چرا خدا در کتاب اعداد ۵: ۱۱-۳۱ چنین احکامی را برای زنانی که بدون وجود هرگونه شاهدی، مشکوک به عمل زنا بودند، صادر کرد؟

آیا توضیح علمی برای این آیین وجود دارد؟

۱. از دیدگاه پزشکی و علمی

هیچ ماده شناخته‌شده‌ای که بدون داشتن خاصیت سمی مشخص و با اثر فوری و انتخابی فقط در زنان گناهکار اثر کند، وجود ندارد. پس از نظر علمی:

• نه خاک خیمه و نه جوهر نوشته‌شده و حل‌شده در آب، به‌خودی‌خود واکنشی متفاوت در بدن انسان ندارند مگر اینکه ماده‌ای سمی باشد.
• تورم شکم و تحلیل رفتن ران‌ها می‌تواند علائم بیماری یا اضطراب شدید باشد، اما نه به‌طور خاص و دقیق مطابق آنچه توصیف شده.

۲. از دیدگاه روانشناسی و جامعه‌شناسی

الف) اثر روانی (Placebo / Nocebo effect):

• اگر زن بی‌گناه بود، ممکن بود با اطمینان خاطر و آرامش، آیین را طی کند.

• اما اگر زن واقعاْ زنا کرده بود و باور داشت که خدا او را افشا خواهد کرد، دچار اضطراب شدید، ترس و تنش روان‌تنی می‌شد که می‌توانست باعث:

  • تهوع

  • تپش قلب

  • گرفتگی عضلات شکم

  • لرزش پاها یا زانوها

  • حتی غش کردن شود

این پدیده امروزه به‌عنوان اثر نو‌سِبو (nocebo) شناخته می‌شود، که وقتی فردی انتظار دارد اتفاق بدی برایش رخ دهد، بدنش واقعاً به آن واکنش نشان می‌دهد.

ب) کارکرد بازدارنده اجتماعی:

• هدف اصلی این آیین ممکن بود جلوگیری از خیانت و ایجاد ترس از افشا توسط خدا باشد.

• در جامعه‌ای که مدرک و شواهد علمی وجود نداشت، این آیین نوعی کنترل اجتماعی و اخلاقی محسوب می‌شد.

• همین‌که زن می‌دانست ممکن است مجبور شود در حضور خدا و کاهن، آزمایش شود، ممکن بود از ارتکاب خیانت خودداری کند و این امر می‌توانست عاملی بازدارنده برای فساد در اجتماع باشد.

۳. نقش این آیین در کاهش خشونت مستقیم

در زمان‌های باستان، مردان ممکن بود بدون دلیل و صرفاً به‌خاطر شک، زنان خود را طرد یا مجازات کنند. آیین سوتا به‌نوعی:

• یک روند قضایی مذهبی بود که از خشونت خودسرانه جلوگیری می‌کرد.

• زن فرصتی برای دفاع از خود نزد خدا می‌یافت.