معرفی عهد جدید: متن و انتقال عهد جدید (فصل بیست و سوم)

فصل بیست و سوم

متن و انتقال عهد جدید

جمع‌آوری کتاب‌های عهد جدید عملی بود که به کندی انجام شد و دربارۀ آن اطلاعات مختصری داریم. اناجیل و رسالات در تاریخ‌ها و محل‌های مختلف نوشته شدند و به مقصدهایی که از یکدیگر فاصلۀ زیادی داشتند ارسال گردیدند. نسخه‌های اصلی به احتمال قوی بر روی پاپیروس نوشته می‌شد که یک نوع کاغذ نازک و شکننده بود و از ساقه‌های گیاهی تهیه می‌گردید که در باتلاق‌های مصر و خاورمیانه می‌رویید. این نوشته‌ها را با دست با استفاده از قلم و مرکب می‌نوشتند (۳یوحنا ۱۳) و معمولاً توسط قاصدان و اشخاص به کلیسای مقصد می‌فرستادند (رومیان ۱:۱۶،افسسیان ۲۱:۶و۲۲،کولسیان ۷:۴-۹و۱۶).

تعیین اولین تاریخ جمع‌آوری کتاب‌های عهد جدید غیر ممکن است. در همان سال‌های اول، اناجیل و رسالات نسخه‌برداری شده و در دسترس قرار گرفته‌اند. آثاری از فرمایشات عیسی در نوشته‌های پولس دیده می‌شود هر چند اینها از روایت شفاهی بوده‌اند نه کتبی. در دوم پطرس که تاریخ نگارش آن قبل از پایان قرن اول بوده به تمام رسالات پولس اشاره شده است (۱۵:۳و۱۶). این رسالات پولس حتماً به صورت مجموعه انتشار می‌یافت زیرا نسخه‌های قدیمی رسالات به تنهایی وجود ندارد. در اواسط قرن دوم انجیل لوقا از اعمال رسولان جدا شد و به متی و مرقس و یوحنا ضمیمه گردید تا چهار انجیل شرح زندگی مسیح کامل گردد. ژوستین شهید (حدود ۱۴۰ میلادی) به «نوشته‌های رسولان» اشاره می‌کند و آیرنیوس (حدود ۱۸۰ میلادی) این چهار انجیل را به نام ذکر می‌نماید. تاتیان (حدود ۱۷۰ میلادی) مطالب مشابه این چهار انجیل را در یک جلد به نام دیاتسرون جمع کرد که تا اوایل قرن پنجم در کلیسای شرق رواج کامل داشت و در جماعت کلیسایی خوانده می‌شد.

سایر نوشته‌های عهد جدید، که معمولاً رسالات عمومی و مکاشفه خوانده می‌شوند، گروه به خصوصی را تشکیل نمی‌دهند زیرا در نوشته‌های آباء اولیۀ کلیسا با ترتیب خاصی ذکر نشده‌اند، به تدریج این‌ها هم در مجموعه‌های بزرگتر وارد شدند به طوری که تا اوایل قرن سوم، عهد جدید به صورت فعلی جمع‌آوری گردید.

انتقال متن

کتاب‌های عهد جدید در ابتدا یا به وسیلۀ افراد برای استفادۀ شخصی یا به وسیلۀ کاتبان حرفه‌ای برای کلیسا و صومعه‌ها نسخه‌برداری می‌شد. معمولاً هر بار یک نسخه تهیه می‌گردید. ولی به تدریج بر اثر افزایش احتیاج، بردگان آموزش دیده در حالی که یک نفر متن را قرائت می‌کرد همزمان با هم چند نسخه می‌نوشتند. در طول زمان اغلاط کوچکی نیز در نسخه‌ها وارد می‌شد که در نسخۀ بعدی نیز منعکس می‌گردید و علت وجود تفاوت‌های جزئی در نسخه‌های قدیمی مختلف همین موضوع است. به تدریج که نسخه‌ها افزایش می‌یافت تفاوت‌ها نیز زیادتر می‌شد ولی همین امر باعث گردید که لزوم حفظ لااقل چند نسخۀ اصلی احساس گردد.

از آغاز قرن دوم تا پایان قرن سوم کلیسا متحمل جفاهای شدید از امپراتوری روم گردید. مسیحیان توقیف و در حضور قضات محلی محاکمه و به مرگ محکوم می‌شدند. غالباً کتاب‌های مقدس آنها نیز توقیف می‌شد و در نتیجه بسیاری از این کتاب‌ها از بین می‌رفت یا صدمه می‌دید و بدین طریق حفظ آنها مشکل می‌گردید. یک نسخه از انجیل متعلق به قرن پنجم معروف به نسخۀ واشنگتن وجود دارد که معلوم است از بقایای نسخه‌های قدیمی نسخه‌برداری شده که از دورۀ جفاهای دیوکلتیان (۳۰۲ تا ۳۱۱ میلادی) باقی مانده بودند. در این دوره تهیۀ نسخه‌های کتب مقدسه خیلی نامنظم گردید و احتمالاً نسخه‌برداری جزئی که در متن نسخه‌های مختلف عهد جدید وجود دارد غالباً مربوط به دورۀ قبل از قسطنطین است زیرا در آن دوره کلیسا با مشکلات زیادی روبرو بود.

بعد از متوقف شدن جفا در نتیجۀ مسیحی شدن قسطنطین و قبول مسیحیت به عنوان مذهب رسمی در سال ۳۱۳ میلادی، مسیحیان کتب مقدسۀ خود را برای استفادۀ عموم آماده ساختند. قسطنطین دستور داد که پنجاه جلد کتاب مقدس تهیه و در اختیار کلیساهای مهم در شهرهای امپراتوری روم گذارده شود. از این «نسخه‌های رسمی» نسخه‌های دیگری تهیه شد در حالی که نسخه‌های دیگر که در صومعه‌ها و جوامع کوچکتر مسیحی تهیه شده بود از آنها قدیمی‌تر بود. از قرن چهارم تا قرن دوازدهم میلادی عهد جدید به صورت کامل یا قسمت‌هایی از آن مانند اناجیل یا رسالات پولس در همه جا انتشار یافت.

در این دوره مواد جدیدی برای نوشتن مورد استفاده قرار گرفت. پاپیروس برای استفادۀ عمومی و کتابخانه‌های صومعه‌ها مناسب نبود زیرا بسیار شکننده بود، کاتبان بیشتر بر روی صفحاتی که از پوست گوسفند تهیه می‌شد می‌نوشتند. از زمان قسطنطین تا تقریباً زمان اختراع چاپ استفاده از روش مزبور ادامه داشت. کاغذ بعداً پیدا شد.

با وجودی که بسیاری از کاتبان دارای استعداد و اطلاعات وسیع نبودند، نسخه‌های تهیه شده توسط آنها بسیار دقیق است. کم‌توجهی و نظر شخصی گاهی باعث می‌شد که در فکر «تصحیح» متن باشند ولی بعضی از کاتبان که نسخه‌های خود را امضاء کرده‌اند دقت زیادی داشتند و کوشش فراوان می‌نمودند که کار خود را با امانت کامل نسبت به نسخۀ اصلی انجام دهند. هر چند هیچ یک از این کاتبان معصوم از خطا نبودند ولی علی‌الاصول کار خود را با دقّت و امانت کامل انجام داده‌اند.

برگرفته از کتاب معرفی عهدجدید (انتشارات حیات ابدی)
نوشتۀ مریل سی تنی
ترجمۀ ط. میکائیلیان