معرفی عهد جدید: رساله به عبرانیان (فصل نوزدهم)
فصل نوزدهم
رساله به عبرانیان
نویسنده
موضوع مشکل‌تر در مورد این رساله نویسندۀ آن است. نویسنده نام خود را ذکر نمی‌کند و هیچ نشانه‌ای به دست نمی‌دهد که از روی آن بتوانیم به هویت او پی ببریم. مطالعۀ رساله نشان می‌دهد که نویسنده دارای استعداد ادبی عالی و سبک یونانی کلاسیک بالاتر از هر قسمت دیگر عهد جدید بوده است. وی از شاگردان بلافصل مسیح نبود (عبرانیان ۳:۲). تسلط کاملی بر عهد عتیق داشت و از ترجمۀ یونانی موسوم به هفتاد نقل می‌کرد. امکان دارد یهودی باشد زیرا در موقع مخاطب ساختن خوانندگان یهودی خود، اول شخص جمع به کار میبرد. او دوست تیموتائوس و احتمالاً از یاران پولس بود (۲۳:۱۳). نقل‌قول وی از حبقوق ۴:۲ «مرد عادل به ایمان خود زیست خواهد نمود» (۳۸:۱۰)، با نقل‌قول پولس در رومیان ۱۷:۱ و غلاطیان ۱۱:۳ مطابقت دارد.
در مورد نویسندۀ این رساله فرضیه‌های مختلفی پیشنهاد شده است ولی آن اتفاق‌نظری که در روایات مثلاً در مورد انتساب انجیل سوم و اعمال رسولان به لوقا وجود دارد، در این مورد موجود نیست. کلیسای شرق از همان ابتدا این رساله را احتمالاً به طور غیر مستقیم به پولس منسوب می‌نمود. یوسبیوس اظهار می‌دارد که به ادعای کلمنت اسکندریه، پولس این رساله را به عبری نوشت و لوقا آن را به یونانی ترجمه کرد. اریجن بارها از این رساله به عنوان اثر پولس نقل می‌نماید و می‌گوید که عموماً آن را متعلق به پولس می‌دانند ولی خودش در مورد آن این‌طور اظهار نظر می‌کند: «پس اگر کلیسایی این رساله را متعلق به پولس بداند باید این نظر را تحسین نمود زیرا این نظر گذشتگان ما بدون دلیل نبوده است. ولی اینکه نویسندۀ این رساله واقعاً چه شخصی بوده است فقط خدا می‌داند.» روش کلی استدلال و سبک و جمله‌بندی این رساله از پولس نیست.
نام‌های دیگری به عنوان نویسندۀ این رساله پیشنهاد شده‌اند که از آن جمله‌اند برنابا، طبق اظهار ترتولیان و اپلس، طبق نظر مارتین لوتر. در مورد برنابا این دلایل وجود دارد که وی یک یهودی از لاویان و از دوستان پولس بود و تعالیمش به او شباهت داشت و می‌توانست هم به یهودیان و هم به غیریهودیان تعلیم دهد. تجربیات طولانی او در تعلیم، روش استدلالی رساله را توجیه می‌نماید. در مورد اینکه اپلس نویسندۀ رساله بوده است هیچ روایت قدیمی و معتبری وجود ندارد. او هم یهودی و از اهالی اسکندریه، متبحّر در علم کلام و در مورد تعلیم به یهودیان بسیار موفق بود. وی دوست پولس و حتی تا سال‌های آخر زندگی پولس برای خداوند فعالانه خدمت می‌کرد (تیطس ۱۳:۳).
هیچ‌کدام از این نظرات به طور قطع ثابت نشده است. آنچه مسلم است این است که به قول یکی از علماء به نام هایز: «اگر در مورد نویسندۀ رساله بحثی وجود داشته باشد، در مورد الهام بودن آن هیچ شک و تردیدی وجود ندارد.»
تاریخ نگارش
این رساله در زمان دومین نسل مسیحیان (عبرانیان ۱:۲-۴) و مدتی نسبتاً طولانی بعد از ایمان آوردن مخاطبین نوشته شده است (۲:۵). آنها «ایام گذشته» را فراموش کرده بودند (۳۲:۱۰) و مرشدان آنها از این دنیا رفته بودند (۷:۱۳). تیموتائوس زندانی شده (۲۳:۱۳) ولی هنوز در قید حیات بود و آزاد گردیده بود. اشاراتی که به کهانت وجود دارد نشان می‌دهد که معبد اورشلیم هنوز ویران نشده بود ولی از بین رفتن رسوم یهود قابل پیش‌بینی بود (۲۷:۱۲). زحمات و جفا قریب‌الوقوع بود (۳۲:۱۰-۳۶، ۴:۱۲) مناسب‌ترین تاریخ برای این رساله اواخر دهه ششم میلادی زیرا در آن موقع کلیسای روم در انتظار جفا بود و یهودیان نیز به سقوط سیاسی خود نزدیک می‌شدند.
فهرست مطالب
موضوع اصلی رساله بر اساس کلمۀ «برتر» قرار گرفته است و در آن چند مقایسه وجود دارد که نشان می‌دهد مکاشفۀ الاهی در مسیر برتر و بالاتر از مکاشفۀ الاهی در شریعت مخصوصاً قوانین کهانت لاویان است. به هیچ‌وجه انکار نشده است که شریعت دارای مکاشفۀ الاهی و معتبر است بلکه برعکس غالب استدلالات رساله بر اساس عهد عتیق قرار دارد مکاشفۀ جدید در مسیح مکاشفۀ قدیمی را منسوخ نموده و ظهور اصل باعث متروک شدن سایه گردیده است.
این رساله شامل مقایسه‌های فوق‌الذکر است و بعد از هر یک از آنها دارای هشدار و ترغیب به صورت جملۀ معترضه است. مانند خطابه‌ای است که در آن بعد از مقدمه موضوعات به ترتیب بیان و در مورد آنها به احتیاجات خوانندگان استدلال می‌شود و به عالی‌ترین نقطۀ اوج می‌رسد. به استثنای باب سیزدهم، این نوشته از نظر سبک شبیه رساله نیست بلکه به سخنرانی بیشتر شباهت دارد.
عبرانیان: رساله امور برتر
قسمت اول- پیام آور برتر: پسر ۱:۱-۱۸:۲
خصوصیات ۳:۱
برتری بر فرشتگان ۴:۱-۱۴
جملۀ معترضه: خطر غفلت ۱:۲-۴
مجسم شدن ۵:۲-۱۸
قسمت دوم- رسول برتر ۱:۳-۱۳:۴
برتری بر موسی ۱:۳-۶
جملۀ معترضه: خطر بی‌ایمانی ۷:۳-۱۹
برتری آرامی وی ۱:۴-۱۰
جملۀ معترض: خطر عدم اطاعت ۱۱:۴-۱۳
قسمت سوم- کاهن برتر ۱۴:۴-۲۸:۷
مقایسه با هارون ۱۴:۴-۴:۵
رتبۀ ملکصدیق ۵:۵-۲۵:۷
انتصاب ۵:۵و۶
باعث نجات ۷:۵-۱۰
جملۀ معترضه: خطر عدم رشد ۱۱:۵-۱۲:۶
پیشرو ۱۳:۶-۲۰
کاهن دائمی ۱:۷-۱۷
تعیین شده به وسیلۀ قسم ۱۸:۷-۲۵
رابطه با قربانی ۲۶:۷-۲۸
قسمت چهارم- عهد برتر ۱:۸-۲۸:۹
برقراری عهد ۱:۸-۱۳
محتوای عهد قدیم ۱:۹-۱۰
مسیح و عهد جدید ۱۱:۹-۲۸
قسمت پنجم- قربانی برتر ۱:۱۰-۳۱
اهمیت شریعت ۱:۱۰-۴
هدیه و قربانی مسیح ۵:۱۰-۱۸
جملۀ معترضه: خطر رد کردن ۱۹:۱۰-۳۱
قسمت ششم- طریقۀ برتر ایمان ۳۲:۱۰-۲۹:۱۲
لزوم ایمان ۳۲:۱۰-۳۹
نمونه‌های ایمان ۱:۱۱-۴۰
اجرای ایمان ۱:۲-۱۷
موضوع ایمان ۱۸:۱۲-۲۴
جملۀ معترضه: خطر انصراف ۲۵:۱۲-۲۹
قسمت هفتم- خاتمه: ایمان در عمل ۱:۱۳-۲۵
در روابط اجتماعی ۱:۱۳-۶
در روابط روحانی ۷:۱۳-۱۷
سلام‌های شخصی ۱۸:۱۳-۲۵
محتوا
منظور از استدلال‌های فوق‌الذکر این بود که باعث تشویق کسانی شود که وسوسه می‌شدند، به علت جفاهای شدید و به علت وابستگی به مکاشفه قدیمی یعنی شریعت، ایمان مسیحی خود را از دست بدهند. نویسندۀ این رساله به آنها نشان می‌دهد که همان خدایی که شریعت را توسط فرشتگان به موسی عطا فرمود اکنون در زندگی پسر یگانۀ خود یعنی عیسای مسیح سخن گفته است و او موقتاً دارای مقامی کمتر از فرشتگان شد تا بتواند به طور کامل در زندگی بشری شرکت نماید (۹:۲و۱۰ و ۱۴-۱۸). چون عیسای مسیح هم جنبۀ الاهی دارد و هم جنبۀ انسانی، برای کاهن‌اعظم بودن صلاحیت دارد و در این مقام از کهانت هارون برتر است. مرگ نمی‌تواند به مدت کهانت او خاتمه دهد (۲۴:۷) و مکان خدمت او قدس سماوی یعنی در حضور خدا بود (۱۱:۹و۱۲). به علاوه قربانی تقدیمی او احتیاج به تکرار ندارد. او خودش قربانی و در عین حال کاهن است و کاملاً مورد قبول خدا است و می‌تواند گناهان مربوط به دورۀ شریعت و دورۀ فیض را پاک سازد (۱۵:۹و ۱۰:۱۰و۱۹). این نجاتی که او بدین طریق فراهم کرده است به وسیلۀ ایمان در دسترس است یعنی همان ایمانی که در پیشوایان روحانی عهد عتیق وجود داشت. این ایمان در شرایطی که خوانندگان رساله قرار داشتند به آنها اطمینان و پایداری می‌بخشید و آنها را به سوی ملکوت خلل‌ناپذیر الاهی رهبری می‌کرد.
در هشدارهایی که به ایمانداران داده می‌شود شدت تدریجی وجود دارد به طوری که هر هشداری از هشدار قبلی جدی‌تر است. اولین هشدار مربوط به خطر غفلت است که به صورت «ربوده شدن» نشان داده می‌شود (۱:۲) و به معنی سهل‌انگاری هم هست ولی معنی مخالفت نمی‌دهد. دومی خطر بی‌ایمانی است و خلاصه‌ای از مزمور ۹۵ است که طرز رفتار قوم اسرائیل در مورد وعدۀ ورود به فلسطین را نشان می‌دهد. با بزرگ کردن مخالفت‌هایی که در مقابل آنها قرار داشت و با نادیده گرفتن نشانه‌های قدرت الاهی که در گذشته دیده بودند نتوانستند به میراث واقعی خود دست یابند و برکاتی را که خداوند برای آنها تهیه فرموده بود از دست دادند. همراه بی‌ایمانی خطر دیگری که با آن هم معنی است، خطر عدم اطاعت است. عدم تمایل به اطاعت از مکاشفۀ جدید الاهی، برای پیشرفت روحانی خطر حیاتی دارد.
خطر عدم رشد و خطر رد کردن شباهت زیادی به یکدیگر دارند. هر دو باعث مباحثات زیادی در علم الاهی شده‌اند. هشدارها چنین نشان می‌دهند که وقتی شخصی از اطاعت خودداری نماید یا ایمان خود را ترک کند، دیگر برای او امیدی وجود ندارد (۶:۶ و ۲۶:۱۰). مقصود این دو آیه عبارت است از رد کردن عمدی مسیح و ترک کردن حقیقت با قصد و اراده نه لغزش و اشتباه ناگهانی که مرتکب‌شونده خودش از آن ناراحت است. بدون اینکه خطر غفلت را کوچک بشماریم، می‌توانیم بگوییم که این هشدارها مربوط به بی‌ایمانی عمدی است نه لغزش‌های غیرعمدی. هشدار آخر که نقطۀ اوج هشدارها است، به مفهوم رد کردن قطعی مکاشفۀ الاهی پسر خدا است. «زنهار از آنکه سخن می‌گوید رو مگردانید» (۲۵:۱۲). این اشاره‌ای است به خون عیسی که «متکلم است به معنی نیکوتر از خون هابیل» (۲۴:۱۲) زیرا به نجات دعوت می‌کند نه به انتقام. اگر این دعوت را رد کنیم، محکومیت ما قطعی است.
در کنار هشدارهایی که در این رساله وجود دارد تشویق‌هایی نیز هست که جنبۀ مثبت استدلالات را قوی می‌سازد. ذیلاً این تشویق‌ها که به صورت فعل امر هستند ذکر می‌گردند:
۱- پس بترسیم…. ۱:۴
۲- پس جدّ و جهد بکنیم تا به آن آرامی داخل شویم ۱۱:۴
۳- اعتراف خود را محکم بداریم ۱۴:۴
۴- پس با دلیری نزدیک به تخت فیض بیاییم ۱۶:۴
۵- به سوی کمال سبقت بجوییم ۱:۶
۶- نزدیک بیاییم ۲۲:۱۰
۷- اعتراف امید را محکم نگاه داریم ۲۳:۱۰
۸- ملاحظۀ یکدیگر را بنماییم ۲۴:۱۰
۹- هر بار گران (را) دور بکنیم ۱:۱۲
۱۰- در آن میدان…. بدویم ۱:۱۲
۱۱- شکر بجا بیاوریم ۲۸:۱۲
۱۲- به سوی او برویم ۱۳:۱۳
۱۳- قربانی تسبیح را به خدا بگذرانیم ۱۵:۱۳
به استثنای شمارۀ اول که دربارۀ ترس سخن می‌گوید و احساس منفی است، تمام تشویق‌های فوق‌الذکر ایمانداران را به کمال عالی‌تر روحانی دعوت می‌کنند و به این نقطۀ اوج می‌رسانند: «لهذا عار او را برگرفته بیرون از لشکرگاه به سوی او برویم» که نشانه‌ای از وفاداری کامل نسبت به مسیح و صلیب اوست. هشت مورد از سیزده تشویق در سه باب آخر یافت می‌شوند و جنبۀ عملی استدلالات را تقویت می‌بخشند، پنج مورد تشویق دیگر همراه هشدارهای شدید ذکر شده‌اند تا از جنبۀ منفی آنها بکاهند.
ارزیابی
مهم‌ترین ارزش این رساله عبارت است از تعلیم دربارۀ خدمت و کهانت مسیح در حال حاضر، در عهد جدید اشارات زیادی به صعود مسیح و قرار گرفتن وی بر دست راست خدا وجود دارد ولی هیچ یک از این اشارات، به استثنای رومیان ۳۴:۸، نشان نمی‌دهد که مسیح حالا چه می‌کند. نویسندۀ رساله عبرانیان، مزمور ۴:۱۱۰ را که در اشاره به مسیح موعود می‌گوید: «خداوند قسم خورده است و پشیمان نخواهد شد که تو کاهن هستی تا ابدالآباد به رتبۀ ملکی صدق» تفسیر کرده و دلایل کاملاً جدی برای اطمینان ایمانداران به مسیح ارائه می‌دهد. همان‌طوری که کهانت هارون به وسیلأ قربانی‌ها و شفاعت‌ها به مطیعان شریعت در عهد عتیق خدمت می‌کرد، به همان طریق مسیح به مفهوم کامل‌تری بدون اینکه دیده شود، مشغول خدمت دورۀ فیض است. کسانی که روال کهانت یهودیان را مشاهده کرده و تصور نموده بودند که راه نجات الاهی بسته شده است، اکنون می‌توانستند تسلی کامل بیابند که عیسای مسیح «چون تا به ابد باقی است کهانت بی‌زوال دارد» (۲۴:۷).
رسالۀ عبرانیان نمونه‌ای عالی از تعالیم کلیسای اولیه است. برخلاف اکثر رسالات پولس، رساله به عبرانیان از موضوعات مختلفی که به هم ارتباط مخصوصی ندارند سخن نمی‌گوید و یک موعظۀ بشارتی برای شنوندگان مخلوط نیست. این رساله تشریح یک موضوع است یعنی مکاشفۀ جدید الاهی بر اساس آیاتی از عهد عتیق که حقایق را در خود پنهان دارند و این موضوع با ترتیب و بلاغت کامل پرورانده و به نقطۀ اوج رسانیده شده است. نقل قول‌هایی که در آن وجود دارد کاملاً روشن می‌سازد که استادان مسیحی کلیسای اولیه برای تفسیر کلام از کدام قسمت‌های کتاب مقدس و از چه روش‌هایی استفاده می‌کردند.
رسالۀ عبرانیان از نظر اصول عقاید با رسالات پولس مطابقت دارد هرچند از نظر اصطلاحات و عبارات متفاوت است. موضوع اصلی عبرانیان، مانند رومیان و غلاطیان، نجات از طریق ایمان به قربانی مسیح است. در مورد تشریح ایمان ابراهیم در این رساله بیش از ایمان سایرین بحث شده است و بدین ترتیب با نظر پولس در این مورد مطابقت دارد. چند اشارۀ تصادفی که به زندگی مسیح بر روی زمین وجود دارد شبیه انجیل لوقا است (لوقا ۳:۲ ، لوقا ۲:۱،۱۸:۲، لوقا ۵:۴، ۷:۱۳، لوقا ۴۴:۲۲، ۲:۱۲، لوقا ۵۱:۹، ۲۴:۱۲، لوقا۲۰:۲۲). هر چند این امر نمی‌تواند دلیلی بر یکی بودن نویسندگان باشد. رساله به عبرانیان به خوبی نشان می‌دهد که کلیسای غیر یهود از نظر استقلال در حال پیشرفت بود و مکاشفۀ نجات همگانی توسط مسیح در همه جا گسترش می‌یافت.
در مورد مسیح‌شناسی، تأکید عبرانیان بر کفاره با توجه به رابطۀ عهد قرار دارد. این رساله مفهوم عهد جدید را بسیار کامل‌تر از ارمیا که از آن نقل می‌نماید (عبرانیان ۸:۸-۱۲، ارمیا ۳۱:۳۱-۳۴) و حتی روشن‌تر از خود عیسی بیان می‌دارد. عبرانیان مجسم شدن را با کفاره مربوط می‌سازد (عبرانیان ۱۴:۲-۱۷).
در مورد مطالعۀ عهد عتیق، رساله به عبرانیان راهنمای بسیار عالی برای درک مفهوم تمصیل و نمونه و پی بردن به اهمیت دائمی مراسم لاویان است. مقصود رساله این نیست که تمام خصوصیات قربانی‌ها و اعیاد را بیان دارد بلکه نقش آنها را که با روح نبوت به مسیح اشاره می‌نماید نشان می‌دهد و این کلید بسیار پرارزشی است برای گشودن خزائن گرانبهای عهد عتیق و بهترین تفسیر در مورد این موضوعات است.
البته معروف‌ترین قسمت عبرانیان باب یازدهم آن است که با ذکر نمونه‌هایی از عهد عتیق پیشرفت ایمان را نشان می‌دهد. رومیان، با نقل‌قول از حبقوق، مفهوم «عادل» را بیان کرده و نشان می‌دهد چه شخصی عادل می‌شود و چگونه عادل می‌شود. غلاطیان نشان می‌دهد که زندگی در زیر فیض در واقع آزادی روحانی است و بدین طریق مفهوم حیات را بیان می‌دارد. عبرانیان مفهوم و رشد ایمان را تشریح می‌نماید. با هشدارها و با تشویق‌ها و با نمونه‌های زیادی که ذکر می‌نماید، کوشش می‌کند نشان دهد ایمان چیست و چگونه عمل می‌کند و نتایج آن کدام است. این سه رساله، یعنی رومیان و غلاطیان و عبرانیان، مجموعۀ واحدی هستند که اساس و جوهر حیات و ایمان مسیحی را تشریح می‌نماید.
برگرفته از کتاب معرفی عهدجدید (انتشارات حیات ابدی)
نوشتۀ مریل سی تنی
ترجمۀ ط. میکائیلیان
دریافت لینک کوتاه این نوشته:
|
کپی شد! |
