تاریخ مختصر برخی از شوراهای کلیسایی در تاریخ مسیحیت و موارد مورد بحث در این شوراها

تاریخ مختصر برخی از شوراهای کلیسایی در تاریخ مسیحیت و موارد مورد بحث در این شوراها

در تاریخ مسیحیت، شوراهای کلیسایی نقش بسیار مهمی در تعیین و تثبیت آموزه‌های الاهیاتی، انضباط کلیسایی، و حل اختلافات دینی داشته‌اند. این شوراها در سطح‌های مختلف برگزار شده‌اند، اما مهم‌ترین آن‌ها شوراهای عمومی (یا سراسری/جهانی) هستند که نمایندگان کلیساهای مختلف در آن شرکت کرده‌اند.

مهم‌ترین شوراهای کلیسایی، تاریخ برگزاری آن‌ها، و موضوعات اصلی مطرح‌شده در هر کدام به ترتیب در زیر آمده است:

🏛 شوراهای سراسری (یا جامع) در کلیسای قدیم

۱. شورای نیقیه اول (Council of Nicaea I)

• سال برگزاری: ۳۲۵ میلادی

• مکان: نیقیه، امپراتوری روم شرقی (ترکیه امروزی)

• موارد بررسی شده:

  • محکومیت بدعت آریانیسم (Arianism) که الوهیت کامل مسیح را انکار می‌کرد.

  • تدوین پیش‌نویس اعتقادنامه نیقیه.

  • تعیین تاریخ عید پاک.

۲. شورای قسطنطنیه اول (Council of Constantinople I)

• سال: ۳۸۱ میلادی

• محل: قسطنطنیه (استانبول امروز)

• موارد:

  • تثبیت الوهیت روح‌القدس.

  • توسعه اعتقادنامه نیقیه (ایجاد اعتقادنامه نیقیه-قسطنطنیه).

  • محکومیت برخی فرقه‌های دیگر مانند مقدونیانی‌ها (Macedonianism) (که روح‌القدس را الوهی نمی‌دانستند).

۳. شورای افسس (Council of Ephesus)

• سال: ۴۳۱ میلادی

• محل: افسس (ترکیه امروز)

• موارد:

  • محکومیت بدعت نستوری (Nestorianism) که تأکید زیادی بر تمایز میان انسانیت و الوهیت مسیح داشت.

  • تأیید عنوان «تئوتوکوس» برای مریم مقدس (به معنی «مادر خدا»).

۴. شورای کالسِدون (Council of Chalcedon)

• سال: ۴۵۱ میلادی

• محل: کالِسدون (ترکیه امروز)

• موارد:

  • تعریف دو طبیعت در مسیح (الهی و انسانی در یک شخص، بدون اختلاط یا تغییر).

  • رد بدعت تک‌طبیعت‌گرایی (Monophysitism) که تنها طبیعت الهی را در مسیح می‌پذیرفت.

۵. شورای قسطنطنیه دوم (۵۵۳ میلادی)

• موضوع: رد تفاسیر خاص بر متون مقدس که از نظر شورا شبه‌بدعت بودند؛ حمایت از تصمیمات قبلی علیه بدعت نستوری.

۶. شورای قسطنطنیه سوم (۶۸۰-۶۸۱ میلادی)

• موضوع: محکومیت باور مونوتلیتیسم (Monothelitism) – آموزه‌ای که تنها اراده‌ای الهی برای مسیح قائل بود. شورا تأکید کرد که مسیح دارای دو اراده (الهی و انسانی) است.

۷. شورای نیقیه دوم (۷۸۷ میلادی)

• موضوع: بازگرداندن احترام به تصاویر مقدس (شمایل و تندیس‌ها) و محکومیت بدعت آیکونوکلاسم (شکستن تصاویر مقدس).

📜 شوراهای مهم پس از تقسیم کلیسا (۱۰۵۴ میلادی)

پس از جدایی کلیسای کاتولیک غربی از کلیسای ارتدوکس شرقی، کلیسای کاتولیک شوراهای سراسری دیگری نیز برگزار کرد:

8. شورای لاتران چهارم (۱۲۱۵ میلادی)

• موضوعات: تعریف آموزه «تبدیل جوهر نان و شراب به بدن و خون مسیح» (Transubstantiation)، مبارزه با بدعت‌ها، و اصلاحات کلیسایی.

۹. شورای کنستانس (شهری در آلمان امروزی) (۱۴۱۴-۱۴۱۸)

• موضوع: پایان دادن به بحران پاپ‌های متعدد (سه پاپ همزمان)، اصلاحات کلیسا، محکومیت یان هوس، رهبر اصلاح‌طلب اهل بوهم (ناحیه‌ای که اکنون بخشی از جمهوری چک است).

۱۰. شورای ترنت (۱۵۴۵-۱۵۶۳)

• موضوع: واکنش به جنبش اصلاح دینی پروتستان؛ تعریف آموزه‌های کاتولیکی مانند نجات، ایمان، اعمال، هفت آیین، و رد برخی آموزه‌های لوتر.

۱۱. شورای واتیکان اول (۱۸۶۹-۱۸۷۰)

• موضوع: اعلام جزمی عصمت پاپ در مسائل ایمان و اخلاق (وقتی از کرسی پطرس صحبت می‌کند).

۱۲. شورای واتیکان دوم (۱۹۶۲-۱۹۶۵)

• موضوع: تجدید نظر در روش‌ها و ارتباطات کلیسا با جهان مدرن، آزادی دینی، گفت‌وگو با سایر ادیان، نقش لائیک‌ها، زبان محلی در عبادات.

جمع‌بندی