.

انحطاط اخلاقی به این معنی نیست که دیگر افراد نجیبی وجود ندارند و یا پرهیزگاری کاملاً از بین رفته است. بلکه به این معنی است که وضع اخلاقی اجتماع رو به پایین است و به طرف لجام‌گسیختگی و بی‌قانونی می‌گراید. حیات انسان چندان ارزشی نداشت و قتل زیاد بود. طلاق گرفتن آسان و مورد قبول اجتماع بود. رها کردن نوزادان ناخواسته متداول بود. همان‌طوری که می‌توان از نامۀ معروف هیلاریون به همسرش آلیس فهمید: «اگر فرزندی به دنیا بیاوری و آن فرزند پسر باشد بگذار زنده بماند ولی اگر دختر باشد آن را رها کن (یعنی دور بیانداز)» خرافات و حقه‌بازی و فریب، به انواع مختلف، شایع بود.

مروجین اصول اخلاقی هم وجود داشتند مانند سِنِکا معلم نرون. این مروجین اخلاق در نوشته‌های خود از ایده‌آل‌های عالی و کلام حکمت‌آمیز سخن می‌گفتند ولی سخنان آنها بر روی وضع شرارت‌آمیز آن زمان تأثیر زیادی نداشت‌. آنها نمی‌توانستند در خوانندگان خود نفوذ روحانی ایجاد کنند و در ضمن خودشان هم مانند سنکا نمونۀ اخلاقی خوبی برای مردم نبودند. مذهب بت‌پرستی آنها قدرت نداشت که مردم را به مراحل عالی اخلاقی برساند و وقتی مردم این حقیقت را می‌فهمیدند دچار یأس و نومیدی می‌شدند. فساد در سیاست، هرزگی در لذت‌جویی، خیانت در دادوستد و فریب و خرافات در مذهب باعث گردیده بود که زندگی در روم برای بسیاری از مردم طاقت‌فرسا و برای عده‌ای غیرقابل تحمل بشود.

وضع اقتصادی

مسیحیان قرن اول، مانند مسیحیان امروزی، معاش خود را با کار و زحمت به دست می‌آوردند. همان‌طوری که اوضاع اقتصادی جهان امروزی در مسیحیت تأثیر می‌نماید. در آن موقع هم انتشار ایمان و عملی ساختن آن تحت تأثیر عوامل اقتصادی بود. کشاورزی، صنعت، امور مالی، حمل و نقل و مسافرت؛ تمام این‌ها در انتشار انجیل تأثیر داشته‌اند.

کشاورزی

در زمان مسیح و کلیسای اولیه، تمام سرزمین‌های اطراف دریای مدیترانه در تصرف امپراطوری روم بود. از آثاری که از شعرای آن زمان باقی مانده است می‌توان فهمید که نواحی ساحلی از امروز حاصلخیزتر بوده است. آفریقای شمالی که در حال حاضر نیمه‌خشک و یا صحرایی است دارای مراتع وسیعی بوده که از آنها برای دامداری و به دست آوردن میوه‌جات و سبزیجات استفاده می‌شده است. در ایتالیا مزارع وسیعی وجود داشت که به کشاورزان کرایه داده می‌شد و هر نوع میوه و حبوبات تولید می‌نمود. در نواحی غربی مانند بریتانیا و فرانسه و آلمان، کشاورزی توسعۀ فراوانی یافت و بعضی از مزارع از طریق برنامه‌های دولتی که توسط اگستس قیصر طرح‌ریزی شده بود آبیاری می‌شد.

صنعت

تولید کالاهای صنعتی در زمان قدیم، به اندازۀ کنونی اهمیت نداشت زیرا ماشین‌آلات صنعتی اختراع نشده بود و مردم مجبور بودند کالاها را به وسیلۀ دست درست کنند. کارخانه‌های آن زمان غالباً خصوصی بودند و از بردگان استفاده می‌کردند. مغازه‌ها عموماً کوچک بودند‌. بعضی از کالاها در جاهای مخصوصی تولید می‌شدند. مثلاً ظروف سربی در کامبانیا ساخته می‌شد و کتان و کاغد در مصر تولید می‌شدند. وسائل و اثاثیۀ خانگیِ ساده در هر محلی ساخته می‌شد و در همه جا صنعتگران مانند آهنگر و نجار وجود داشتند. احتمالاً در هر دهی صنعتگران ساده‌ای در دسترس بودند که احتیاجات محلی را برآورده می‌ساختند‌.

کالاهای تجملی از خارج وارد می‌شد. مثلاً طلا و عاج و چوب‌های گرانبها از افریقا و مشرق‌زمین و مروارید و جواهرات از هندوستان تهیه می‌گردید. خز در آسیای مرکزی و روسیه وجود داشت. کهربا از نواحی شمالی به دست می‌آمد. هدایت کاروان‌ها کار مشکلی بود زیرا خطر حملۀ راهزنان همیشه وجود داشت. با وجودی که امپراطوری دارای راه‌های خوبی بود ولی چون برای حمل و نقل از حیوانات استفاده می‌شد، تا حدّ زیادی پر خرج و آهسته بود. کشتی‌رانی فقط در رودخانه‌هایی که قابل کشتی‌رانی بودند، و همچنین در دریاها و اقیانوسها در تابستان امکان‌پذیر بود. افزایش زیاد تولید کالا، به منظور ارزانتر ساختن قیمت هر واحد ممکن نبود زیرا ماشین‌آلات و وسایل کافی حمل و نقل وجود نداشت.

برگرفته از کتاب معرفی عهدجدید (انتشارات حیات ابدی)
نوشتۀ مریل سی تنی
ترجمۀ ط. میکائیلیان