باستان شناسی و کتاب مقدس: لوحه های نوزی و حوریان

لوحه های نوزی (Nuzi) و حوریان (Horites)، کتاب مقدس

از این شهر که در شرق آشور باستانی و به فاصلۀ کوتاهی از غرب آراپخا (Arrapkha) قرار دارد و در قرون میانی هزارۀ دوم ق.م. به اوج رسیده بود، چند هزار متون به خط میخی به دست آمده است. این متون ارزش زیادی دارد و رسوم حوریان و پاتریارخ ها (پدران) را روشن کرده است. محل کنونی نوزی در Yoghlam-Tepe است که تپه کوچکی در 150 مایلی شمال بغداد، نزدیک دامنۀ کوههای جنوب کردستان است. نوزی در سال های 1925 الی 1931 توسط مدرسۀ آمریکایی خاور شناسی در بغداد و دانشگاه هاروارد حفاری گردید.

نام نوزی در طول مدت تسلط توسط حوریان بکار می رفت. قبل از اینکه حوریان در آنجا ساکن شوند، نوزی به وسیلۀ گروهی به نام Subarians اشغال شده بود. در آن زمان شهر، GASUR نام گرفت. قدیمی ترین ساکنان آن به زمان ما قبل تاریخ بر می گردد. اما موضوع قابل توجه در این شهر به زمان تسخیر آن به وسیلۀ حوریان و متون خط میخی کشف شده از حفاری آنجا و نزدیکی آراپخا، کرکوک کنونی در حدود 9 مایلی شرق آن، مربوط می گردد.

لوحه های نوزی و حوریان.

باستان شناسی جدید نه فقط حتیان باستانی را که برای قرون زیادی به غیر از اشاراتی که در کتاب مقدس به آن ها شده و ناشناخته بودند، بلکه همچنین حوریان گمنام را دوباره زنده کرده است.

در کتاب های تورات اشاراتی به قومی سرگشته به نام حوریان وجود دارد. این مردم از کدرلاعمر و ارتش حاکم بر بین النهرین شکست خوردند (پیدایش 14: 6). رؤسای ایشان بر آن ها حکمرانی می کردند (پیدایش 36: 20-30). گفته می شود آن ها توسط نسل عیسو هلاک گردیدند (تثنیه 2: 12، 22).

به نظر می رسد این مردم بسیار بومی بودند و در غارها ساکن می گردیدند. تصور می شد نام حوری از لغت عبری «Hor» به معنی حفره یا غار گرفته شده است. غیر از این توصیف ریشه شناسی لغت، نه در تورات و نه در ادبیات خارج از کتاب مقدس مطلب دیگری در این مورد ذکر نشده است. در سی و پنج سال اخیر باستان شناسی، حوریان باستانی را دوباره زنده کرده است. مشخص شد که آن ها نه تنها گروهی محدود و بومی نبودند بلکه مردمی بلند آوازه بودند که جایگاهی ممتاز در تاریخ کهن داشته اند. نه تنها وجود آن ها بلکه نقششان در فرهنگ خاور نزدیک کهن ثابت گردیده است. از اکتشافات حوریان این نتیجه گرفته شد که بر خلاف ایدۀ واژه شناسی نباید آن ها را به ساکنین غار مربوط دانست.

حوری ها مردم غیر سامی بودند که قبل از شروع هزارۀ دوم ق.م. به شمال شرقی بین النهرین مهاجرت کردند. آن ها در جنوب دمشق سکونت داشتند. برای اولین بار در تاریخ در 2400 ق.م. در کوههای زاگرس و در قسمت شرقی رود فرات (Tigrit) ظاهر شدند و در طی قرون 1400 الی 2000 ق.م. در بین النهرین شمالی منتشر گردیدند.

برگرفته از کتاب دائرةالمعارف کتاب مقدس