مقایسه اسلام و مسیحیت: با استناد به ده فرمان (قسمت چهاردهم)

6 . چهارمین فرمان : روز سَبَت را یاد کن تا آن را تقدیس نمایی

«روز سَبَت را یاد کن تا آن را تقدیس نمایی. شش روز مشغول باش و همۀ کارهای خود را به جا آور، اما روزِ هفتمین سَبَتِ یَهُوَه خدای توست. در آن هیچ کار مکن، تو و پسرت و دخترت و غلامت و کنیزت و بهیمه‌ات و مهمانِ تو که درون دروازه‌های تو باشد. زیرا که در شش روز خداوند، آسمان و زمین و دریا و آنچه را که در آنهاست بساخت، و در روز هفتم آرام فرمود. از این سبب خداوند روز هفتم را مبارک خوانده، آن را تقدیس نمود» (خروج 20 : 8 – 11).

1 . روز استراحت برای ستایشِ آفریننده

  برای یهودیان، روزِ سَبَت یکی از نشانه‌های عهد و پیمان با خداست. مقرر شدن این روز برای پرستش، قوم اسرائیل را در عهد عتیق از سایر قوم ها برجسته می‌ساخت.  کسانی که خدا با آنان پیمانِ کُهنه را بست، تا به امروز همچنان آخرین روز هفته را مقدس می‌شمارند و در آن، مانند سایر روزها کار نمی‌کنند. آن ها آتش روشن نمی‌نمایند و به سفر دراز نمی‌روند. بلکه لباس های تازه‌ای را می‌پوشند که برای روزهای جشن نگه داشته‌اند. روز سَبَت برای شادی مردمی در نظر گرفته شده است که برای پرستش، گرد هم می‌آیند تا بخش های برگزیده از تورات را بخوانند و در حالتِ ستایش دربارۀ آن ها گفتگو کنند.

            در روز خداوند، ایمانداران نسبت به روزهای دیگر باید وقت بیشتری را با خدا بگذرانند. کانونِ توجه آن ها باید خودِ خداوند باشد و لازم است که این کار را با افکار و قلب هایشان انجام دهند، زیرا او خالق، نجات دهنده و پشتیبان آن هاست. باید کاری کنیم که در این روز، راه و رسمِ ما خواندنِ کتاب مقدس، شنیدنِ سخنرانیِ خوب و شرکت کردن در دعا، همراه با سرودهای پرستشی باشد. این کار ما را در بین خستگیِ سفر صحرایی که در بقیه روزهای هفته داریم، تسکین می‌دهد و بر پا نگه می‌دارد. با این همه، نه انسان و نه استراحتِ او بلکه خودِ خداوند، کانونِ توجه چنین روزی است. بدین ترتیب سَبَت روز خداوند شده است. او این روز را شایان توجه ویژه ساخته، تقدیس و مبارک نموده است. روزِ خداوند هدیۀ ارزشمندِ خدا به آفریدگانِ اوست.

            تقدیس نمودنِ سَبَت یعنی آفریننده‌ای را می‌پرستیم که آسمان ها و زمین، ستارگان، خشکی و درختان را با کلام قدرتمندش آفرید. او ماهیان، پرندگان و تمام جانورانِ کوچک و بزرگ را خلق کرد. آفرینش او در خلقتِ انسان که به صورت خدا بود، به اوج خود رسید. در این آفرینش، هر مخلوقی یک معجزه است که با حکمت و توانایی به شیوه‌ای بی‌همتا ساخته شده است. دانشمندان توانسته‌اند تنها اندکی از رازهای بدنِ انسان، توانمندی‌ها و فرازندگیِ روحش را پاسخ‌یابی کنند. کارهای خدا چه قدر شگفت‌انگیز است! و اگر آفرینش او بسیار زیباست، پس چه قدر بیشتر خودِ خالق باید زیبا باشد! زبانِ انسان نمی‌تواند بزرگی، شکوه و قدرتِ مطلق او را به گونه ای کامل بیان کند. او سزاوارِ ستایش و پرستش از جانبِ همۀ آفریدگانِ خود است.

            هنگامی که خدا به  هدفهایی که در آفرینش داشت رسید استراحت نمود. از کار کردن نبود که او خسته شد، زیرا خدای توانا بر همه چیز، خسته نمی‌گردد، نه چُرت می‌زند و نه به خواب می‌رود. آرامی گرفتنِ خدا نشانه این بود که از کارش خُشنود شد، و از شگفتی‌های بزرگ و بی‌شمار که آفریده بود شادمان گردید، و آن ها را بسیار  نیکو  یافت. برای ما مناسب است که خدا را هر روز بپرستیم و به ویژه در روزِ خداوند بابتِ معجزاتِ ژرف و غیر قابل فهم او در آفریدگانش ستایش نماییم.

2 . نیاز به استراحت در سَبَت

            در جریان روز سَبَت، این افتخار را داریم تا در استراحتِ آسمانیِ خدا که برای ما در نظر گرفته است، سهیم باشیم. او به ما فرصتی برای سکوتِ عمیق و پرستش داده است. این آرام گرفتنِ درونی و بیرونی در برابر خداوند، کلیدی است برای تندرستی ما. هیچ‌کس نمی‌تواند این قانون را بشکند و مجازات نگردد. ملت هایی مانند اتحاد جماهیر شوروی سابق یا شرکت های بسیار بزرگ در کشورهای غربی در تلاش برای کنار گذاشتنِ روز خداوند، آرامش فکر خود را از دست دادند. کسانی که این روز را نادیده می‌گیرند و آن قدر گرفتار کارهای خود هستند که با شتاب از کنار آن چه دارای اهمیت است می‌گذرند، جلال خداوند را که در آفرینش وجود دارد درک نمی‌کنند. آن ها تواناییِ ژرف اندیشی را از دست داده‌اند، و از آن پس تمام کارهایشان در طول هفته دچار مشکل خواهد شد. همه کس، حتی جانوران نیاز به کمی استراحت دارند، و خلقت نمی‌تواند قوت خود را بازیابد بدون این که نخست در برابر خدا آرام گیرد. هرگز نباید فرمان خدا را درباره تقدیس روز سَبَت نادیده بگیریم. می‌توانیم ببینیم که این فرمان در خصوصِ 35 یا 40 ساعت کار در هفته سخن نمی‌گوید، بلکه درباره 6 روز کار سخت و طاقت‌فرسا. ولی هفتمین روز کاملاً برای خداوند است. کتاب مقدس به ما آموزش می‌دهد که زندگی عاطل و باطل داشتن، سرآغازی برای تمام کارهای زشت و گناه‌آلود است، و کارِ روزانه برای انسان سودمند می‌باشد.

            عیسی ما را تشویق می‌کند تا گاه و بی‌گاه بایستیم و دربارۀ سوسن های دشت  و سایر گل ها تفکر کنیم و ببینیم که چگونه رشد می‌نمایند. آیا توجه کردید که چه قدر طول می‌کِشَد تا آن ها شکوفه کنند، برگ ها رشد نمایند تا زمانی که  میوه دهند؟ بایستید و چشمانِ خود را بگشایید. شروع کنید به دانستنِ قدرت ها و قانون های طبیعت، سپس در ورای آن ها آفریدگارِ حکیم و نیکوییِ پدرانۀ او را خواهید دید. عیسی پیشنهاد کرد تا شکوه و جلال گل ها را در رنگ هایی که دارند با درخششِ لباس های ثروتمندان مقایسه کنیم؛ تا بتوانیم تشخیص دهیم که حتی پادشاهان و شاهزادگان نیز به زیبایی این گل های بسیار مختلف که به زودی پژمرده و نابود می‌گردند، آراسته نشدند. خودِ انسان از همۀ مخلوقاتِ خدا زیباتر است، و چهرۀ او تنها اندکی از جلال و شکوه خدا را می‌رسانَد. آه، چه می‌شد اگر روشِ زندگی خود را  دگرگون می‌ساختیم، از شتاب‌زدگی دست بر می‌داشتیم و به قدری تفکر وقت می‌دادیم! هنگامی که این کار را انجام بدهیم، توسط زیباییِ شگفت‌انگیزِ آفرینش برانگیخته خواهیم شد تا خدا را سپاس گوییم و ستایش نماییم. شوربختانه، برنامه‌های زنندۀ تلویزیونی وجود دارد که هرزه‌نگاری و خشونت را نشان می‌دهند؛ و این در حالی است که خدا میل دارد چشمانمان را در بهار، تابستان، پاییز و زمستان باز کنیم و شگفتی‌هایی را ببینیم که او آفرید و به تنهایی محافظت کرد.

            زمانی که خدا به ما فرمان می‌دهد تا سَبَت را نگه داریم، او می‌خواهد که این روز از سایر روزها جدا باشد تا انسان بتواند برای یادگیریِ زندگی در حضور وی آن را به کار ببرد. تقدیس نمودنِ روز خداوند نه تنها استراحت کردن یا شنیدن و خواندنِ سخنانِ خداست، بلکه بازگشت به سوی او با تمام قلبمان نیز هست تا بتواند ما را دگرگون سازد و از نیکویی‌اش لبریز نماید. او قدوس است، و دوست دارد که ما هم  مقدس باشیم. پس بیایید به سوی نورِ محبت او پیش برویم و جلالش را نشان دهیم، زیرا تجدید حیات و نوسازیِ درون، بدونِ سکوت و آرام گرفتن در حضورش ممکن نیست.

3 . برداشتِ نادرست از سَبَت

            روز سَبَت از فساد مردم در عهد عتیق جلو گیری می‌کرد و آن ها را از سایر ملت هایی جدا می‌ساخت که دور و برشان بودند و خدایانِ بسیار را پرستش می‌نمودند. تمرکز و توجه به روز خداوند همچنین آن ها را برای آمدن مسیح، نجات دهندۀ جهان آماده می‌کرد. البته سَبَت به خودی خود نمی‌توانست برای ایمان دارانی کهه آن را نگاه می داشتند، دگرگونی، حفاظت یا تازگی ایجاد کند. از دید خدا همۀ انسان ها در برابر او ضعیف، شرور و ناشایست هستند. هیچ قانونی توانا بر دگرگون ساختنِ بشر نیست، و سَبَت نمی‌تواند انسان را از گناهانش آزاد سازد. ولی می‌تواند از لغزش او به سوی خداناباوری جلوگیری کند. در عهد جدید روز خداوند را برگزار نمی‌کنیم تا فیض خدا را به دست آوریم، بلکه او را شکر می‌کنیم زیرا ما را آفرید. او بدنِ انسانی بر خود گرفت و در مسیح به نزد ما آمد و بیشتر از پدری که نگرانِ فرزندانش هست، ما را دوست دارد. از این روست که او را محبت می‌کنیم و احترام می‌گذاریم. نگه داشتنِ قانونِ خدا، ما را از گناهانمان رهایی نخواهد داد، بلکه رازِ رستگاری و تجدیدِ حیاتِ ما در فیض خداست. هر که بخواهد به وسیلۀ قانونِ خدا پارسا شمرده شود، با همان قانون محکوم خواهد شد. ولی اگر شما دست عیسی را بگیرید که به سوی شما دراز شده است، او شما را هدایت و از هرگونه محکومیتی محافظت خواهد کرد.

            در روز هفتم خدا آرام گرفت و به کارش نگاه کرد. او دید که همه چیز بسیار نیکو بود. با این همه، مقدس بودنِ روز آرامی برای خدا با نافرمانی انسان و افتادنش در گناه پایان یافت. خدا از استراحت باز ایستاد و از آن پس تا کنون، روز و شب کار کرده تا بتواند آفریدگانِ گمشده خود را رستگار سازد. او بیان می‌کند: «با خطاهایتان مرا خسته کرده‌اید» (اشعیا 43 : 24 از برگردان تفسیری). عیسی این نکته را تأیید کرد: «پدرِ من تا کنون کار می‌کند، و من نیز کار می‌کنم» (یوحنا 5 : 16). خدا به شدت دربارۀ ما و گناهانِ زشت‌مان نگران است، ولی خدا را سپاس می‌گوییم که رستگاری برای تمام گناهکاران از راهِ قربانیِ نیابتیِ مسیح وجود دارد. هر که به برۀ خدا ایمان آورَد، بنا بر قانونِ خدا داوری نخواهد شد، بلکه درحقیقت با خون عیسی کاملاً پارسا شمرده خواهد شد. عیسی مُرد و درست پیش از روز سَبَت مدفون گردید. او در روزِ آرام گرفتن خدا، در قبر یک مرد ثروتمند استراحت کرد. او در نخستین روزِ هفته از میان مردگان برخاست، و بدین ترتیب خدا حتی شرایط روزِ سَبَت را هم اجرا کرد. از راهِ برخاستنش از مردگان، او یک روز نوین را مقرر داشت تا نمادِ آفرینش تازه‌ای باشد که از فیض خدا و قدرتِ روح‌القدس رشد و نمو پیدا می‌کند، نه از داوری و محکومیتی که بنا بر قانونِ خداست.

نوشتۀ عبدالمسیح