کتاب افسانۀ معجزات قرآن: فصل اول، معجزات علمی- نقدی بر مسئلۀ رشد جنین در رَحِمِ مادر به نقل از قرآن (قسمت بیست و پنجم)

کتاب افسانۀ معجزات قرآن: فصل اول، معجزات علمی- نقدی بر مسئلۀ رشد جنین در رَحِمِ مادر به نقل از قرآن

(قسمت بیست و پنجم)

رشد جنین در رَحِم مادر

وَلَقَدْ خَلَقْنَا اإلنْسَانَ مِنْ سُاللَةٍ مِنْ طِینٍ (12) ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِی قَرَارٍ مَکِینٍ (13) ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَکَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا ثُمَّ أَنْشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِینَ (14)

همانا انسان را از گلی خالص آفریدیم. سپس آن را به صورت نطفه در مکانی محفوظ (رَحِم) قرار دادیم. سپس نطفه را خون بسته کردیم و خون بسته را مُضغه و مُضغه را استخوان ساختیم سپس آن استخوان ها را گوشت پوشانیدیم سپس خلقتی دیگر ایجاد کردیم. پس آفرین بر خداوندی که بهترین خلق کنندگان است. (مومنون)

یَخْلُقُکُمْ فِی بُطُونِ أُمَّهَاتِکُمْ خَلْقًا مِنْ بَعْدِ خَلْقٍ فِی ظُلُمَاتٍ ثَالثٍ (زمر، 6)

خلق می کند شما را در شکم مادرانتان خلقتی بعد از خلقت دیگر در سه تاریکی.

وَأَنَّهُ خَلَقَ الزَّوْجَیْنِ الذَّکَرَ وَاألنْثَى (45) مِنْ نُطْفَةٍ إِذَا تُمْنَى (46)

همانا او دو زوج مذکر و مؤنث را آفرید. از نطفه ای که در رَحِم ریخته می شود. (نجم)

صاحب نظران اسلامی معتقدند آیات فوق از معجزات علمی قرآنند که به مراحل رشد جنین در رَحِمِ مادر اشاره می کنند. ادعای بزرگ تر ایشان این است که آیات 45 و 46 سورۀ نجم در مورد جنسیت کودک حرف می زند و تعیین جنسیت را به مرد نسبت می دهد و علم ژنتیک نیز ثابت کرده تعیین جنسیت کودک به وسیلة اسپرم مرد انجام می شود. اگر ادعای ایشان صحیح باشد این دو آیه را جدا از تمام اشکالات بزرگی که قرآن دارد می توان معجزه دانست. با هم این موضوع را بررسی می کنیم تا ببینیم حقیقت مسأله چیست و آیا واقعا چنین چیزی امکان پذیر است یا نه چیز دیگری است؟

این قضیه نیز درست مانند ماجرای مشارق و مغارب که در صفحات قبل بحث کردیم اشکالات و تناقض های زیادی در دیگر سوره ها دارد که نشان می دهد منظور قرآن، آن چیزی نیست که این معجزه سازان ادعا می کنند لکن قبل از پرداختن به این اشکالات و تناقضات، یادآوری نکاتی چند در این مورد الزامی است:

آن گونه که ما مردمان امروز و معجزه سازان اسلامی می پندارند مردمان قدیم آن قدرها هم از علم و دانش بی خبر نبوده اند. در اعصار قدیم دانشمندان بزرگی وجود داشتند که هنوز از کتابهایشان در دانشگاه های جهان تدریس می شود. معماری هایی که از هزاران سال پیش نظیر آثار باستانی مکزیک و اهرام ثلاثة مصر برجای مانده با هیچ یک از تکنولوژی های پیشرفتة عصر حاضر قابل ساختن نیست و اسرار علمی شان برای دانشمندان امروزی در پرده ای از ابهام است.

امور جنسی، باردار شدن و تولد کودک از مسائلی است که بشر از همان روز اول پیدایشش با آن درگیر بوده. شاید ابتدایی ترین بشر در آغاز اصلاً خبر نداشت که علت تولد یک کودک آب نطفه ای است که از مرد و زن خارج می شود و به رحم می ریزد ولی رفته رفته بر اثر تکرار و تجربیات فراوان دریافته هر وقت عمل نزدیکی و ریختن نطفه انجام می گیرد منجر به تولد کودک می شود پس حتماً رابطه ای بین عمل نزدیکی و تولد کودک وجود دارد. سر و کار داشتن روزمره با این موضوع که شدید ترین غریزه در زندگی انسان هاست موجب شده تا بشر با بررسی ها و کنجکاوی های زیاد، تجربیات و اطلاعات فراوانی در موردش به دست بیاورد.

انباشته شدن این تجربیات فراوان در مورد مسأله ای به این حساسیت در طول قرن های متمادی منجر به شکل گیری فن مامایی می شود و این فن تا به آن حد پیشرفت می کند که گاهی برای به دنیا آوردن کودکانی که تولد آن ها از راه طبیعی به مشکل بر می خورد رَحِمِ مادر را می شکافند و کودک را به دنیا می آورند. بنا به روایت تاریخ، سزار روم اولین کودکی بود که دو هزار سال پیش با این روش به دنیا آمد. از آن روست که امروزه به همین عمل جراحی که کودک را با شکافتن رحم مادر به دنیا می آورند عمل سِزاریَن گفته می شود که اشاره ای است به همان سزار روم.

(پاورقی 31): کلمة سزار لقب پادشاه روم است.این کلمه در زبان عربی قیصر تلفظ می شود و اعراب به پادشاهان روم قیصر می گفتند به همین دلیل اعراب عربستان به عمل سِزاریَن، العَمَلُ القیصَری می گویند.

اعمال جنسی، ازدواج، بارداری و تولد کودک چیزی نیست که فقط منحصر به یک یا چند منطقه از جهان باشد. این امور، مسائلی است که نقطه به نقطه در تمامی کرۀ زمین وجود دارد زیرا هر جا که انسانی زندگی می کند کودک نیز متولد می شود.

از آن جا که بشر قدیم هرگز مجهز به دستگاه های پیشرفتة امروزی نبود، اطلاعاتی هم که در مورد جنین و مسائل تولد کودک داشت کامل نبودند. برخی از اطلاعات آن ها با علم امروزی سازگار است ولی برخی دیگر که دانستن شان از قدرت و توانایی تجربه خارج است با اطلاعات علم ژنتیک امروزی چندان سازگاری نشان نمی دهد. پیامبر نیز یکی از همان مردمان قدیم بود و دارای همان قدر اطلاعاتی که انسان های قدیم از این موضوع داشتند بود. لذا می بینیم آیات مربوط به این موضوع در قرآن، در اندک مواردی با علم ژنتیک سازگارند ولی در بسیاری موارد سازگار نیستند. شایان ذکر است دانشمندی به نام گالن صدها سال قبل از پیامبر مطالعاتی در مورد جنین کرده بود که امروز برخی از آن ها صحیح و برخی ناصحیح از آب در آمده اند؛ ولی در کل صحت یافته های وی، بسیار بسیار بیشتر از گفته های قرآن است.

اینک به بررسی و مقایسة کشفیات علم ژنتیک با آیات قرآن می پردازیم تا ببینیم این سخنان تا چه حد با علم ژنتیک مطابقت دارند:

(پاورقی 32): منبع کتاب روانشناسی رشد کودک تألیف دکترسوسن سیف؛ پروین کدیور، رضا کرمی نوری، حسین لطف آبادی.

نقد آیة اول:

ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَکَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا

سپس نُطفه را به خون بسته تبدیل کردیم و خون بسته را گوشت پاره و گوشت پاره را استخوان ساختیم سپس آن استخوانها را گوشت پوشانیدیم. (مؤمنون، 14)

ترتیب خلقت جنین در آیة فوق چنین است:

1- نطفه    2- علقه (خون بسته، زالو)     3- مضغه     4- استخوان   5- گوشت

مطابق با علم ژنتیک، رشد جنین در داخل رَحِم سه مرحله دارد:

1- مرحلة زیگوتی 2 – مرحلة رویانی 3 – مرحلة جنینی

«مرحلة زیگوتی 10 روز است که در آن تخم بارور شده به یک تودۀ سلولی به نام مورولا تبدیل می شود. از ویژگی های این مرحله تقسیم سریع سلولی و استقرار یافتن زیگوت در دیوارۀ رحم است. در این مرحله، تخمکِ بارور شده، به اندازۀ یک سر سنجاق می باشد. در قسمت های خارجی این زیگوت ریشه های پیچک مانندی شروع به رشد می کند و ظرف چند روز این ریشه ها به دیوارۀ رحم که خود را آمادۀ پذیرش تخم کرده، متصل می شود و ارتباط مادر و فرزند برای تغذیه برقرار می گردد با برقراری این ارتباط مرحلة زیگوتی به پایان می رسد.

مرحلة رویانی: بیشتر اعضای مهم و فیزیولوژیکی بدن در این مرحله مشخص می شود.  سلول های ترفوبلاست در این مرحله به سه قسمت جداگانه تقسیم می شوند که از این سه قسمت لایۀ بیرونی پوست، غده های پوستی، سیستم عصبی، ماهیچه ها، ریه ها، کبد، لوزالمعده، و غده های بزاقی به وجود می آیند. سر در این مرحله قابل تشخیص است و قلب ابتدایی مشخص شده و ضربان آن نیز شروع می شود، حتی کَبِد شروع به ساختن خون قرمز می کند.

مرحلة جنینی: با پیدایش سلول های استخوانی مرحلة جنینی آغاز می شود که از ابتدای ماه سوم تا روز تولد است. در این مرحله استخوان ها رشد می یابند و چیزهای تازه ای که به کودک اضافه می شود فقط ناخن ها، پلک ها، موها، و جوانه های چشایی روی زبان می باشد. جاهای دیگر بدن همگی در مرحلة دوم شکل گرفته اند و در این مرحله فقط رشد بیشتری می یابند. در نتیجه وزن جنین سنگین تر می شود».

معجزه: معجزه تراشان می گویند معنای علقه در قرآن، زالو است و خاصیت زالو مکیدن خون می باشد و چون جنین، خون مادر را می مکد و شبیه زالو حالتی خمیده در شکم مادر دارد قرآن نام علقه روی این مرحله گذاشته است.

رد معجزه: مرحله چیزی است که با شروع یک مرحلة دیگر پایان می پذیرد. چیزی که از اول تا به آخر ثابت بماند مرحله نیست. برای مثال چار دست و پا رفتن برای انسان یک مرحله است ولی نفس کشیدن مرحله نیست زیرا انسان از اول تولد تا دم مرگ نفس می کشد. جنین از همان آغاز شکل گیری تا آخرین لحظة تولد، هم خون مادر را می مکد و هم شکل خمیده دارد. در حالیکه در گفتة قرآن این دو حالت (شکل خمیدگی و مکیدن خون) فقط در مرحلة دوم (علقه) انجام می شود و با رسیدن به مرحلة سوم (مضغه) پایان می پذیرد و علقه (زالو)  تبدیل به مضغه می شود پس نه تنها معجزه نیست بلکه اشکالی است بزرگ.

اشکال علمی در شکل گیری استخوان ها: مطابق با تحولات گفته شده در مراحل زیگوتی، رویانی و جنینی، جنین در ابتدا مثل یک تکه خمیر نرم و قابل انعطاف است زیرا هنوز هیچ استخوانی در بدنش نیست. به تدریج سلولهای استخوانی در داخل جنین رشد می کنند و با تشکیل استخوان بندی، موجب می شوند جنینی که قبلاً مثل یک تکه خمیر نرم و قابل انعطاف بود؛ قد و قامتی انسانی پیدا کند. استخوان بندی انسان شبیه میلة چادر است که چادر را سرپا نگه می دارد. خدا در نحوۀ خلقت جنین به شخصی شبیه است که نخست پارچة چادر را روی زمین پهن می کند و سپس میلة چادر (استخوان) را از داخل چادر بلند می کند و چادر بر پا می ایستد. میله در این تشبیه، همان استخوان بندی بدن ماست. پس به وجود آمدن استخوان ها، آخرین مرحله از آفرینش انسان می باشد؛ تا به حدی که پس از تولد نیز ناقص است و چندین سال طول می کشد تا در دوران کودکی به تکامل نهایی خود برسد.

گفته های قرآن در آیة 14 سورۀ مؤمنون در مورد آفرینش گوشت و استخوان با یافته های علم ژنتیک کاملاً متضادند زیرا قرآن می گوید، اول استخوان ها ایجاد می شوند، سپس گوشت روی استخوان ها را می پوشاند:

فَکَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا.          سپس روی استخوان ها را با گوشت پوشانیدیم. (مؤمنون، 14)

در گفتة قرآن، نخست، استخوان ها شکل می گیرند سپس گوشت روی استخوان ها را می پوشاند که غلطی است بسیار فاحش. در این تعبیر خدا مثل ما انسان ها اول میلة چادر (استخوان) را روی زمین می کوبد، سپس پارچة چادر (گوشت) را روی میله نصب می کند. محمد، خدا را نیز مانند خودش فرض کرده غافل از این که خدا در این مورد برعکس ما عمل می کند.

برگرفته از کتاب افسانۀ معجزات قرآن

نوشتۀ بهزاد پوربیات