تاریخ مختصر معبد بزرگ یهود تا دوران عهدجدید چیست؟

          معبد اصلی که توسط سلیمان بنا شده بود، در سال 586 قبل از میلاد در حملۀ لشکریان نبوکدنصر به اورشلیم به آتش کشیده شد. معبد دوم، که در مراجعت از اسارت در سال 537 قبل از میلاد ساختمان آن شروع شد و پیامبران آن دوره یعنی حجی و زکریا در بارۀ آن سخن گفته اند، بعد از چندین بار متوقف شدن بالاخره در سال 516 قبل از میلاد تکمیل گردید (عزرا 6: 13 – 15).

          در بارۀ تاریخ معبد اطلاع زیادی در دست نیست. در سال 168 قبل از میلاد انتیوکس اپیفانیس آن را غارت نمود و به وسیلۀ گذراندن قربانیهایی برای زئوس باعث ناپاکی معبد گردید. سه سال بعد یهودا مکابیوس معبد را طاهر و مرتب ساخت. در سال 63 قبل از میلاد که پمپه اورشلیم را تصرف کرد این معبد وجود داشت و در سال 54 قبل از میلاد، کراسوس تمام اشیاء گرانبهای آنرا غارت نمود. وقتی هرود کبیر در سال 37 قبل از میلاد اورشلیم را تصرف کرد بعضی از قسمتهای معبد سوزانیده شد ولی به احتمال زیاد قسمت اصلی آن سالم ماند.

          معهذا هرود در سال هجدهم سلطنت خود (20 تا 19 قبل از میلاد) کار ساختمان مجدد معبد را آغاز کرد. وی قبل از اینکه به تخریب ساختمانها بپردازد، تمام مصالح لازم برای ساختمان معبد را آماده ساخت و کار را به آهستگی ادامه داد تا اینکه در اجرای مراسم عبادتی وقفۀ طولانی حاصل نشود. سرپرستی کار در دست کاهنان بود. ساختمان اصلی معبد ظرف یک سال و نیم پایان یافت و بنای سایر قسمتها و رواقها تا سال 62 یا 64 میلادی ادامه داشت. وقتی مخالفان مسیح گفتند که ساختمان معبد مدت چهل و شش سال طول کشیده است مقصودشان این بود که کار ساختمان هنوز ادامه داشت (یوحنا 2: 20).

          ساختمان اصلی از مرمر سفید ساخته شده و قسمت زیادی از آن از طلا پوشانیده شده بود و وقتی نور خورشید بر آن می تابید درخشندگی شکوهمندی پیدا می کرد. حیاط معبد به شکل مستطیل با عرض 140 متر از مشرق به مغرب و طول 200 متر از شمال به جنوب بود. در قسمت داخلی دیوارهای اطراف این حیاط راهروهای سرپوشیده قرار داشت و در قسمت جنوبی دو ردیف ستون ساخته شده بود. راهرو یا رواق قسمت شرقی به رواق سلیمان معروف بود (یوحنا 10: 23، اعمال 3: 11 و 5: 12) زیرا این قسمت طبق روایات موجود، از آثار معبد سلیمان بود. دفاتر اداری در کنار دیوارها و یا در بین رواقها قرار داشت.

          حیاط خارجی به نام حیاط امتها معروف بود. هیچ محدودیتی برای ورود به آنجا وجود نداشت و گاهی از آن به عنوان محل داد و ستد استفاده می شد. در انتهای شمالی حیاط بزرگ، معبد اصلی قرار داشت که شامل حیاط داخلی و ساختمانهای مربوطه بود. در انتهای قسمت شرقی، حیاط زنان و در انتهای قسمت غربی، حیاط مردان اسرائیلی قرار داشت و زنان حق ورود به این حیاط اخیر را نداشتند. در وسط حیاط مردان اسرائیلی، حیاط کاهنان دیده می شد که عبادتگاه اصلی در مرکز آن قرار داشت. حیاط داخلی در محلی مرتفع تر از حیاط خارجی ساخته شده بود. در بین این دو حیاط و در کنار حیاط داخلی یک مجمر سنگی وجود داشت که بر روی آن برای امتها هشدار نوشته شده بود که از وارد شدن به این محوطه خودداری کنند زیرا در غیر این صورت محکوم به مرگ خواهند بود. دیوارها دارای نه دروازه بودند، چهار دروازه در شمال و چهار دروازه در جنوب قرار داشت و یک دروازه هم در انتها قرار گرفته بود که امکان دارد همان دروازۀ جمیل (زیبا) مذکور در باب سوم اعمال رسولان باشد.

          خود عبادتگاه بالاتر از حیاط داخلی ساخته شده بود و برای رسیدن به آن دوازده پله وجود داشت. قسمتهای مختلف آن شبیه خیمۀ اجتماع بود. قدس در قسمت شرقی به طول بیست متر و قدس الاقداس به طول ده متر واقع شده بود. در قدس یک میز برای نان تقدمه در قسمت شمالی، یک چراغدان هفت شاخه در جنوب و در میان این دو، مذبح بخور قرار داشت. فقط کاهنان اجازه داشتند به قدس وارد شوند. قدس الاقداس خالی بود زیرا صندوق عهد در زمان انهدام معبد سلیمان مفقود شده بود. کاهن اعظم هر سال یک بار در روز کفاره به قدس الاقداس داخل می شد و در آنجا به وسیلۀ خون برای کناهان قوم شفاعت و کفاره می کرد. در میان قدس و قدس الاقداس یک پردۀ ضخیم دولا قرار داشت که قسمت داخلی را از نظر همگان مخفی می داشت. در خارج عبادتگاه اطاقهای کوچک در سه طبقه شامل پله برای سکونت کاهنان و یا برای استفاده به عنوان انبار ساخته شده بود.

          در حیاط کاهنان که در شرق عبادتگاه قرار داشت مذبح بزرگ برای قربانی سوختنی دیده می شد که قاعدۀ آن شش متر مربع و ارتفاعش پنج متر بود. بر روی آن آتش به طور دائم روشن بود و در مراسم عبادتی روزانه، حیوانات قربانی شده سوزانیده می شدند. درست در شمال مذبح محل مربع شکلی برای قربانی کردن حیوانات و آماده ساختن آنها برای سوزانیدن وجود داشت.

          فقط کاهنان مجاز بودند در حیاط کاهنان باقی بمانند ولی کسانی که حیواناتی برای قربانی کردن می آوردند نیز حق ورود به آنجا را داشتند زیرا قبل از ذبح شدن قربانی لازم بود دستهای خود را بر روی آن بگذارند.

          یهودیان از رومیها اجازه گرفته بودند که خودشان برای حفظ نظم در معبد مأمورین انتظامات تعیین نمایند. رئیس این مأمورین «سردار سپاه هیکل» خوانده می شد (اعمال 4: 1 و 5: 24 – 26). احتمال دارد که عده ای از همین مأمورین انتظامات معبد مأمور دستگیری مسیح شدند نه سربازان رومی. همین مأمورین انتظامات، بعداً وقتی پطرس و یوحنا مشغول موعظه بودند، مأموریت یافتند که آنها را توقیف و نگهداری نمایند و شاید محل بازداشت هم در خود معبد بود. نگهبانان از معبد شب و روز مراقبت می کردند تا اشخاص غیر مجاز نتوانند به قسمتهای ممنوعه وارد شوند. در شب دروازه ها بسته می شد و هر دروازه نگهبانی داشت تا مانع ورود اشخاص ناشناص بشوند.

          معبد، مرکز اصلی عبادت در اورشلیم بود. خود عیسی و بعداً رسولانش در همین معبد تعلیم دادند و موعظه کردند. حتی تا سال 56 میلادی، در میان اعضای کلیسای اورشلیم عده ای وجود داشتند که در همین معبد نذر می کردند (اعمال 21: 23 – 26) و مقررات آن را با دقت اجرا می نمودند. فقط وقتی کلیسا در میان امتها قوی شد، در آن موقع رابطۀ معبد اورشلیم با مسیحیت قطع گردید.

برگرفته از کتاب معرفی عهدجدید

نوشته: مِریل سی تِنی

ترجمه: کشیش طاطه وس میکائیلیان