نگاهی به آزمون کتاب شناسی نسخه های عهدجدید

آزمون کتاب شناسی

          آزمون کتاب شناسی عبارت است از بررسی روند انتقال متون از نسخۀ اولیه تا نسخه ای که هم اکنون در اختیار ما قرار دارد. به عبارت دیگر، از آنجایی که نسخۀ اصلی را در اختیار نداریم و با توجه به تعداد نسخ خطی و وقفه ای که بین زمان نگارش نسخۀ اصلی و نسخۀ موجود وجود دارد، چگونه می توانیم میزان اعتبار نسخه ای که هم اکنون در دست داریم را تعیین کنیم؟

          عهد جدید در مقایسه با سایر کتب تاریخی مهم، دارای بیشترین نُسَخ خطی می باشد که اعتبار آنها نیز به اثبات رسیده است.

          از تاریخ "تاسیدیدس" (Thucydides) (400-460 ق.م.) فقط 8 نسخۀ خطی به ما رسیده است که تاریخ نگارش آنها به 900 میلادی، یعنی 1300 سال پس از زمان نگارش نسخۀ اصلی آن، باز می گردد. به همین ترتیب، نسخه های خطی ای که از تاریخ "هرودتس" (Herodotus) وجود دارند نیز نادر و مربوط به زمان های اخیر می باشند. "اف.اف. بروس" (F.F. Bruce) چنین نتیجه گیری می کند: "اگر چه قدیمی ترین نسخه های خطی از تاریخ هرودتس و تاسیدیدس 1300 سال پس از نسخۀ اصلی نوشته شده اند، ولی صحت و اصالت آنها به هیچ وجه مورد تردید باستان شناسان و تاریخ شناسان قرار ندارد." (11)

          ارسطو اشعار خود را در سال 343 ق.م. نوشته است، در حالی که قدیمی ترین نسخه ای که در اختیار ما قرار دارد مربوط به 1100 میلادی یعنی تقریباً 1400 سال پس از زمان نگارش آن می باشد و تنها 5 نسخۀ خطی از آن وجود دارد.

          سزار تاریخ جنگ های سرزمین گل (فرانسه) را بین سال های 50-58 ق.م. نوشته است و تقریباً 10 رونوشت از نسخۀ خطی آن وجود دارد که 1000 سال پس از مرگ او نگاشته شده اند.

          وجود تعداد زیادی نسخۀ خطی از عهد جدید که به هیچ وجه با تعداد نسخی که از سایر کتب تاریخی وجود دارد قابل قیاس نیست، کار بررسی اعتبار آنها را دشوار می سازد. پس از کشف نسخه های خطی پاپیروسی که وقفۀ موجود بین زمان حیات مسیح و زمان نوشته شدن کتب عهد جدید را کاهش داد، نسخ خطی متعدد دیگری نیز به دست آمد. امروزه بیش از 20000 رونوشت از نسخۀ خطی عهد جدید وجود دارد. 643 نسخۀ خطی از کتاب ایلیاد وجود دارد که پس از عهد جدید بیشترین نسخ خطی را دارا می باشد.

          "سر فردریک کنیون" (Sir Fredric Kenyon) که مدیر و کتابدار موزۀ بریتانیا و کارشناس نسخ خطی می باشد می گوید:"وقفه ای که بین تاریخ نگارش کتب عهد جدید و قدیمی ترین رونوشت آن وجود دارد به قدری ناچیز است که حتی می توان از آن چشم پوشی کرد. جای هیچ شک و تردیدی وجود ندارد که رونوشتی که امروزه از عهد جدید در اختیار ما قرار دارد با نسخۀ خطی اصلی آن کاملاً مطابقت دارد. می توان گفت که درستی و اصالت کتب عهد جدید به اثبات رسیده است." (12)

          محقق یونانی عهد جدید به نام "جی. هارولد گرینلی" (J. Harold Greenlee) می نویسد: "حال که محققین، کتب تاریخی کهنی را معتبر می دانند که وقفۀ طولانی ای بین زمان نگارش نسخۀ اصلی و قدیمی ترین رونوشت آنها وجود دارد و امروزه نیز نسخ خطی بسیار کمی از آنها موجود است، پس می توان گفت که اعتبار عهد جدید باید برای ما کاملاً محرز و قابل قبول باشد." (13)

          با به کار گیری آزمون کتاب شناسی به این نتیجه می رسیم که نسخ خطی عهد جدید بیش از نسخ خطی کتب دیگر معتبر و قابل اعتماد هستند. علاوه بر آن کتب عهد جدید بیش از 100 سال مورد نقادی دقیق و عمیق منتقدان مختلف قرار گرفته اند و در نهایت آنچه به اثبات رسیده است درستی و اصالت آنها می باشد.

برگرفته از کتاب: بیش از یک نجار

نوشته: جاش مک داول (مدافع ایمان مسیحی)

ترجمه: آربی مسروپی