بررسی عهدعتیق- اشعیا ISAIAH
نویسنده:
اشعیا پسر آموص اغلب در بین انبیایِ نویسنده، بزرگترین آنان محسوب می گردد. معنی نام او “خداوند نجات می بخشد” است. او معاصر با عاموس، هوشع و میکاه بوده و خدمت خود را در سال 740 ق.م. در سالی که عزیا پادشاه مُرد آغاز کرد. بر طبق روایت ثابت نشده یهودی (معراج اشعیا) او در زمان سلطنت منسی با اره دو پاره گشت (مقایسه کنید با عبرانیان 11: 37). اشعیا ازدواج کرد و حداقل دو پسر داشت، شاریاشوب (7: 3) و مهیر شلال حاش بز (9: 3).
احتمالاً قسمت اعظم زندگی خود را در اورشلیم سپری کرده و بیشترین نفوذ و تأثیر را بر حزقیای پادشاه داشت (رجوع شود 37: 1-2). مطالب تاریخی مربوط به سلطنت عزیای پادشاه را نیز به او نسبت داده اند (2تواریخ 26: 22). بسیاری از محققین کتاب مقدس امروزه مخالف این نظریه هستند که اشعیا تمامی قسمتهای این کتاب را نوشته است. با وجود این نام او تنها اسمی است که به کتاب نسبت داده اند (10: 1؛ 2: 1؛ 13: 1). قویترین دلیل برای اثبات واحد بودن کل کتاب بیان عنوانی برای خداست؛ عبارت “قدوس اسرائیل” که دوازده بار در بابهای 1-39 و چهارده بار در بابهای 40- 66 وجود دارد؛ خارج از کتاب اشعیا فقط 6 بار در عهد عتیق دیده می شود. بین بابهای 1 الی 39 و بابهای 40 الی 66 نیز الفاظ مشابه قابل توجهی وجود دارد. آیات زیر را با یکدیگر مقایسه کنید.
1: 2 با 66: 24
1: 5-6 با 53: 4-5
5: 27 با 40: 30
6: 1 با 52: 13؛ 57: 15
6: 11-12 با 62: 4
11: 1 با 53: 2
11: 9-6 با 65: 25
11: 12 با 49: 22
10: 35 با 51: 11
روی هم رفته حداقل 25 کلمه با ترکیب عبری در کتاب اشعیا یافت می گردد (برای مثال در هر دو قسمت اصلی کتاب) که در سایر مطالب نبوتی دیده نمی گردد.
استفاده اشعیا از “آتش” به عنوان سمبلی برای داوری (به 1: 31؛ 10: 17؛ 26: 11؛ 33: 11-14؛ 34: 9-10؛ 66: 24 رجوع کنید)، اشاره او به “کوه خانه خداوند” در اورشلیم (به زیرنویس 2: 2-4 رجوع کنید) و توجه او به شاه راهی در اورشلیم (رجوع کنید به زیرنویس 11: 6) موضوعاتی است که در سرتاسر کتاب مطرح می گردند.
ساختار کتاب اشعیا نیز پیوستگی آن را ثابت می کند. بابهای 36-39 فاصله تاریخی را تشکیل می دهند که بابهای 1 الی 35 خاتمه داده و بابهای 40 تا 66 را معرفی می کنند (به زیرنویس 36: 1 توجه کنید).
در ارتباط با قسمتهای مختلف کتاب چندین آیه در عهد جدید وجود دارد که آنان را به اشعیای نبی نسبت داده اند. متی 12: 17-21 (اشعیا 24: 1-4)؛ متی 3: 3 و لوقا 3: 4 (اشعیا 40: 3)؛ رومیان 10: 16، 20 (اشعیا 53: 1؛ 65: 1) مخصوصاً توجه کنید به یوحنا 12: 28-41 (اشعیا 53: 1؛ 6: 10).
تاریخ نگارش:
اغلب حوادث بحث شده در بابهای 1-39 در زمان خدمت اشعیا اتفاق افتاده است (6: 1؛ 14: 28؛ 36: 1 رجوع کنید).
بنابراین احتمالاً این بابها در مدت کوتاهی بعد از سال 701 ق.م. یعنی سال نابودی ارتش آشور کامل شده اند (به زیرنویس 10: 16 رجوع کنید). اشعیا حداقل تا سال 681 ق.م. زندگی کرده (به زیرنویس 37: 38) و بابهای 40-66 را در سالهای آخر زندگی خود نوشته است. در پیغام او به تبعید شدگان قرن ششم ق.م. اشعیا همانند یوحنای رسول در مکاشفه بابهای 4-22 تصویری از آینده را منعکس می سازد.
زمینه:
اشعیا کتاب خود را در دوران آشفته ای نوشت که مشخصه آن توسعه امپراطوری آشور و تنزل اسرائیل بود. تحت رهبری تغلت فلاسر سوم (727-745 ق.م.) آشوری ها به طرف غرب به ارام (سوریه) و کنعان حمله کردند. در حدود 733 ق.م. پادشاهان ارام و اسرائیل تلاش کردند تا آحاز پادشاه یهود را مجبور به بستن پیمانی با آنان بر علیه آشور سازند. آحاز به جای آن، تصمیم گرفت تا از تغلت فلاسر تقاضای کمک کند، درخواستی که توسط اشعیا محکوم گشت (به زیرنویس 7: 1 رجوع کنید). آشور از یهودا حمایت کرد و حکومت شمالی به سال 722 تا 731 ق.م. توسط ایشان فتح گردید. این اتفاق یهود را بیشتر در معرض خطر قرار داد و در سال 701 ق.م. اورشلیم از جانب پادشاه آشور سنحاریب مورد تهدید قرارگرفت (به زیرنویس 36: 1 رجوع کنید). حزقیا، پادشاهِ دیندار مصرانه دعا کرده و اشعیا پیش بینی کرد که خدا آشور را به ترک شهر مجبور خواهد ساخت (37: 7-6).
با وجود این اشعیا به یهودا هشدار داد که گناهش باعث اسارت او بدست بابلی ها خواهد گشت. پایه این پیش بینی بر ملاقات مأمور پادشاه بابل با حزقیا قرار گرفت (به 39: 1، 6 و زیرنویس آن توجه کنید). گرچه سقوط اورشلیم تا سال 586 ق.م. انجام نگردید اشعیا اخراج یهودا را مسلم دانسته و با پیش بینی بازگشت قوم از اسارت به سخنان خود ادامه داد (به 40: 2-3 و زیرنویس آن رجوع کنید). خدا همچنان که باعث رهایی قوم خود از مصر گردید آنان را از اسارت بابل نیز آزاد خواهد ساخت (به زیرنویس 35: 9؛ 41: 14 رجوع کنید). اشعیا به سلطنت رسیدن کورش پادشاه فارس را پیش بینی کرد. او فارس و ماد را متحد ساخته و بابل را در سال 539 ق.م. فتح کرد (به 41: 2 و زیرنویس آن رجوع کنید). فرمان کورش به یهودیان اجازه داد تا به سال 538 ق.م. به سرزمین خود بازگشت کنند. این رهایی، نجات عظیم تر از گناهان را که به وسیله مسیح انجام گردید، از پیش مجسم می سازد (به 52: 7 و زیرنویس آن توجه کنید).
موضوعات و الهیات:
اشعیا کتابی است که از ابعاد کامل داوری و نجات خدا پرده بر می دارد. “خدا قدوس اسرائیل است” (به 1: 4؛ 6: 1 و زیرنویس آن رجوع کنید) که نااطاعتی قوم خویش را مجازات می کند (1: 2) اما در آینده آنها را رهایی خواهد داد (41: 14، 16). اسرائیل از نظر روحانی قومی کور و ناشنوا است (6: 9-10؛ 42: 7) او تاکستانی است که پایمال خواهد گردید (5: 1-7)، قومی که عاری از انصاف و عدالت است (5: 7؛ 10: 1-2). داوری مهیبی بر اسرائیل و تمام قومهایی که با خدا مخالفت می کنند، نازل خواهد گردید. این داوری با عنوان “روز خداوند” معرفی می شود. گرچه اسرائیل مزه این داوری را به صورت مختصر چیشده (5: 30؛ 42: 25) ولی امتها قدرت کامل آن را متحمل خواهند شد (به 2: 11، 17، 20 و زیرنویس آن رجوع کنید). این روز که در عهد جدید در ارتباط با بازگشت ثانویه مسیح و همراه با داوری است (به 24: 1، 21؛ 34: 1-2 و زیرنویس آن رجوع کنید). در سرتاسر کتاب، داوری خدا به “آتش” تشبیه شده است (به 1: 31؛ 30: 33 و زیرنویس آن رجوع کنید). او خداوند مطلقی است (به زیرنویس 25: 8 رجوع کنید) که بالاتر از قومها و پادشاهان قرار دارد (40: 24-15).
با وجود این خدا بر قوم خود رحم کرده (14: 1-2) و آنان را هم از نظر سیاسی و هم از نظر روحانی خواهد رهانید. بازگشت قوم، شبیه خروجی جدید است (43: 20، 16-19؛ 52: 10-12) که خدا آنان را رهایی (35: 9؛ 41: 14 و زیرنویس آن) و نجات بخشید (به 43: 3؛ 49: 8 و زیرنویس آن رجوع کنید). خالق قادر مطلق اسرائیل (40: 21-11؛ 48: 13) مادامی که آنان را مهربانانه به سمت سرزمینشان هدایت می کند جویهای آب را در بیابان جاری خواهد ساخت (32: 2). موضوع “شاهراه” در بازگشت از اسارت موضوع ثابتی در هر دو قسمت اصلی کتاب است (به 11: 16؛ 40: 3 و زیرنویس آن رجوع شود). خدا عَلَمی برای جمع کردن امتها بر پا می کند تا ایشان اسرائیل را به خانه خود بازگردانند (به 5: 26 و زیرنویس آن رجوع شود).
صلح و امنیت مشخصه این عصر جدید مسیحایی است (11: 6-9). پادشاهی از نسل داود با عدالت سلطنت خواهد کرد (9: 7؛ 32: 1) و جمیع امتها به سوی کوه مقدس اورشلیم روان خواهند شد (به 2: 4-2 و زیرنویس ان رجوع کنید). قوم خدا بیش از این تحت ظلم و ستم پادشاهان شریر قرار نخواهد گرفت (11: 14؛ 45: 14) و اورشلیم حقیقتاً “شهر یهوه” خواهد گردید (60: 14). خدا این پادشاه را در بابهای 42 تا 53 “بنده من” می خواند که همان واژه ای است که برای اسرائیل نیز به عنوان قوم به کار رفته است (به 41: 8-9؛ 42: 1 و زیرنویس آن مراجعه کنید). در اثر رنج و زحمت اوست که نجات به معنی کامل آن به دست می آید. کورش وسیله خدا برای رهایی اسرائیل از بابل بود (41: 20) اما مسیح نوع بشر را از اسارت گناه رهانید (52: 13-53: 12). او نور امتها گردید (42: 6) و بدین ترتیب امتهایی که داوری را پیش روی خود داشتند (بابهای 13-23) توانستند نجات بیابند (55: 4-5). این امتها نیز بندگان خدا گردیدند (به 54: 17 و زیرنویس آن مراجعه کنید).
ملکوت خدا بر روی زمین با حکمرانی عادل و مطیع عدالت او هدفی است که کتاب اشعیا پیوسته به سمت آن حرکت می کند. زمین و قوم بازگشت کردهT خود را با اهداف عالی الهی تطبیق داده و نتیجه تمامی اینها پرستش و جلال قدوس اسرائیل برای تمامی کارهایی است که انجام داده است.
ویژگیهای ادبی:
کتاب اشعیا شامل نثر و شعر است. زیبایی اشعار آن در عهد عتیق در نوع خود بی نظیر می باشد. مطالب اصلی نثر در بابهای 36 الی 39 یافت می گردد یعنی در فاصله تاریخی که بین دو قسمت کتاب موجود است (به قسمت نویسنده رجوع کنید). مطالب شعری شامل پیشگویی های موجود در بابهای 13 الی 23 است.
شعری شماتت آمیز بر علیه پادشاه بابل در قسمت 14: 4-23 یافت می گردد. بابهای 24 الی 27 شامل بخشی مکاشفه ای است که بر روزهای آخر تأکید دارد (به زیرنویس 24: 1 رجوع کنید) و شعری حکیمانه در قسمت 28: 23-29 (همچنین مقایسه کنید با 32: 5-8) دیده می شود. سرود تاکستان (5: 7-1) به عنوان شعری محبت آمیز که شرح ر ابطه خدا با اسرائیل است، آغاز می گردد. سرودهای پرستشی در قسمتهای 12: 1-6 و 38: 10-20 ارائه شده و مرثیه ای ملی در قسمت 63: 7-64: 12 وجود دارد. به دلیل گنجینه لغات نبی، اشعار غنی و متنوع هستند (برای مثال او بیش از هر نویسنده دیگر عهد عتیق و تقریباً بیشتر از 2000 کلمه مختلف عبری استفاده کرده است).
یکی از روشهای مورد علاقه اشعیا تشبیه اجسام به اشخاص است. ماه و آفتاب خجل خواهند شد (24: 23). در حالیکه بیابان و زمینِ خشک، شادمان خواهد گردید (به 25: 1 و زیرنویس آن رجوع کنید) و کوهها و جنگلها خواهند سرائید (44: 23). “جمیع درختان صحرا دستک خواهند زد” (55: 12). یکی از تشبیهات جالب، تاکستان است که نمونه بنی اسرائیل است (5: 7). پایمال کردن چرخشت، تصویری از داوری است (به 63: 3 و زیرنویس آن رجوع کنید) و نوشیدن کاسه غضب خدا، نشانگر مبهوت شدن داوری اوست (به 51: 17 و زیرنویس آن رجوع کنید). اشعیا از “صخره” برای توصیف خدا (17: 10) و از حیواناتی مانند لویاتان (مار)، رهب (اژدها) برای تجسم امتها (به 27: 1؛ 30: 7؛ 51: 9 رجوع کنید) استفاده کرده است.
قدرت تجسم اشعیا در قسمت 30: 27-33 دیده می شود. در تقبیح بتها در قسمت 44: 9-20 سخنان او پر از طعنه و کنایه است. نمونه غنی از بازی او با کلمات در قسمت 5: 7 آشکار می گردد (به زیرنویس آن رجوع کنید). موردی از صعنت استعاره (بدیع) در قسمت 6: 10 (به زیرنویس آن 16: 7 رجوع کنید) و تجانس در حروف و صدا در قسمت 24: 17 (به زیرنویس آن رجوع کنید) دیده می شود. “تازیانه مُهلِک” در قسمت 28: 15، 18 نمونه ای از ترکیب استعاری است.
اشعیا اغلب به وقایع تاریخ اسرائیل، مخصوصاً به خروج از مصر اشاره می کند. عبور از دریای سرخ زمینه ای را برای قسمتهای 11: 15 و 43: 2، 16-17 تشکیل می دهد. اشارات دیگر به آن در 4: 5-6؛ 31: 5؛ 37: 36 وجود دارد (به زیرنویس این ایات توجه کنید). به نابودی سدوم و غموره در 1: 9 و پیروزی جدعون بر مدیان در 9: 4؛ 10: 26 اشاره شده است (همچنین به 28: 21 رجوع کنید). اشعیا چندین بار به سرود موسی در تثنیه 32 استناد کرده است (1: 2 و تثنیه 32: 1؛30 : 17 و تثنیه 32: 30؛ 43: 11، 13 و تثنیه 32: 39 مقایسه گردند). اشعیا همانند موسی قوم را به توبه و وفاداری نسبت به خدای قدوس و قادر مطلق دعوت می کند (به زیرنویس 49: 8 رجوع کنید).
فهرست مطالب:
قسمت اول: کتاب داوری (بابهای 1-39)
I- پیغام های توبیخ و وعده (بابهای 1-6)
الف- مقدمه: وظایف یهودا در مقابل شکستن عهد (باب 1)
ب- تأدیب و جلال آینده یهودا و اورشلیم (بابهای 2-4)
1- برکت آینده اورشلیم (2: 1-5)
2- تأدیب یهودا توسط خدا (2: 6-4: 1)
3- بازگشت صهیون (4: 2-6)
پ- داوری امتها و تبعید (باب 5)
ت- رسالت بی نظیر اشعیا (باب 6)
II- نبوتها با تهدید یهودا توسط اسرائیلیان و ارامی ها تأیید می گردد (بابهای 7-12)
الف- به آحاز هشدار داده می شود که از ارامی ها و اتحاد اسرائیل هراسی نداشته باشد (باب 7)
ب- اشعیا و پسر داود (8: 1-9: 7)
پ- داوری اسرائیل (9: 8-10: 4)
ت- امپراطوری آشور و خاندان سلطنتی داود (10: 5-12: 6)
1- نابودی آشور (10: 5-24)
2- برپایی پادشاهی از نسل داود و سلطنت او (باب 11)
3- سرود شادی برای رهایی (باب 12)
III- داوری انتها (بابهای 13-23)
الف- داوری اشور و فرمانروای آن (13: 1-14: 27)
ب- فلسطین (14: 28-32)
پ- موآب (بابهای 15-16)
ت- ارام و اسرائیل (باب 17)
ث-کوش (باب 18)
ج- بر علیه مصر و کوش (بابهای 19-20)
چ- بر علیه بابل (21: 1-10)
ح- بر علیه دومه (ادوم) (12: 11-12)
خ- عرب (21: 13-17)
د- وادی رویا (اورشلیم) (باب 22)
ذ- صور (باب 23)
IV- داوری و وعده پادشاهی خدا (بابهای 24-27)
الف- داوری جهانی بر گناه جهان (باب 24)
ب- نحات و برکت (باب 25)
پ- پرستش برای حفاظت خدای مقتدر (باب 26)
ت- دشمنان اسرائیل تنبیه می شوند اما باقی ماندگان اسرائیل باز می گردند (باب 27)
V- شش اخطار: پنج اخطار مربوط به بی وفایی اسرائیل و یکی درباره آشور (28-30)
الف- اخطار اول به افرایم (سامره) و به یهودا ( باب 28)
ب- اخطار به شهر داود، اورشلیم (29: 1-14)
پ- اخطار به آنانی که به اتحاد با بیگانگان اعتماد می کنند (29: 15-24)
ت- اخطار به امتی خودآری (باب 30)
ث- اخطار به کسانی که به مصر اعتماد می کنند (بابهای 31-32)
ج- اخطار به آشور اما برکت برای قوم خدا (باب 33)
VI- نبوتهای دیگری، در ارتباط با داوری وعده (بابهای 34-35)
الف- هلامت امتها و انتقام قوم خدا (باب 34)
ب- برکت آینده پس از توبه و بازگشت صهیون (باب 35)
VII- گذر تاریخی از تهدید آشوری ها تا اسارت توسط بابلی ها (36-39)
الف- اورشلیم از تهدید آشوری ها حفاظت می گردد (36-37)
1- محاصره اورشلیم به وسیله سنحاریب و ارتش آشور (باب 36)
2- نجات اورشلیم توسط خداوند (باب 37)
ب- طولانی کردن عمر حزقیا توسط خداوند (باب 38)
پ- پیشگویی اسارت به بابل (باب 39)
قسمت دوم: کتاب تسلی (بابهای 40-66)
VIII- رهایی و بازگشت اسرائیل (بابهای 40-48)
الف- آمدن خدای پیروزمند (40: 1-26)
ب- خستگی بیش از حد ناشی از اسارت (40: 27-31)
پ- خداوند تاریخ (41: 1-42: 9)
ت- پرستش و هشدار (42: 10-25)
ث- جمع آوری مجدد و احیای اسرائیل (43: 1-44: 5)
ج- خدای یکتا (44: 6-45: 15)
چ- برتری خداوند بر خدایان کاذب بابل (باب 46)
ح- سقوط بابل (باب 47)
خ- تشویق قوم توسط خداوند (باب 48)
IX- خدمت بنده خداوند و بازگشت اسرائیل (بابهای 49-57)
الف- دعوت و ماموریت بنده خداوند (49: 1-13)
ب- مسکونی شدن مجدد صهیون (49: 14-26)
پ- گناه اسرائیل و اطاعت بنده خداوند (باب 50)
ت- باقی ماندگان به دلیل امید پر جلال خود راحتی می یابند. (51: 1-52: 12)
ث- رنج و جلال بنده عادل خداوند (52: 13-53: 12)
ج- جلال آینده صهیون (باب 54)
چ- دعوت خداوند به نجات و برکت وعده (55: 1-56: 8)
ح- محکومیت شرارت در اسرائیل (56: 9-57: 21)
X- رهایی و داوری ابدی (بابهای 58-66)
الف- پرستش حقیقی و غیر حقیقی (باب 58)
ب- اعتراف صهیون و رهایی (باب 59)
پ- صلح و سعادت صهیون (باب 60)
ت- تفقد خداوند (باب 61)
ث- بازگشت صهیون و جلال (62: 1-63: 6)
ج- دعا برای رهایی الهی (63: 7-64: 12)
چ- پاسخ خداوند: رحمت و داوری (باب 65)
ح- داوری پرستش غیر حقیقی و برکت پرستش حقیقی (باب 66)
برگرفته از کتاب دائرةالمعارف کتاب مقدس
دریافت لینک کوتاه این نوشته:
کپی شد! |