گیاهان کتاب مقدس: آبنوس، آس، اردج، ارزن، اشتهاء، اظفار، افسنتین، افراغ و انجیر

آبنوس         حزقیال 27: 15             Ebony

چوب این درخت، سیاه رنگ و خیلی محکم و صاف است. این درخت در نقاط گرمسیری هند، سیلان و احتمالاً شرق آفریقا می روید. آن را به بندرگاه های خلیج فارس و ساحل جنوبی عربستان می آورند و از آن جا توسط کاروان ها و یا کشتی ها به فلسطین می بردند. حزقیال آبنوس و عاج را به عنوان کالاهای تجاری و با ارزش صور ذکر می کند.

آس (گلی تلفنی)      نحمیا 8: 15       Myrtle

بوتۀ معطر و همیشه سبزی که در ایام قدیم بسیار ارزشمند بود. برگ ها و گل های سفید یا صورتی کم رنگ آن معطر بود. این گیاه خوردنی ولی قابض روده ها است. دانه های سیاه مایل به آبی آن را برای مطبوع کردن تنفس دهان می بلعیدند. یهودیان برای درست کردن سایه بان در جشن خیمه ها از آس استفاده می کردند (نحمیا ۸: ۱۵). زکریا در اولین رؤیای خود، فرشتۀ خداوند را دید که در میان بوتۀ آسی ایستاده است. در این رؤیا بوتۀ آس سمبلی از اسرائیل است (زکریا ۱: ۸-۱۱).

اَردَج (سرو کوهی)   1پادشاهان 19: 4     Juniper, Broom tree

بوتۀ بیابانی و کمیابی است که سایۀ خوبی دارد. ریشۀ آن سوخت و زغال خوبی را فراهم می کند و گرمای زیادی را به مدت طولانی تولید می نماید.

اَرزن       حزقیال 4: 9     Millet

گیاه بومی هند است ولی سال ها در سرزمین کتاب مقدس زراعت می شد. تصور می شود که این گیاه در حال حاضر نیز در فلسطین رشد می کند‌. دانه های آن کوچک و به اندازۀ دانۀ خردل است و از آن در پختن حریره (شوربا) و نانی که طعم نامطبوعی داشت استفاده می کردند. این گیاه، سمبل محاصره و خشکسالی اورشلیم است.

اِشتهاء         جامعه 12: 5         Capreberry

واژۀ اصلی فقط در بعضی از ترجمه ها (Jerusalem Bible) به عنوان گیاه ترجمه شده است. در KJV ، RSV، NIV اشتهاء (desire) ترجمه گردیده است. گیاه بیابانی و خارداری است که در شکاف های صخره ها و دیوارهای قدیمی رشد می کند. امروزه نیز از جوانه های آن به عنوان اشتهاء آور استفاده می کنند.

اظفار    خروج 30: 34     Onycha

از آن در تهیۀ بخور مقدس استفاده می کردند (خروج ۳۰: ۳۴). بعضی محققین آن را صمغ معطری مانند سایر صمغ های کتاب مقدس می دانند و عده ای دیگر تصور می کنند که از بدن یک موجود دریایی یعنی غشاء پوششی پنجه مانند یک نرم تن از نوع شکمپایان دریایی (genus strombus)  به دست می آید.

اَفَسَنتین         تثنیه 29: 18          Worm Wood

انواع مختلفی دارد که تمامی آن ها دارای طعمی تلخ می باشند. گیاهی است به ارتفاع ۵۰ سانتی متر تا یک متر. برگ هایش متناوب و دارای بریدگی بسیار و گل های آن به رنگ زرد است. از یک نوعِ آن محلول افسنتین ساخته می شود که نه تنها سم است بلکه منجر به کُما و مرگ می شود (مراثی ۳: ۱۵، ۱۹). معمولاً در کلام خدا به کنایه از تلخی گناه و داوری به کار رفته است (تثنیه ۲۹: ۱۸؛ امثال ۵: ۴؛ ارمیا ۹: ۱۵؛ عاموس ۵: ۷؛ مکاشفه ۸: ۱۰-۱۱).

افراغ     1پادشاهان 10: 27     Sycomore

درخت افراغ در واقع نوعی انجیر است. درختی است مقاوم به بلندی ۱۰ الی ۱۳ متر، با تنه ای کوتاه، شاخه های بسیار گسترده و برگ های همیشه سبز. این درخت در مصر و مناطق پست فلسطین کاشته می شد و هنوز هم در این مناطق وجود دارد (۱پادشاهان ۱۰: ۲۷؛ ۲تواریخ ۱: ۱۵؛ ۹: ۲۷). با توجه به اینکه در مصر درخت کمیاب بود، چوب آن برای ساختن تابوت و سایر وسایل چوبی اهمیت بسیار زیادی داشت. میوه های آن قابل خوردن بود و برای داود پادشاه آنقدر اهمیت داشت که ناظری را برای درختان میوۀ زیتون و افراغ تعیین کرده بود (۱تواریخ ۲۷: ۲۸) و سرایندۀ مزمور ویرانی درختان افراغ را به وسیلۀ تگرگ، همانند ویرانی تاکستان ها، بلا و مصیبتی برای مصریان اعلام می نماید (مزمور ۷۸: ۴۷).

در ترجمه  KJو همچنین در ترجمۀ فارسی قدیمی عاموس ۷: ۱۴ «و انجیرهای بری را می چیدم» اشتباه است، چرا که در متن عبری به معنی سرپرست و مواظب میوه ها است. به منظور حرس کردن و مطمئن شدن از این که درخت، میوه های خوبی خواهد داد، قسمت سر و نوک درخت را قطع می کردند (لوقا ۱۹: ۴).

درخت های افراغ هم در بعضی از شهرهای فلسطین دیده می شود و نباید آن را به درخت انجیری که در اروپا یا شمال آمریکا شناخته شده است، اشتباه کرد.

انجیر        پیدایش 3: 7         Fig

درخت انجیر دارای انواع مختلفی است که در نواحی مختلف کرۀ زمین می روید. در بین آن ها نمونه هایی به ارتفاع کم و انواعی به صورت درخت و یا دارای ساقۀ بالا رونده، مخصوصاً در نواحی حاره به چشم می خورد. در ساقۀ بعضی از آن ها شیرابۀ شیری رنگی وجود دارد که به مصارف تهیۀ کائوچو می رسد. درخت انجیر ساقه ای به ارتفاع ۳ متر و شاخه های منشعب و کم مقاومت دارد. سطح برگهای آن ظاهر ناصاف و خشن دارد. درختان انجیر معمولاً 3 مرتبه در سال یکی در اواخر بهار، دومی در تابستان، سومی در پائیز میوه می دهند. میوه های پائیزه معمولا ًکوچکتر از دو موسم دیگر است. قسمت مورد استفادۀ درخت انجیر از نظر درمانی، شیرابۀ درخت، برگ و میوۀ آن است. بعضی علما و مفسرین تاریخ معتقدند که بیماری حزقیا، که اشعیای نبی آن را با ضماد انجیر معالجه کرد، نوعی دُمَل سیاه و زخمی بدخیم بوده است. مردم آتن درخت انجیر را مقدس می دانستند و مصریان قدیم علاقۀ مفرط به درخت انجیر داشته اند. اولین درخت میوه داری است که در کتاب مقدس به آن اشاره شده است (پیدایش ۳: ۷). نام این درخت را در سرتاسر کتاب مقدس تا مکاشفه ۶: ۱۳ می بینیم. شاخه هاق این درخت که پراکنده و درهم است سمبل امنیت و کامیابی است (۱پادشاهان ۴: ۲۵؛ اشعیا ۳۶: ۱۶؛ و زکریا ۳: ۱۰). نابودی این درخت و میوه ندادن آن به مفهوم بدبختی کامل بود (هوشع ۲: ۱۲؛ یوئیل ۱: ۷-۱۲؛ حبقوق ۳: ۱۷).

انجیر بارها به عنوات سمبلی از اسرائیل در کلام خدا به کار رفته است (اشعیا ۳۴: ۴؛ ارمیا ۲۴: ۱-۸ و هوشع ۹: ۱۰ و لوقا ۱۳: ۶-۹).درخت انجیر هم زمان با برگ دادن یا حتی قبل از آن (در فصل فصح و یا در ابتدای ماه آوریل) دارای میوه های سبز رنگی می گردد. به همین علت است که مسیح درخت انجیر را که با وجود داشتن برگ، عاری از میوه بود، لعنت کرد (متی ۲۱: ۱۸-۲۱). به همین صورت اسرائیل نیز در آوردن میوه ناتوان بود.

برگرفته از کتاب دائرةالمعارف کتاب مقدس