مکتب یزیدی چیست، و یزیدیها به چه چیز معتقدند؟

مکتب یزیدی مذهب گروهی از مردم کرد است که اصالتاً در عراق زندگی میکنند. برخی از یزیدیها نیز در ارمنستان، ترکیه، ایران، گرجستان، و سوریه زندگی میکنند. کردها معمولاً به عنوان یک گروه قومیتی ایرانی شناخته میشوند که به مادها برمیگردند. نه اینکه همه کردها یزیدی هستند، ولی همه یزیدیها کرد هستند. یزیدیها در اجتماعات بسیار بسته زندگی میکنند، و ازدواج با خارج از مذهبشان برایشان غیرمجاز است. یزیدیها از یک سیستم قبیله ای در درون فرهنگشان پیروی میکنند. به یَزیدی، همچنین یِزیدی، داسین، یا ایزدی نیز گفته میشود.

یزیدیها یکتاپرست هستند، و معتقد به یک خداوند آفریننده هستند که آنرا یزدان میخوانند. شباهت آیین یزیدی با مسیحیت به یکتاپرستی ختم میشود. بنا به اعتقاد مکتب یزیدی، پس از خلقت، جهان تحت مراقبت هفت فرشته قرار گرفت. رئیس آنها موجودی به نام "ملک طاووس" است، یک فرمانروای به نسبت هوسباز که باعث میشود هم چیزهای بد و هم خوب برای مردم اتفاق بیفتد. یزیدیها داستانی درباره ملک طاووس دارند که از چشم خدا افتاده و سپس درنهایت پس از آنکه اشکهای توبه اش آتشهای جهنمی که برای مجازات به آنجا فرستاده شده بود را خاموش میکند، بخشوده میشود. این داستان به طرق مختلف به داستانی در مذهب صوفی نیز مرتبط میباشد. هیبت ابلیس، نسخه صوفی شیطان، بعضی اوقات با ملک طاووس یزیدی برابر دانسته میشود. بخاطر این ارتباط، یزیدیها توسط سایر مذاهب ناحیه بعنوان شیطان پرست شناخته شده، و این یکی از دلایل اذیت و آزار شدن یزیدیها توسط مسلمانان سنی از جمله داعش است.

مکتب یزیدی یک مذهب التقاطی است که در قالب ترکیبی از اسلام، زرتشت، و میترائیسم توصیف میشود. هرچند خداشناسی یزیدی بر اساس سنت شفاهی شکل گرفته است، و براساس برخی اشعار تاریخی، آنها دو کتاب مقدس دارند: مصحف رش، یا کتاب سیاه، و کتیبه جلوه، یا کتاب وحی. یک یزیدی چندین بار در یک روز به درگاه ملک طاووس، رو به غرب، دعا میکند. کودکان یزیدی هنگام تولد غسل میگیرند. سالی یکبار، یک یزیدی  به زیارت آرامگاه شیخ عدی بن مسافر، که یک نماد کلیدی در این مذهب است، در شهر لالیش عراق میرود.

یزیدیان به نوکیشی عقیده ای ندارند، و برای یزیدی بودن، یک نفر باید یک یزیدی به دنیا آمده باشد. یزیدیان معتقدند که تنها از آدم زاده شده‌اند (بدون کمک حوا) اما بقیه بشریت از اتحاد آدم و حوا آفریده شده اند. آیین یزیدی تناسخ ارواح را می‌آموزد، عقیده ای که مطابق با آن، پس از مرگ، ارواح به درون بدنهای دیگری وارد میشوند. از طریق این زنجیره مرگ و تولد مجدد، افراد به تدریج پاک میشوند.

آیین یزیدی تقریباً در همه موارد از مسیحیت جداست، از داستان خلقت پیدایش و بعد از آن. آیین یزیدی به مذاهبی از آشوریان کهن، بابلیان، و کلدانیان، مرتبط است، سه گروهی که بارها در عهد قدیم به آنها اشاره شده است. در حقیقت، به کلدانیان ابتدا در پیدایش 11 اشاره شده است، و ابرام در این گروه از مردم متولد شد (پیدایش 11: 27-28). ابرام کلدانیان را برای شروعی دوباره به قصد کنعان ترک کرد. به او از طرف خداوند وحی شد که از قبیله خود قطع ارتباط کند و به سرزمینی سفر کند که خدا به او وعده داده است (پیدایش 12: 1-7). در اثر اطاعتی که از ایمان بر می خاست، ابرام به ابراهیم تبدیل شد،یعنی پدر اسرائیلیان (عبرانیان 11: 8-12).

منبع پیشنهادی: The Kingdom of the Cults, revised and updated edition

منبع مقاله: www.gotquestions.org

ترجمه: علیرضا مربی