مسئلۀ افسردگی، قسمت ششم: چگونه احساسات و حال روحی خود را بهتر کنیم؟

چگونه احساسات و حال روحی خود را بهتر کنیم؟

بسیاری باور دارند که احساسات و حالات روحی آنها تا حدود زیادی به عوامل خارجی مربوط است. این عوامل خارجی می‌توانند شامل رفتار و برخورد دیگران، و شرایط و اتفاقات گوناگون در زندگی ما باشند. به‌طور مثال ما بارها جملاتی از قبیل: «مادرم مرا عصبانی کرد»، «این امتحان برای من بسیار پر‌تنش و استرس‌زا است»، «این سفر خیلی آرامش‌بخش است» و یا «من افسرده و ناراحتم چون کاری که می‌خواستم، هنوز پیدا نکرده‌ام» را از خود و یا دیگران شنیده‌ایم.
تمامی این جملات بیانگر یک پیغام هستند: چیزی خارج از شخص خود ما تعیین کننده حالت روحی ما است.
اما اگر برای چند لحظه مکث کنیم و حالت روحی خود را سریعاً به عوامل خارجی ربط ندهیم، متوجه می‌شویم که یک پله میانی را جا انداخته‌ایم.

چه چیزی واقعاً احساسات من را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟

آنچه که احساسات ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اتفاقات و عوامل خارجی نیست، بلکه برداشت ما از رفتار‌های مردم و شرایط است. در واقع برداشت و طرز تفکر ما از این مسائل است که بیشترین تأثیر را بر احساسات ما دارد.

بیایید به این مثل نگاه کنیم:

تصور کنید که شما به یک مهمانی دعوت شده‌اید و میزبان برنامه شما را به شخصی به اسم امیر معرفی می‌کند. همان‌طور که شما به صحبت‌کردن با امیر ادامه می‌دهید، متوجه می‌شوید که او هنگام صحبت‌کردن با شما به‌طور مدام به اطراف نگاه می‌کند. چه احساسی به شما دست می‌دهد؟ احتمالاً شما فکر می‌کنید که این شخص به‌دور از ادب و آداب معاشرت اجتماعی است، یا ممکن است فکر کنید که امیر اشتیاقی برای ادامه صحبت‌کردن با من ندارد؛ چون من شخص خوش‌مشربی نیستم، یا ممکن است با خود فکر کنید شاید امیر منتظر آمدن دوستش است و به همین دلیل مدام به اطراف نگاه می‌کند.

همان‌طور که می‌بینید، شما در این شرایط، سه برداشت و تفکر مختلف از یک رفتار را می‌توانید داشته باشید. اغلب ما از این افکار آگاه نیستیم، چرا‌که این افکار خود‌به‌خود و خیلی سریع در فکر ما شکل می‌گیرند و در نهایت احساس ما را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

احساس پریشانی من از چیست؟

تا این لحظه در مورد تأثیر افکار بر احساسات صحبت کردیم. اگر احساس شادی و خوشحالی می‌کنیم، این احتمالاً به این علت است که ما به چیزهایی مثبت فکر می‌کنیم. از طرفی دیگر، اگر احساس اضطراب و ناراحتی داریم، این احتمالاً به این خاطر است که افکار ما منفی است. این افکار منفی، افکار ناسالم و مضر نامیده می‌شوند، چرا‌که این افکار احساسات نا‌خوشایندی را در ما به‌وجود می‌آورند. البته روحیه و افکار مثبت هم همیشه امکان‌پذیر نیست. همه ما گاهی در زندگی مضطرب و پریشان می‌شویم. این تا حدودی نرمال و طبیعی است. اما اگر شما اغلب اوقات با احساسات منفی درگیر هستید، شاید برای بهبودی و بهتر‌کردن حال احساسی خود لازم باشد که افکار و طرز تفکر خود را ارزیابی کنید.

احساسات و افکار یکی نیستند

اگر‌چه افکار و احساسات ما ارتباط خیلی نزدیکی با هم دارند، اما این به معنی یکی‌بودن آنها نیست. تفاوت زیادی بین احساسات و افکار ما وجود دارد. به‌طور مثال، ممکن است شما احساس کنید دوستتان از هدیه‌ای که برایش گرفته‌اید به اندازه کافی قدر‌دانی نکرده است. در واقع شما فکر می‌کنید که او از این هدیه خوشش نیامده و این فکر احساسات شما را تحت تأثیر قرار داده و احتمالاً شما را می‌رنجاند.

افکار ناسالم و مخرب

چه افکاری برای ما مفید نیستند؟ افکار ناسالم افکاری هستند که بر جنبه‌های منفی مسائل توجه و تمرکز بیشتری دارند. این افکار باعث می‌شوند که ما مدام در مورد آینده پیش‌بینی منفی و‌ نگاه بدی داشته باشیم. همچنین افکار ناسالم می‌توانند باعث شوند که ما انتظارت غیر‌واقعی از خود و دیگران داشته باشیم. این افکار مخرب که اغلب از روی عادت در ما شکل گرفته‌اند می‌توانند تأثیرات منفی زیادی بر احساسات ما بگذارند.

شما می‌توانید کار‌های زیادی برای کمک‌کردن به خود انجام دهید. اگر افکار منفی باعث به‌وجود آوردن احساسات منفی در شما می‌شوند، بهترین و ساده‌ترین راه، ارزیابی و تغییر‌دادن بعضی از افکار ناسالم است. اما چطور می‌توان این کار را انجام داد؟

اول از همه، احساسات و حالت روحی خود را شناسایی کنید. از خود بپرسید احساسات شما ناشی از چه افکاری هستند؟ افکار‌هایی که باعث به‌وجود‌آمدن احساسات پریشان در شما می‌شوند را تشخیص دهید.

بعد از شناسایی این افکار، سعی کنید طرز فکر خود را به چالش کشیده، به آن موضوع و یا مسئله‌ای که در ذهن دارید از جنبه‌های مختلف نگاه کنید. همان‌طور که برداشت‌های مختلف را ارزیابی می‌کنید، دقت کنید که هر دیدگاه، چه احساسی را در شما ایجاد می‌کند.

بعد از نگاه‌کردن به این موضوع از زاویه‌های مختلف، از خود بپرسید که چطور می‌توانید برداشت اولیه خود را کمی تغییر دهید؟

سعی کنید برداشت جدید شما برداشتی سالم‌تر و‌ مثبت‌تر از آن موضوع باشد. این طرز تفکر و دیدگاه جدید به شما کمک می‌کند تا نگاهی باز‌تر و متعادل‌تری به آن مسئله داشته باشید.

وقتی افکار و دیدگاه قدیم ‌خود را با افکاری سالم‌تر و‌ مثبت‌تر‌عوض کردید، آنگاه متوجه این تغییرات در احساسات خود نیز خواهید شد.

منبع مقاله: وب سایت www.salammasihi.com