معرفی کتابهای کتاب مقدس: لاویان

  لاویان   Leviticus

کتاب لاویان سومین کتاب تورات و از ۲۷ فصل و ۸۵۹ آیه تشکیل شده است. عنوان ”لاویان“ در ترجمه این کتاب به زبان یونانی ”Levitikon“ نامیده شده است که به مفهوم ”منسوب به لاویها“ میباشد. لاویها از نسل لاوی پسر یعقوب بودند که برای خدمت به خدا جدا و انتخاب شدند. در واقع آنها به عوض نخست زادگان اسرائیل به خداوند تقدیم شدند (اعداد ۳: ۵-۱۳). مسئولیت خیمۀ مقدّس و خدمات مربوط به آن به آنها واگذار شده بود؛ و از آنها انتظار میرفت که قوانین خداوند را برای داشتن یک زندگی مقدّس به مردم تعلیم دهند. هارون و نسل او که از اعضای یک خانواده لاوی بودند انتخاب شدند تا کاهنان اسرائیل و اداره کنندۀ خدمات مربوط به خیمۀ مقدّس باشند؛ آنها همچنین مانند دادرسان و قضات در میان قوم خدمت میکردند.

  حضور خداوند

در پایان کتاب خروج به ما گفته شده است که خیمه تکمیل گردید. و حالا در کتاب لاویان به ما گفته خواهد شد که خداوند به چه صورتی مایل بود تا مردم او را در این خیمۀ جدید پرستش کنند. اما ماورای آن، خود لاویان نیز با قوانین بسیار دیگری برای مقدّس زیستن سر و کار داشتند. اگر یک خدای قدّوس در این خیمه و در میان قوم برگزیدۀ خود ساکن بود، پس قوم او باید میدانستند که برای خشنودی او چطور مقدّس زندگی کنند. حضور خدا با قوم اسرائیل، بزرگترین برکت برای آنها بود؛ اگر قوم در مقدّس زیستن شکست میخورد، خداوند از حضور خود با آنها صرفنظر میکرد و آنها این برکت عظیم را از دست میدادند.

  اهمیت لاویان

بدینسان قوانین عهد قدیم داده شد تا به مردم نشان دهد که چطور و به چه طریقی زندگی کنند تا خداوند به سکونت خود در میان آنها ادامه دهد. قوم اسرائیل فقط با اطاعت از این قوانین میتوانست از ادامۀ حضور خداوند مطمئن شود که بصورتی نمادین در قسمت قدسالاقدس خیمه ساکن بود. از هر گونه رفتاری که سبب آلوده شدن محل سکونت خداوند یا صدمه زدن به قدّوسیت خداوند میگردید باید به هر قیمتی اجتناب میشد. به همین دلیل است که مجازات شکستن و عدم رعایت این قوانین در کتاب لاویان به نظر ما بسیار خشن و ناگوار میآید؛ مجازاتها بر این اساس طرح شدهاند تا از یکی از بزرگترین فجایع ملی جلوگیری کنند: یعنی از صرفنظر کردن خداوند جهت حضور در میان قوم اسرائیل.

  نویسنده

کتاب لاویان همانند الباقی پنتاتوک به احتمال بسیار زیاد توسط موسی نوشته شده است، پنتاتوک یا اسفار پنجگانه، نامی است که به پنج کتاب اول عهد قدیم داده شده است و اغلب محققین کتاب مقدّس توافق نظر دارند که این کتابها توسط موسی نوشته شده است. قوانین لاویان مستقیما از طرف خداوند به موسی داده شد تا پس از آن به مردم انتقال یابد. در واقع عبارت خداوند به موسی گفت، بالغ بر سی مرتبه در کتاب لاویان آمده است. اما بسیاری از این قوانین در طی اولین سال اقامت قوم اسرائیل در پای کوه سینا عرضه نشد بلکه آنها در طی سالی عرضه شد که ساخت خیمه به اتمام رسیده، قوم سازماندهی شده، ارتش بوجود آمده و دادگاههای مدنی فراهم گردیده بود.

  خداوند پادشاه اسرائیل

قوم اسرائیل در دوران لاویان در تحت حکومت خداوند قرار داشتند؛ و خداوند پادشاه اسرائیل بود. بدینسان قوانین موجود در کتاب لاویان، هم به مسائل ”روحانی“ و هم به مسائل ”دنیوی“ میپردازد. بر خلاف جوامع دموکراتیک امروزی، هیچ گونه جدایی مابین کلیسا و حکومت در دوران اسرائیل قدیم وجود نداشت. هر جنبه از زندگی قوم اسرائیل مشمول شریعت خداوند بود. بدینسان ما در مییابیم که قوانین موجود در کتاب لاویان نه تنها با موضوع پرستش در خیمه بلکه با عدالت عمومی از قبیل روابط جنسی مشروع، و طهارت و بهداشت نیز در ارتباط قرار دارد. خداوند میخواست هر جنبه از زندگی قوم او با تقدس، پاکی، عدالت و سلامتی همراه باشد. نه فقط این، بلکه خداوند میخواست قوم مقدّس او نمونه باشند، نوری برای تمامی قومها باشند، به نحوی که بواسطۀ آنها جمیع قبایل جهان برکت خواهند یافت (پیدایش ۱۲: ۳).

  قوانین شریعت

بدینسان تمامی قوانین موجود در کتاب لاویان که توسط خداوند عرضه شده بود، نه برای سنگین‌تر کردن بار مسئولیت آنها بلکه برای خیریت قوم او بود. اما خداوند میدانست که قوم قادر به اطاعت کامل از قوانین او نخواهد بود. بنابراین خداوند به فیض و رحمت خود برای قوم واسطی برای بخشایش فراهم نمود، این واسط چیزی نبود به غیر از کفاره که باید در هنگام شکستن قوانین مورد استفاده قرار میگرفت. و کفاره چیزی نبود مگر تقدیم یک قربانی که شخص میتوانست به عنوان یک جایگزین به خداوند هدیه کند، یک جایگزین که مجازات گناه شخص را متحمل میشد و او را قادر میساخت تا بخشایش را بدست آورد (خروج ۲۵: ۱۷-۲۲؛ ۲۷: ۱-۸).
از این نکته ما میتوانیم متوجه شویم که خدا یک قانونگزار سختگیر نیست که مایل باشد قوم خود را در زیر فشار و سختی نگهدارد. بلکه بیشتر، او خدایی است که بالاترین مشخصۀ او محبت است، خدایی که نه تنها قوم خود را بوسیلۀ فیض خود فدیه کرده و از مصر رهایی داد بلکه حالا قصد داشت تا آنها را بوسیله فیض خود ببخشد و متحمل آنها باشد. به عبارت دیگر، قوانین قربانی کردن در کتاب لاویان به منظور فدیه قوم اسرائیل داده نشده بود؛ زیرا این کار قبلا انجام شده بود. بلکه بیشتر، قوانین قربانی کردن داده شده بود که قوم اسرائیل بتواند ارتباط خود را با خداوند به عنوان قوم فدیه شدۀ او حفظ کند.

  تاریخ زمانی

قوانین ارائه شده در لاویان در کوه سینا توسط خداوند به موسی داده شد، جایی که اسرائیلیها در آنجا برای مدت زمانی اردو زده بودند. از آن جهت که خداوند جزئیات این قوانین را پس از ده فرمان ارائه داده است تاریخ آن به احتمال زیاد می‌تواند ۱۴۴۶ قبل از میلاد باشد. هر چند این غیر ممکن است بتوانیم تاریخ دقیق هر یک از این قوانین را بصورت جداگانه تعیین کنیم، اما این احتمال وجود دارد که این قوانین در طی چهل سال زندگی در بیابان تدوین شده باشد.

  زمینه

سه زمینه قابل توجه در کتاب لاویان وجود دارد:
قدوسیت خدا – در این کتاب بیش از ۱۵۲ مرتبه از واژه قدوسیت استفاده شده است؛ در اینجا این واژه بیش از هر کتاب دیگری مورد استفاده قرار گرفته است. خداوند می‌خواهد به قوم خود اهمیت تقدیس و قدوسیت را تعلیم دهد، به همین دلیل است که روش و اصول قربانی به قوم اسرائیل داده می‌شود.
طریق برخورد با گناه – جزئیات روش و اصول قربانی نمودن حیوانات به منظور برخورد با گناه و زدودن آن به قوم خداوند داده می‌شود که نمادی از توبه گناهان و اطاعت از خداست. گناه نیاز به قربانی دارد جان در مقابل جان. هر آن چیزی که برای قربانی تقدیم می‌شد باید کامل و بی عیب و نقص باشد.
پرستش و عبادت – خداوند در این کتاب به قوم خود طریق به حضور او آمدن و پرستش و عبادت را تعلیم می‌دهد که صرفا از طریق قربانی نمودن توسط کاهنان امکان پذیر بوده است. پرستش عبارت از ایجاد ارتباط با خداوند و اجازه دادن به او جهت ورود به تمامی نقاط زندگی شخص بود. به همین دلیل است که کتاب لاویان بسیار دقیق و با دقت بسیار، جزئیات قوانین شریعت را برای زندگی روزانه به نگارش در می‌آورد.

  شخصیتهای اصلی

موسی، هارون، ناداب، ابیهو، العازار، و ایتامار از شخصیتهای اصلی کتاب لاویان هستند.

  اصول قربانی

اما در ماورای تمامی موارد، روش قربانی بی عیب و کامل که در کتاب لاویان توصیف شده است یک منادی و یک پیش آگهی از یک قربانی بسیار بزرگتر و یک بخشایش بسیار بزرگتر بود که تا کنون ارائه شده است (عبرانیان ۱۰: ۱-۴، ۱۱-۱۴) و این نه تقدیم یک حیوان بلکه تقدیم خود خدا در شخص عیسی مسیح بود. در انتها، این قربانی کردن حیوانات نبود که میتوانست قوم خدا را فدیه دهد، بلکه قربانی شدن خود خدا بود.

  کاربرد

سوالی که پرسیدن آن میتواند ضروری باشد این است که آیا مسیحیان باید از این قوانین عهد قدیم اطاعت کنند؟ برای جواب این سوال ما باید مابین قوانینی از قبیل ده فرمان که مطلق هستند و شامل دوران خاصی نمیشوند با آن دسته از قوانینی که موقت و محدود به وضعیتی خاص هستند چنانچه قوم خداوند در عهد قدیم داشتند، وجه تمایز قائل شویم. بطور خلاصه، مراعات جنبههای اخلاقی شریعت چنانکه در ده فرمان خلاصه شده است برای تمام مسیحیان امروز الزامآور است. سایر قوانین از قبیل رعایت شریعت و قربانی کردن برای مسیحیان الزامآور نیست، زیرا بوسیله مرگ مسیح این قوانین منسوخ شده است و مسیحیان بواسطۀ ایمان، وارد یک رابطه جدید با خدا شدهاند (عبرانیان ۷: ۱۱-۱۲؛ ۸: ۱-۱۳).
رعایت آن دسته از قوانینی که در ارتباط با امور مدنی و بهداشت قرار داشتند برای امروز الزامآور نیستند، زیرا آنها بخصوص در آن زمان برای قوم اسرائیل وضع شده بود (مرقس ۷: ۱۹؛ اعمال ۱۰: ۱۴-۱۵). هر چند اصول مندرج در این قوانین مدنی و بهداشتی هنوز نیز توسط اغلب مردمان متجدد امروزی رعایت میشود. برای مثال، حتی قبل از اینکه علل علمی بیماریها شناخته شده باشد، خداوند ”قوانین بهداشتی“ را برای قوم خود پیریزی کرده بود، از اینرو آنها به هیچ یک از همه مرضهایی که سایر قومها مبتلا میشوند، مبتلا نخواهند شد (خروج ۱۵: ۲۶). اغلب این قوانین هنوز از نظر علمی دارای اعتبار هستند.
ممکن است مسیحیان امروزی در توهم این فکر قرار بگیرند که قوانین کتاب لاویان خیلی دارای اهمیت نیستند. اما مسیحیان امروزی نباید هدف بزرگتری را که در ورای این قوانین وجود دارد از نظر دور کنند. این قوانین عرضه شده بود تا قوم اسرائیل بتواند قومی مقدّس و وقف شده به خداوند باشد. این قوانین طراحی شده بود تا قوم اسرائیل را از سایر اقوام نامقدّس و خدا نشناس اطراف آنها متمایز سازد. به همین صورت ما مسیحیان نیز تا مادامی که در میان مردم این دنیا زندگی میکنیم، باید با زندگی مقدّس و با وقف خود به مسیح، خودمان را از غیر مسیحیان اطراف خود متمایز سازیم.

  جمع بندی

لاویان همچنین به ما یاد آوری میکند که گناه از نظر خداوند چقدر هولناک است. ما تنها بواسطه تقدیم و ریختن خون یک قربانی میتوانیم از گناه پاک شویم. . . . بدون‌ ریختن‌ خون‌، آمرزش‌ نیست‌ (عبرانیان ۹: ۲۲). تاوان گناه مرگ است، و فقط با جایگزین کردن مخلوق جاندار دیگری ما میتوانیم از مجازات رهایی یابیم. . . . زیرا خون‌ است‌ كه‌ برای‌ جان‌ كفاره‌ می‌كند (لاویان ۱۷: ۱۱). بدینسان قوانین قربانی در کتاب لاویان یک ”نمونه“، ویک پیش آگهی از آخرین قربانی کامل است که بوسیلۀ مسیح تقدیم میشود، قربانی شدن بدن خود مسیح، که بواسطۀ این قربانی تمامی گناهان ما بخشیده خواهد شد و ما برای ارتباط ابدی با خداوند مورد قبول واقع خواهیم شد (عبرانیان ۹: ۱۱-۱۴، ۲۴-۲۸).
بطور خلاصه، کتاب لاویان دو حقیقت عمده را به ما تعلیم میدهد، که هر دو آنها در عهد جدید به تحقق میرسد.
اول اینکه ارتباط با یک خدای قدّوس میتواند فقط بوسیلۀ کفاره خون یک قربانی فراهم و حفظ شود.
دومین حقیقت این است که به منظور در رابطه زیستن با خدا، باید در قدّوسیت راه رفت، ”در نور“ راه رفت.
اگر ما مایلیم با خداوند ارتباط داشته باشیم، هر دو شروط خداوند برای کفاره ما و اطاعت ما از فرامین او ضروری هستند. مسیح قربانی کفاره‌ بجهت‌ گناهان‌ ماست (اول یوحنا ۲: ۲)، و اگر در نور سلوک‌ می‌نماییم‌ . . . با یکدیگر و با خدا شراکت‌ داریم‌ و خون‌ پسر او عیسی‌ مسیح‌ ما را از هر گناه‌ پاک‌ می‌سازد (اول یوحنا ۱: ۷).

برگرفته از وب سایت: www.razgah.com