شراب در دوران عهد جدید (قسمت اول)

شراب در دوران عهد جدید (قسمت اول)

“زیرا که یحیی تعمید دهنده آمد که نه نان می خورد و نه شراب می آشامید می گویید دیو دارد. پسر انسان آمد که می خورد و می آشامد، می گویید اینک مردی است پرخور و باده پرست و دوست باجگیران و گناهکاران”. (لوقا 7: 33 و 34)

شراب: عصارۀ تخمیر شده یا تخمیر نشدۀ انگور؟

کلمات زیر از متداول ترین لغاتی است که در کتاب مقدس برای شراب بکار برده شده است. لغت یونانی که برای «شراب» در لوقا 7: 33 بکار رفته است «Oinos» می باشد. لغت «Oinos» می تواند به دو  نوع کاملاً متمایز عصاره انگور اشاره کند: 1) عصارۀ تخمیر نشدۀ انگور و 2) عصارۀ تخمیر شدۀ انگور یا شرابی که باعث مستی می گردد. این موضوع با توجه به مطالب زیر تأیید می گردد:

1) در دوران قبل از مسیحیت و دوران کلیسای اولیه، نویسندگان مذهبی و غیر مذهبی لغت یونانی «Oinos» را برای عصارۀ تازۀ انگور بکار برده اند.

الف) آناکرئون (سال 500 ق.م.) می نویسد، «انگور را فشار دهید و شراب (Oinos) بدست آورید» (ode 5).

ب) نیکانور (قرن 2 ق.م.) دربارۀ فشار دادن انگور صحبت می کند و آنچه را که بدست می آید «Oinos» می نامد (کتاب ترانۀ روستایی قطعۀ 86).

پ) پاپیاس (60 تا 130 م.) یکی از پدران کلیسای اولیه اشاره می کند که وقتی عصارۀ انگور گرفته می شد آنها «خمره های شراب خود را آماده می کردند» (نقل قول از ایرنیوس در کتاب بر ضد بدعتها 5. 33. 3 الی 4 است).

ت) یک نامۀ یونانی بر روی پاپیروس (P. Oxy. 279 متعلق به سال 137 م.) صحبت از «شراب تازه (Oinos) که در خمره ریخته شده» می کند (فرهنگ محاوره ای یونانی عهد جدید نوشته مولتون و میلیگان).

ث) آتنایوس (200 م.) صحبت از «شراب شیرین (oinos) می کند که باعث حالت مستی نمی گردد» (آتنایوس در کتاب ضیافت 1054). در جای دیگری او دربارۀ مردی می نویسد که «انگورها را جمع می کند. شخصی که از مزرعه ای به مزرعۀ دیگری می رفت و شراب (oinos) می گرفت» (1054). برای بررسی جزئیات بیشتری دربارۀ کاربرد لغت (oinos) به وسیلۀ نویسندگان قدیمی به کتاب «استفاده از کلمه شراب، در عهد عتیق نوشتۀ روبرت. پ. تیچ آوت رجوع کنید).

2) به دلیل استفاده از کلمۀ oinos در ترجمۀ سپتواجنت (ترجمۀ یونانی عهد عتیق که به وسیلۀ بهترین دانشمندان عبری و یونانی کتاب مقدس بین سالهای 250 تا 131 ق.م. انجام شده است) نویسندگان و خوانندگان عهد جدید می فهمیدند که این لغت می تواند به هر دو نوع، تخمیر شده و تخمیر نشدۀ آب انگور اطلاق شود. هنگامی که رسولان در نوشتن عهد جدید از کتب عهد عتیق استفاده می کردند، ترجمۀ سپتواجنت بر درک و استفادۀ آنها از لغت Wine تأثیر داشته است. در نتیجه می توان آن را به عنوان یک مرجع برای بررسی لغات عهد جدید در نظر گرفت. در ترجمۀ سپتواجنت لغت یونانی Oinos برای ترجمۀ دو لغت عبری مورد استفاده قرار گرفته است:

الف) Oinos به طور معمولی برای ترجمۀ لغت «Yayin» استفاده شده است. «Yayin» یک اصطلاح کلی است که اشاره به هر نوع آب انگور یعنی تخمیر شده و تخمیر نشده می کند. از یک طرف «Yayin» در مورد تمام انواع آب انگور تخمیر شده بکار رفته است (پیدایش 9: 20-21؛ 19: 33-32؛ 1سموئیل 25: 17-36؛ امثال 23: 30-31). از طرف دیگر Yayin در مورد آب انگور شیرین و تخمیر نشده نیز بکار رفته است (اشعیا 16: 10؛ ارمیا 4: 10 و 12؛ 48: 32-33؛ مراثی ارمیا 2: 12). این موضوع به وسیلۀ دایرةالمعارف یهودی، Judacia (1971 م) و تلمود بابلی تأیید می گردد. در تلمود بابلی به «شرابی (yayin) (wine) که از فشردن انگور بدست می آِید» اشاره می گردد.

ب) Oinos در 36 مورد از 38 کاربرد لغت Tirosh (که به معنی «شراب تازه» یا «شراب حصاد» است) برای ترجمۀ لغت فوق به یونانی استفاده شده است. Tirosh می تواند به میوۀ تخمیر نشدۀ انگور، خوشۀ انگور و یا آب انگور تازۀ شیرین و تخمیر نشده اشاره کند. براون، درایور و بریگز در لغت نامۀ عبری و انگلیسی عهد عتیق بیان می کنند که لغت Tirosh به معنی شراب تخمیر نشده و تازه» است و دایرةالمعارف یهودی سال 1901 میلادی (XIL. 533) بیان می کند که Tirosh شامل همه نوع آب میوه های شیرین و تخمیر نشده می باشد و به هیچ وجه به شراب تخمیر شده اشاره نمی کند. بنابراین لغت Oinos که در عهد جدید بکار رفته است می تواند به هر دو نوع آب انگور تخمیر شده و تخمیر نشده اشاره کند و فقط متن یا منظور نویسنده است که می تواند تعیین کند کدام معنا مورد نظر بوده است.

3) بررسی قسمت های مختلف عهد جدید نشان می دهد که لغت Oinos می تواند به معنی شراب تخمیر شده یا نشده باشد. در افسسیان 5: 18 که به ما حکم می کند که «مست شراب (Oinos) نشوید» لغت Oinos  به شراب تخمیر شده (الکلی) اشاره می کند. از طرف دیگر در مکاشفه 19: 15 که مسیح به عنوان شخصی تصویر شده است که چرخشت غضب خدا را می فشارد، در متن یونانی اینطور آمده است: «او چرخشت شراب (Oinos) را می فشارد». شراب «Oinos» که ازچرخشت حاصل می شود به معنی آب انگور تخمیر نشده است. این آیه را می توان با ارمیا 48: 32-33 مقایسه کرد که صحبت از شرابی «Yayin» می کند که از چرخشت بدست می آید (مقایسه کنید با اشعیا 16: 10). در مکاشفه 6: 6 «Oinos» اشاره به انگورهای درخت مو به عنوان محصولی که خراب نمی گردد می کند. بنابراین برای ایمانداران در دوران رسولان لغت «شراب» (Oinos) کلمه ای بود که به طور کلی می توانست برای دو محصول متفاوت انگور یعنی شراب تخمیر شده و تخمیر نشده بکار رود.

4) بالآخره نویسندگان قدیمی رومی، جزئیات مراحل مختلفی که روی آب انگور تازه و مخصوصاً روش هایی که برای جلوگیری از تخمیر شدن آن انجام می شد بیان کرده اند:

الف) کولوملا (On Agriculture, 12. 29) از این امر آگاه بود که اگر آب انگور در برودت کمتر از 50 درجۀ سانتی گراد نگهداری شود و گاز اکسیژن به آن نرسد، تخمیر نمی گردد. نویسنده این طور ادامه می دهد: «شما می توانید به این روش کاری کنید که آب انگور همیشه مانند روز اولش شیرین باقی بماند. پس از اینکه انگورها را فشردید آب انگور تازه را در داخل ظرف (amphora) جدید و تازه ای بریزید و در آن را ببندید. سپس با دقت بسیار آن را قیراندود کنید، به گونه ای که به هیچ وجه آب نتواند وارد آن شود. سپس آن را کاملاً داخل آب انبار و یا حوض آب سرد و خنک قرار دهید. به طوری که سطح آب آن را بپوشاند. بعد از چهل روز آن را بیرون بیاورید. بعد از این عصارۀ انگور برای مدت یکسال همان طور شیرین خواهد ماند. به مجرد اینکه آب انگور از خمرۀ داخل بشکه ریخته شد، آن را در داخل آب فرو می بردند تا چلۀ زمستان بگذرد و هوا معتدل گردد (پلینی، تاریخ طبیعی 14. 11. 83). استفاده از این روش در اسرائیل متداول بود (تثنیه 8: 8، 11؛ 11: 12-11و مزمور 65: 9-13).

ب) روش دیگر برای جلوگیری کردن از تخمیر انگور، جوشاندن آنها در آب قند است (برای مطالعۀ جزئیات بیشتر به موضوع شراب در دوران عهد جدید (قسمت دوم) رجوع کنید). تاریخ نویسان قدیمی به این محصول به عنوان شراب (Oinos) اشاره کرده اند. کانون فاراد (smith s Bible Dictionary p. 747) می گوید: «شراب دوران باستان بیشتر شبیه شربت بوده است و بسیاری از آنها مست کننده نبوده اند». همچنین The New Bible Dictionary به این نکته اشاره می کند که: «همیشه روش هایی برای شیرین نگاه داشتن شراب وجود داشته است».

برگرفته از کتاب دائرةالمعارف کتاب مقدس