نقد و بررسی اندیشه و نوشتههای فلورانس اسکاولشین در چارچوب مسیحیت کتاب مقدسی (راستدینی)
نقد و بررسی اندیشه و نوشتههای فلورانس اسکاولشین در چارچوب مسیحیت کتاب مقدسی (راست دینی)
در ایران اسکاولشین با کتاب چهار اثر معرفی شده و این کتاب، اولین بار با ترجمۀ روانِ گیتی خوشدل در ایران ترجمه شد. ولی بسیاری از واژههای روحانی آن تغییر داده شده است. این کتاب از پیوند چهار اثر این نویسنده به وجود آمده است.
مطالب اسکاول شین به درستی و امانت به فارسی ترجمه نشده و مترجمان فارسی آن، به اجبار یا به اختیار معنی بسیاری از واژهها را تغییر داده و با کلمات دیگری نتیجه گرفتهاند. به عنوان مثال واژۀ روحالقدس، به شهود تبدیل شده است.
- اساساً فلورانس اسکاولشین کیست وچه میگوید؟
اسکاولشین قبل از این که نویسنده باشد یک نقاش است و همچنین عضو فرقۀ عرفانی اندیشۀ نوین (New Thought) که از عرفانهای نوظهور قرن ۱۹ میباشد.
نهضت اندیشۀ نوین (یا اندیشۀ عالیتر) نهضتی روحانی است که در اوایل قرن نوزدهم در ایالات متحده در هم ادغام شدند. پیروان آن، اندیشۀ نوین را جایگزین اندیشۀ باستانی و خِرَد و فلسفه که از خواستگاههای گوناگون مانند فرهنگهای یونان باستان، روم، مصر، چین، تائوئیسم، وِدا، هندو و بودا انباشته شده و سیستمهای اعتقادی مرتبط آنها میدانند و در درجۀ اول به تعامل بین فکر، باور، آگاهی ذهنی انسان و تأثیرات اینها در درون و فراتر از ذهن انسان باور دارند.
بسیاری از پیروان اندیشۀ نوین در قرن ۱۹و۲۰ اگرچه هیچ خط انتقال مستقیم قابل ردیابی نیست، ادعا میکردند که نسل مستقیم این سیستمها هستند.
نهضت اندیشۀ نوین بر اساس آموزههای متفکر قرن نوزدهم به نام فینیاس کویمبی است. کویمبی یک شفادهندۀ خودخوانده و شاگرد شخصی به اسم مسمر بود که یک هیپنوتیزور بود. کویمبی معتقد بود که بیماری در بدن از ذهن سرچشمه میگیرد و بنابراین بیماریهای بدن را میتوان با توسل به “حقیقت” غلبه کرد. او چنین اعتقاد داشت که اگر ذهن از افکار بد خود اصلاح شود، بدن از بیماریها و مشکلات خود شفا مییابد.
مری بیکر ادی، بنیانگذار مذهب کریستین ساینس، بیمار کویمبی بود و برخی از ایدههای او در الاهیاتش ریشه دارد. او این ایده را به اشتراک گذاشت که بیماری در بدن، ناشی از مشکلات در افکار فرد است. یکی دیگر از شاخههای نهضت اندیشۀ نوین که عمدتاً از طریق نوشتههای کویمبی گسترش یافت، قانون جذب است، که اساساً چنین باور دارد که فکر میتواند چیزها را به وجود بیاورد و با فکر کردن به موفقیت یا ثروت، به شخص با استعدادی، تبدیل میشوید. ایدئولوژی تفکر نوین مستقیماً با آموزه های کتاب مقدس مخالف است.
از جمله باورهای اصلی پیروان اندیشۀ نوین، این ادعاست که «هویت واقعی انسان، الهی است». در درون این دروغ، اصلی را مشاهده میکنیم که شیطان به انسان گفت: با شناخت نیک و بد «شبیه خدا خواهی شد» (پیدایش ۵:۳). شیطان بر اساس میل انسان برای رسیدن به الوهیت و تسلط بر سرنوشت خود، به انسان متوسل شد. جنبش «اندیشۀ نوین» بر همین اساس برای مردم جذاب است و پیروانش را با دروغِ داشتن پتانسیل الهی خوشحال میکند. واقعیت این است که بیماری بدن نتیجۀ سقوط خلقت است. گناه آدم باعث مرگ و زوال جهان شد (پیدایش ۱۷:۲؛ رومیان ۱۲:۵).
ما مخلوقاتی هستیم که بخشی از خلقت هستیم و بنابراین هرج و مرج وارد شده به طبیعت توسط گناه نیز بر بدن طبیعی ما اثر میگذارد. ما مستعد ابتلا به ویروسها، جراحات، پیری، بیماریهای خودایمنی، اختلالات ژنتیکی و هورمونی، بدشکلیها و مرگ هستیم. همۀ اینها به دلیل ورود گناه به دنیای کاملی است که خدا در ابتدا برای ما فراهم کرده بود (پیدایش ۱۷:۳-۱۹؛ رومیان ۱۹:۸-۲۲). از این نفرین گریزی نیست و هر فردی که تا به حال زندگی کرده است را به هر طریقی تحتتأثیر قرار میدهد. با وجود درد و بیماری که در طول زندگی خود متحمل میشویم، وعدۀ خدا برای رستگاری از طریق عیسای مسیح، امیدِ زندۀ ما است (مزمور ۵:۱۶-۱۱؛ رومیان ۲:۵؛ کولسیان ۲۷:۱).
اعتقادات این نهضت به طور خلاصه شامل موارد زیر است:
۱- خدا هوشی “نامتناهی، برترین، جهان شمول و جاودانه” است.
۲- الوهیت به نوعی در درون هر فرد ساکن است و در نتیجه همۀ موجودات روحانی هستند.
۳- عالیترین اصل روحانی این است که یکدیگر را بی قید و شرط دوست بداریم…و یکدیگر را آموزش و شفا دهیم. و
۴- حالات ذهنی ما به صورت تجلیات روحانی در میآید و به تجربیات ما در زندگی روزمره تبدیل میشود.
باید بگویم کتاب چهار اثر وجود خارجی ندارد بلکه مترجم فارسی کتاب، از جمعآوری چهار کتاب کوچک خانم شین این ترجمه را بیرون داده. بعدها خانم نسرین صابری وخانم طباطبایی ترجمۀ دیگری ارایه نمودند که اینجانب از چگونگی نثر آنها بیاطلاع هستم. چون فقط ترجمۀ گیتی خوشدل را خواندهام.
کتاب اول تحت عنوان “بازی زندگی و راه این بازی” در سال ۱۹۲۵ منتشر شد. شین در این کتاب زندگی را در واقع همان چیزی میداند که در ذهن ما میگذرد یعنی زندگی حاصل اندیشۀ ما است. شین معتقد است که اگر با آن بجنگیم با ما میجنگد و اگر با آن به خوبی برخورد کنیم، نتیجۀ خوبی میگیریم.
کتاب “کلام تو عصای معجزهگر توست” در سال ۱۹۲۸ تألیف شده است. این کتاب و کتاب ”نفوذ کلام” که در سال ۱۹۵۹ تألیف شده بیشتر به موضوع اهمیت و تأثیرگذاری کلام در زندگی ما اشاره میکند. در حالی که برای ما مسیحیان، این نفود کلام خدا است که اهمیت دارد. ایمان از شنیدن و نفوذ کلام خدا در ما شکل میگیرد. با این که نزدیک به ۳ دهه اختلاف میان زمان تألیف دو کتاب وجود دارد اما کتابها کاملاً در یک راستا هستند. کتاب “مخفی توفیق” در سال ۱۹۴۰ چاپ شده و بیشتر به تمثیلهای مختلف و در زمینههای گوناگون از تجربیات مراجعین به خانم شین نوشته شده و از تجربیات فرقهای وشخصی خود میگوید.
هر آنچه را آدمی احساس یا به روشنی مجسم کند، بر ذهن نیمههوشیار اثر میگذارد و مو به مو در صحنۀ زندگی ظاهر میشود. (اسکاول شین)
اصولاً هر مرضی حاصل ذهنی ناآرام است. (اسکاول شین)
دو جملۀ فوق از نوشتههای ایشان میباشد. در این تحلیل هیچ رگهای از آموزههای مسیحی دیده نمیشود و حتی از آنها نمی توان استنتاج روانشناسی کرد، چون با دکترین فرقهای هماهنگ است که خلاصۀ آن تعلیم تناسخ است و کاملاً ژانری فکاهی دارد.
نکتۀ دیگری در تعالیم خانم شین وجود دارد که همانا قانون جذب و قانون کارما است!
”به این ترتیب میتوانید دستآوردهای مختلف را به سمت خود جذب کنید. شما هرگز آهنربا را نگران یا مضطرب نمیبینید. پس درمورد آنچه میخواهید واضح و روشن باشید و ایمان داشته باشید و سپس به وجود خواهد آمد. این قانون، قانون بیتفاوتی است. همۀ ما در زندگی به این مطلب رسیدهایم که موفقیت بازۀ زمانی خاص خودش را دارد و اغلب زمانی که کمترین انتظار را داریم بیسروصدا به دستش میآوریم.” (اسکاول شین)
یکی از تعالیم ایشان قانون جذب یا راز است. فرضیۀ قانون جذب میگوید با تصور هر چیز و تقویت احساس مثبت نسبت به هر چیز، میتوانید آن را جذب کنید و اگر وجود نداشته باشد، میتوانید آن را خلق کنید. قانون جذب بزرگترین خرافۀ عصر ماست و ریشههای فلسفی آن به انسانگرایی بدون خدا برمیگردد. شکل جدیدی از عرفانهای نوظهور است که اعتقاد به لوازم آن اشکالات اساسی ایمانی را به دنبال دارد. البته ما مسیحیان منکر تأثیر افکار مثبت بر جان و روان نیستیم و کتاب مقدس نیز به آن اشاره دارد اما صرف تجسم افکار نمیتواند در خارج از فکر خلق یا جذب کند. قانون جذب سابقۀ هزاران ساله در سحر و جادو دارد و به نام قانون تشابه در بین جادوگران شناخته میشود.
در مورد اثباتناپذیری قانون جذب و غیرعلمی بودن آن منابع زیادی وجود دارد که شما با جستجو میتوانید از این مطالب استفاده کنید.
درپایان توصیۀ اینجانب این است که نوشتۀ خانم اسکاول شین برای خواندن مفید است ولی در آنها نمیتوان اندیشههای ناب کتاب مقدس را بیرون کشید. چرا که از یک زیربنای فرقهای با سبکی هنرمندانه بنا شده و با در نظر گرفتن این که ایشان نقاش ماهری نیز هستند، توانایی به تصویر کشیدن زیبای کلمات را نیز دارند. به حدّی که خود من هم از خواندن کتابش لذت بردم ولی هیچ بافتی از واقعگرایی مسیحی در آن نیافتم که در کارزار زندگی مسیحی مفید باشد.
نوشتۀ پژوهشگر مسیحی: استاد آلیک خیراندیش
دریافت لینک کوتاه این نوشته:
کپی شد! |