فرهنگ لغات کتاب مقدس: حرف پ

فرهنگ لغات کتاب مقدس: حرف پ

پا

اولاً باید دانست که درآوردن کفش در قدیم نشانۀ احترام یا عزاداری بود (خروج ۵:۳، حزقیال ۱۷:۲۴) و تا امروز مردم شرق این رسم قدیم را رعایت می‌کنند و بدون درآوردن کفش و شستن پا وارد هیچ معبدی نمی‌شوند. اما شستن پا نشانۀ مهمان نوازی نیز بود (پیدایش ۴:۱۸) و این کار بر عهدۀ خدمتکاران بود. این رسم امروزه در میان برخی فرقه‌های مسیحی مرسوم است، چنان‌که اسقفان پای پیروان را می‌شویند تا از کاری که مسیح برای شاگردانش انجام داد پیروی کنند و حتی پاپ نیز همین روش را دارد.

پاتارا

(اعمال رسولان ۱:۲۱) منطقه‌ای خوش‌منظره و زیبا در لیکیه است که نزدیک دهانۀ رودخانه‌ی کسانثوس، روبروی جزیرۀ رودس قرار دارد. در گذشته شهر مشهوری بود که بطلمیوس فیلادلفوس آن را به نام همسرش آرسنوئه نامید. این شهری است که پولس رسول هنگام سفر از فیلیپی به اورشلیم، از آنجا به فینیقیه رفت. کلیسایی در این شهر تأسیس شده بود و نماینده‌ای از این شهر به شورای نیقیه فرستاده شد. امروزه بقایای این شهر باقی است و به نام پاترا شناخته می‌شود، اما بندر آن با شن پر شده است.

پاتیل (روغن مقدس)

ترکیبی پخته‌شده از چند ماده است (ایوب ۳۱:۴۱). عبرانیان در قدیم از آن بسیار استفاده می‌کردند، نه فقط برای درمان (همان‌طور که امروز مرسوم است)، بلکه برای خوشبو شدن (روت ۳:۳، مزمور ۱۵:۱۴، غزل غزل‌های سلیمان ۳:۱، متی ۱۷:۶، لوقا ۴۶:۷) و نیز برای تدفین، مانند حنوط (متی ۱۲:۲۶، یوحنا ۳:۱۲ و ۷ و ۴۰:۱۹). این عطر را همیشه با روغن زیتون ترکیب می‌کردند، نه با مواد فرّار (خروج ۲۲:۳۰-۳۳). از این روغن برای تقدیس خیمه، میز، ظروف، شمعدان، مذبح بخور، مذبح قربانی، حوض آب و کاهنان استفاده می‌شد (خروج ۷:۲۹، ۲۹:۳۷، ۹:۴۰و۱۵، مزمور ۲:۱۳۳). پاتیلچۀ مخصوص ثروتمندان از مواد گران‌بها تهیه می‌شد (اشعیا ۲:۳۹، عاموس ۶:۶، متی ۷:۲۶-۹، یوحنا ۵:۱۲).

پادشاهان 

در نوشته‌های مقدس، لفظ “پادشاه” یا “ملک” همیشه به معنای قدرت گسترده یا حکومت وسیع نیست. بسیاری از شهرهای منفرد یا حتی مناطق کوچک دارای پادشاه بودند، و گاه افرادی که ما امروز آن‌ها را “شیخ” یا “پیشوا” می‌نامیم، در متون مقدس “پادشاه” خوانده شده‌اند. مثلاً موسی، “پادشاه یَشورون” (اسرائیل) نامیده شده (تثنیه ۵:۳۳)، در حالی که او بیشتر رهبر و هادی قوم بود تا پادشاهی مانند داوود یا سلیمان. حتی سرزمین کوچک کنعان سی و یک پادشاه داشت که توسط یوشع شکست خوردند (یوشع ۹:۱۲-۲۴)، و برخی دیگر مانند اَدونیه صِدَق، که پادشاهی بسیار مقتدر نبود، هفتاد پادشاه را مغلوب کرد (۱ پادشاهان ۲۱:۴). احتمالاً بسیاری از این پادشاهان بیشتر شبیه به شیوخ قبایل عرب امروزی بودند.

در عهد جدید نیز، عنوان “پادشاه” به امپراتوران و فرمانروایان رومی داده شده (۱ پطرس ۱۳:۲و۱۷، مکاشفه ۱۰:۱۷و۱۲) و حتی به هیرودیس آنتیپاس، تیترارک (مراثی ارمیا ۱۴:۶، لوقا ۱۹:۳).

پادشاهی در اسرائیل 

اسرائیلیان تا زمان شائول، پادشاه نداشتند. در مصر، رهبری آنان به دست مشایخ و سپس فرماندهانی مانند موسی و یوشع بود. پس از آن، داورانی مانند عُتنئیل، اِیهود، جِدعون و سموئیل بر آنان حکومت کردند، تا سرانجام پادشاهانی مانند شائول، داوود و سلیمان به قدرت رسیدند.
از آنجا که اسرائیلیان قوم خاص خدا بودند، حکومت آن‌ها “سلطنت الاهی” محسوب می‌شد. خدا قوانین را به آنان داد و رهبرانشان را تعیین کرد، و مردم موظف بودند در همه‌چیز از خدا اطاعت کنند. هرگاه شک یا تردیدی داشتند، باید از خدا، که رئیس واقعی حکومتشان بود، سؤال می‌کردند: «زیرا خداوند داور ماست، خداوند شریعت‌دهنده‌ی ماست، خداوند پادشاه ماست» (اشعیا ۲۲:۳۳).
اما وقتی آنان از خدا روی گرداندند و درخواست پادشاه کردند، خدا ناخشنود شد (۱ سموئیل ۷:۸). با این حال، حتی تحت حکومت پادشاهان نیز باید خدا را فرمانروای حقیقی می‌دانستند، زیرا قانون اساسی آنان همان کتاب مقدس بود. پادشاهان باید توسط پیامبر یا کاهن اعظم مسح می‌شدند، تاج بر سرشان گذاشته می‌شد و عصای سلطنت به دستشان داده می‌شد (تثنیه ۱۵:۱۷، ۲۰:۱۸؛ ۱ سموئیل ۱:۱۰و۲۵، ۱۲:۱۲-۱۵؛ ۲ سموئیل ۱۴:۱و۲۱؛ ۱ پادشاهان ۳۹:۱؛ ۲ پادشاهان ۱:۹-۶، ۱۲:۱۱؛ مزمور ۳:۲۱). همچنین خدا از طریق خادمان خود، آنان را در امور حکومتی راهنمایی می‌کرد (۱ سموئیل ۷:۳۰؛ ۲ تیموتائوس ۱:۲).

سقوط دو پادشاهی

مادامی که قوم و پادشاهانشان خداوند را حاکم خود می‌دانستند، موفق و سعادتمند بودند؛ اما وقتی از این اصل غافل می‌شدند، به ذلت و نابودی کشیده می‌شدند. از میان دو پادشاهی یهودا و اسرائیل، پادشاهی اسرائیل زودتر سرکشی کرد (۲ تواریخ ۴:۱۳-۱۲) و در نتیجه، اولین پادشاهی بود که نابود شد. این پادشاهی ۲۰۹ سال (از مرگ سلیمان در ۹۳۱ ق.م. تا ۷۲۲ ق.م.) برقرار بود و نوزده پادشاه از نه سلسله مختلف بر آن حکومت کردند. اما پادشاهی یهودا ۳۴۳ سال دیگر (از ۹۳۱ تا ۵۸۸ ق.م.) دوام آورد و نوزده پادشاه از دودمان داوود بر آن فرمانروایی کردند.

پادشاهان عبرانی

پادشاهان عبرانی اگرچه در ظاهر صاحب قدرت مطلق بودند، اما معمولاً به دلیل پایبندی به قوانین و سنت‌های مذهبی، همچنین میل به احترام مردم و ترس از شورش، محدود می‌شدند. آنان به عنوان “مسح‌شدگان خدا” مقدس شمرده می‌شدند (۲ سموئیل ۱۴:۱، مراثی ارمیا ۲۰:۴).

پادشاهان دارای مقامات مختلفی بودند، از جمله:

– منشی و وقایع‌نگار (۱ پادشاهان ۳:۴)

– کاتبان (۲ سموئیل ۱۷:۸)

– ناظران (اشعیا ۱۵:۲۲، ۳:۳۶)

– مشاوران و دوستان پادشاه (۱ پادشاهان ۵:۴، ۱ تواریخ ۳۲:۲۷)

– صندوق‌داران (۲ پادشاهان ۱۴:۲۳)

– فرماندهان گارد سلطنتی (۲ سموئیل ۲۳:۲۰، ۱ پادشاهان ۲۵:۲)

– خزانه‌داران (۱ تواریخ ۲۵:۲۷-۳۱)

– سپه‌سالاران (۲ سموئیل ۱:۱۱، ۲۳:۲۰)

درآمد پادشاهان از طریق زمین‌های سلطنتی، دام‌داری، مالیات، عوارض گمرکی، گاه تجارت و هدایای مردم تأمین می‌شد. آنان دارای کاخ‌های مجلل (۱ پادشاهان ۱:۷-۱۲)، تخت‌های پادشاهی، لباس‌های فاخر، ظروف طلا (۱ پادشاهان ۱۸:۱۰-۲۱، ۱۰:۲۲)، تاج و عصا (۲ سموئیل ۱۰:۱، ۳۰:۱۲؛ مزمور ۶:۴۵)، و انگشترهای مُهر (۱ پادشاهان ۸:۲۱؛ استر ۸:۸) بودند. مردم نیز با فروتنی آنان را خدمت می‌کردند (۱ سموئیل ۸:۲۴).

پادشاهان اسرائیل قبل از تقسیم پادشاهی (قبل از میلاد)

– شاول: ۴۰ سال پادشاهی (۱۰۹۰ ق.م.)

– داود: ۴۰ سال (همزمان با حیرام پادشاه صور)

– سلیمان: ۴۰ سال (همزمان با رصین پادشاه اَرام، ۱۰۰۰ ق.م.)

پادشاهان پس از تقسیم پادشاهی (سال‌های تقریبی قبل از میلاد)

کتاب اشعیا همراه با رویدادهای آحاز و حزقیا، و کتاب ارمیا همراه با رویدادهای یهویاقیم و صدقیا باید مطالعه شود.

– نام‌هایی مانند عمری، میشع، یهو، منحیم، هوشع و حزقیا بر لوح‌های آشوری و بابلی یافت شده‌اند که مربوط به تاریخ تغلت‌فلاسر، سرگون، سنحاریب و آسرحدون هستند.

– کتیبه‌های مصری نیز روایت‌های کتاب اول پادشاهان (۱۹:۱۱-۲۰و۴۰) را تأیید می‌کنند، از جمله پیروزی شیشق بر یهودا، درگیری آشور و مصر، و برتری بابل در زمان نبوکدنصر.

– عهد جدید نیز به برخی از این رویدادها اشاره دارد (متی ۲۹:۶، ۴۲:۱۳؛ لوقا ۲۵:۴-۲۷؛ اعمال رسولان ۴۷:۷-۴۸؛ رومیان ۲:۱۱-۴؛ عبرانیان ۳۵:۱۱؛ یعقوب ۱۷:۵-۱۸؛ مکاشفه ۲۰:۲، ۶:۱۱؛ متی ۳:۱۷-۱۲).