حیوانات کتاب مقدس (طبقه بندی بر اساس روش کتاب مقدسی)- خزندگان و حشرات: ملخ، مورچه، موش، موش کور و ورل

حیوانات کتاب مقدس (طبقه بندی بر اساس روش کتاب مقدسی)

خزندگان و حشرات:

ملخ           تثنیه 28: 42           Locust

ملخ ها از راستۀ راست بالانند. ملخ اساساً منفرد زندگی می کند و غالباً به صورت تک تک فراوانند ولی گاهگاهی مهاجرت می کنند و اصطلاح لکوست (Locust) در مورد اشکال دسته جمعی و مهاجر در دنیای قدیم به کار می رود. ملخ ها در سرتاسر جهان در بیشتر چراگاه ها، علفزار و کشتزارهای کنار جاده وجود دارند و در محلی که زندگی می کنند علف ها، چمن ها سایر گیاهان برگ دار را می خورند. در روزهای گرم اوایل بهار لاروهای جوان از تخم هایی که پاییز قبل گذاشته شده بیرون می آیند. این لاروها دارای بال و اندام های تولید مثل نیستند، از رستین های نرم استفاده می کنند و در زیر گیاهان یا در شکاف های درختان و زمین پنهان می شوند. به این حشره با تأکید بر خصوصیت تهاجمی که دارد بارها در عهد عتیق اشاره شده است. در ترجمۀ کینگ جیمز با اسامی «لنبه»، «سوس» و «سن» نیز نامیده شده است. از خانوادۀ راست بالان (Orthopotra) است که شامل دو طبقه است Cursoria که بالداران چهار پا هستند و خوردن آنان در شریعت مکروه است و طبقۀ دیگر Saltatoria حشرات بالدار چهار پا هستند که بر پای های خود ساق هایی برای جستن بر روی زمین دارند، این طبقه مکروه نیستند (لاویان 11: 20-23). احتمالاً یوحنای تعمید دهنده از این نوع جهت خوراک خود استفاده می کرد. 8000 نوع متفاوت ملخ وجود دارد. مهاجرت ملخ ها در فصول مشخصی صورت نمی گیرد. ملخ بال دار مهاجر قارۀ قدیم لوکوستا میگراتوریا (Locusta Migratoria) سبب طاعون ملخی می شود. «و خداوند به موسی گفت دست خود را برای ملخ ها بر زمین مصر دراز کن تا بر زمین مصر برآیند. پس موسی عصای خود را بر زمین دراز کرد و خداوند تمامی آن شب را بادی شرقی بر زمین مصر وزانید و چون صبح شد باد شرقی ملخ ها راآورد» (خروج 10: 12-13).

سن ها به وسیلۀ باد جابجا می شوند و پرواز آن ها کمتر تحت کنترل آن ها است. اغلب از جانب صحرای عرب به سوی فلسطین حمله می کردند. شاید بلایای ذکر شده از این حشره در کتاب مقدس به نظر بسیاری افسانه به شمار می آید ولی حتی امروزه نیز خسارت های زیادی از جانب این آفت به وجود می آید. در دوران اخیر نیز خسارت های زیادی به کشاورزی وارد کرده اند. خسارت های ایجاد شده در اروپا به سال های 1875-1873 و در آمریکا 1877-1874 بسیار شدید بوده است. نُه کلمۀ مختلف عبری در عهد عتیق به عنوان ملخ استفاده شده است. رایج ترین آنها arbeh است که بیست  چهار بار ذکر شده است و این واژه در خروج 11: 22 آمده است. سه حشرۀ ذکر شدۀ دیگر نیز از نوع ملخ هستند. دو نوع آن فقط در این آیه ذکر شده اند یعنی دبا sol’am (bald locust) که دارای سری برهنه در ناحیۀ جلو است و حرجوان با نام عبری Hargol (Beetle یا Criclet). واژۀ چهارم حُسدب (لاویان 11: 22) کلمۀ عبری hagab است (grasshopper) که پنج بار در کتاب مقدس ذکر شده است. معنی ریشه ای واژه، پنهان کردن است. شاید دلیل این نام گذاری این است که در طی هجوم آن ها به علت تعداد زیادشان، خورشید ظاهراً پنهان می گردد. سه کلمۀ دیگر در یوئیل 1: 4 یافت می شود که هر سه نوع (سن، لبنه، سوس) از دستۀ ملخ ها می باشند و یا شاید هر کدام یک مرحله از رشد ملخ است. Gazam از ریشه بریدن، yeleq احتمالاً ریشه ضربه زدن و hasil از ریشۀ تلف کردن، واژۀ دیگر selasal (تثنیه 28: 42) است که از ریشۀ تند حرکت کردن و جراد gobدر ناحوم 3: 17 که از نوع سن است. بلای ملخ ها اغلب به صورت دیدن غضب خدا تفسیر می گردد.

مورچه        امثال 6: 6-8           Ant

مورچه ها از 2 تا 18 میلی متر طول دارند. ماده های جنسی (ملکه) نرها و کارگر در بعضی از گروه های اجتماعی که تعداد آن ها به 10000 می رسد زندگی می کنند. اغلب دانه خوار و از نظر دانه های انباری زیان آور هستند. مورچۀ دروگر (Harvester Ant) دانه می خورد و اغلب اطراف خود را تمیز می کند. مورچه ها در فلسطین فراوان هستند و در حال حاضر 31 نوع آن در فلسطین زندگی می کنند. مورچه ها لانۀ خود را در زیر زمین می سازند تا آن ها را از گرما محافظت کند. لانۀ مورچه ها دارای اتاق مخصوصی است. مورچه ها آذوقۀ خود را در آشیانۀ خود انبار می کنند. برای آسان تر کردن تدارکات آذوقه، خانه های خود را در نزدیکی خرمن یا انبار غلات می سازند و از این آذوقه در فصل زمستان استفاده می کنند (امثال 6: 6-8؛ 30: 25).

موش     لاویان 11: 29       Mouse

منظور از آن در کلام خدا موش خانگی است. (Mus Musculus) به طور ناگهانی و برای مدت کوتاهی به تعداد خیلی زیاد در ناحیه ای تولید مثل می کنند و یا به محلی هجوم می آورند. به دلیل کوتاه بودن پاهایش جزء خزندگان کتاب مقدس قرار گرفته است (لاویان 11: 29). جونده ای است که مواد غذایی خود را به وسیلۀ حرکات عقب و جلوی آرواره هایش خرد می کند. دارای دو نوع خانگی و وحشی است. نوع خانگی دم بلندتر و رنگ تیره تری دارد و نوع وحشی به خصوص شب ها فعال است. خوب شنا می کند و از ارتفاعات نیز به خوبی بالا می رود. موش وحشی از همه نوع سبزیجات مانند تخم، دانه، ریشه و برگ گیاهان تغذیه می کند. واژۀ موش در لاویان 11: 29، 1سموئیل 6: 4-5 و اشعیا 66: 17 احتمالاً به موش صحرایی و خانگی اشاره می کند. موش صحرایی و خانگی به مواد غذایی و لوازم خانه آسیب وارد ساخته و تیفوس و تب نوبه را منتقل می سازند. احتمالاً موش صحرایی باعث ایجاد تومور و التهاب در میان فلسطینی ها شد زیرا باعث ایجاد خیارک میکروبی می گردد (1سموئیل 6: 5).

موش کور       لاویان 11: 29        Weasel

در واقع منظور راسو (Mustela) است. پستاندار گوشتخوار کوچکی است که در لاویان 11: 29 در لیست خزندگان و موجودات ناپاک آورده شده است. این جانوران شکاری هستند و در لیست حیوانات کتاب مقدس در طبقۀ خزندگان قرار گرفته است، زیرا پاهای کوتاهی دارد. بدن آن دراز و ضعیف است. جانورانی شب زنده دار هستند و با چنگال های قوی دالان زیر زمینی برای خود حفر کرده و در آن زندگی می کنند. از کرم ها و حشرات تغذیه می نمایند.

وَرَل         لاویان 11: 30        Chameleon

آفتاب پرست ها (Chameleons) دراری سر سه گوش و گوشه دار بوده، بدن آن ها باریک و بلند است، دمی باریک و بلند دارند که می تواند به دور شاخه ها بپیچد و گیر کند. نوک زبان آن ها پهن شده است. چشم ها بزرگ ولی شکاف چشم ها باریک است و چشم ها می تواند به هر سو جنبش نمایند. تغییر رنگ در آن ها بسیار سریع اتفاق می افتد. در واقع نوعی سوسمار است که به هر دو نوع بیابانی و آبی تقسیم می شود. غذای آن ها را بیشتر مارها و موش ها تشکیل می دهد. مطابق شریعت ناپاک هستند.

برگرفته از کتاب دائرةالمعارف کتاب مقدس