سرشماری در دوران تولد مسیح: آیا لوقا در گزارش خود اشتباه کرده یا مخالفان مسیحیت؟
سرشماری در دوران تولد مسیح: آیا لوقا در گزارش خود اشتباه کرده یا مخالفان مسیحیت؟
یکی از بحث برانگیزترین موضوعات مربوط به تاریخ تولد مسیح، روایت لوقا درباره “سرشماری زمان کرینیوس” است که دوباره در مرکز توجه منتقدان قرار گرفته است. برخی با اطمینان می گویند این گزارش تاریخی ناسازگار است، و بنابراین نمی توان به آن اعتماد کرد، اما آیا واقعاً چنین است؟ آیا لوقا، که در بسیاری از جزئیات تاریخی به دقت یک مورخ حرفه ای نوشته، در مهم ترین واقعه زندگی عیسی چنین خطای بزرگی مرتکب شده؟ یا شاید ماجرا پیچیده تر از آن است که در نگاه اول به نظر می رسد؟
در این مقاله، با نگاه موشکافانه، رد پای شواهد، اسناد و احتمالات را دنبال میکنیم تا ببینیم کدام روایت (لوقا یا ادعای مخالفان مسیحیت) بر پایه واقعیت است و کدام بر فرضیات سست استوار شده.
سرنخ ها پراکنده اند، تفسیرها متفاوت، اما حقیقت همیشه نشانههای خودش را دارد…
مخالفان مسیحیت می گویند: لوقا ادعا می کند تولد عیسی هم زمان با “سرشماری کرینیوس” بوده. کرینیوس در سال ۶ میلادی فرماندار سوریه شد، که پس از مرگ هیرودیس (۴ قبل از میلاد) است. پس عیسی نمی تواند هم در زمان هیرودیس متی و هم در زمان کرینیوس لوقا متولد شده باشد.
این استدلال ظاهراً قوی است، اما تنها در صورتی که چند فرض حل نشده دست نخورده باقی بمانند. و این دقیقاً همان جایی است که یک کارشناس وارد صحنه می شود.
طرح پرسش:
یک کارشناس قبل از رد یک گزارش، همیشه سئوالاتی می پرسد:
۱. یک کارشناس منصف پیش از آن که گزارشی تاریخی را رد کند، نخست می پرسد آیا منتقدان همه شواهد موجود را بررسی کرده اند یا تنها بخشی از اطلاعات را انتخاب کرده اند که فرضیه آنان را تأیید می کند.
در پژوهشهای تاریخی، گزینش در شواهد می تواند تصویری ناقص و گمراه کننده بسازد، اما متخصصی که با روش علمی کار می کند، تمام اسناد، منابع، کشفیات باستان شناسی و داده های هم عصر را کنار هم قرار می دهد و سپس نتیجه گیری می کند.
بنابراین اگر گروهی تنها یک یا دو مدرک را برجسته کرده و بقیه شواهد را نادیده گرفته باشند، نمی توان مخالفت آنان را معتبر دانست، چنان که در ارزیابی گزارشهای کتاب مقدس نیز همین اصل مهم صدق می کند.
۲. آیا ممکن است در دوره آگوستوس تنها یک سرشماری انجام شده باشد؟
شواهد تاریخی نشان میدهد که خود امپراتور آگوستوس در اسناد رسمیاش از چندین سرشماری سراسری در امپراتوری روم یاد کرده است، بنابراین انجام سرشماری های متعدد یک واقعیت تاریخی است، نه فرضیه. با اینحال برخی منتقدان تصور می کنند لوقا حتماً به سرشماری معروف سال ۶ میلادی اشاره دارد، اما این نتیجه گیری هیچ ضرورتی ندارد.
اگر امپراتوری در طول آن دوره چندین سرشماری برگزار کرده باشد، که اسناد رومی آن را تأیید می کند، پس کاملاً منطقی است که لوقا به سرشماری دیگری، زودتر از سال ۶ میلادی، اشاره کند. بنابراین به جای متهم کردن لوقا به اشتباه، بهتر است احتمال تاریخی سرشماری های متعدد را در نظر گرفت.
امپراتور روم (آگوستوس) در اسناد رسمی خود به سرشماری های متعدد امپراتوری اشاره کرده است. اگر امپراتوری روم چندین سرشماری داشته، چرا باید فرض کنیم لوقا حتماً به همان سرشماری سال ۶ میلادی اشاره می کند؟
۳. آیا ممکن است لوقا، که در انجیل خود و کتاب اعمال رسولان بیش از ۷۷ عنوان سیاسی، جغرافیایی و تاریخی را با دقتی کم نظیر ثبت کرده، ناگهان در یک مورد دچار اشتباهی بزرگ شده باشد؟
سِر ویلیام میچل رَمزی، باستانشناس برجسته بریتانیایی که ابتدا نسبت به دقت تاریخی لوقا شک داشت، پس از سالها پژوهش میدانی در آسیای صغیر به این نتیجه رسید که لوقا یکی از دقیق ترین مورخان جهان باستان است.
وقتی یک محقق در دهها مورد حساس، کاملاً صحیح ثبت می کند، منطقی نیست که در یک نقطه خاص دچار خطای فاحش شده باشد، مگر آن که دلیل بسیار قوی و مستندی برای اثبات آن خطا وجود داشته باشد. از نظر کارشناسان، شاهدی که در کلیات و جزئیات قابلاعتماد است، به سادگی نمی تواند در یک موضوع منفرد غیرقابل اعتماد تلقی شود.
مطابق قوانین بینالمللی تمامی حقوق مربوط به مطالب و محتویات “دفاعیات مسیحی” محفوظ است. درج کامل مقالات “دفاعیات مسیحی” در سایر صفحات فیس بوک و وب سایتها، بدون ذکر منبع و نام نویسنده یا مترجم، اکیداً ممنوع و غیرقانونی است.
نویسنده: مهران پورپشنگ (کشیش کلیسای ایرانیان شادی در جنوب کالیفرنیا) دسامبر ۲۰۲۵، ۲۰ آذر ۱۴۰۴
دریافت لینک کوتاه این نوشته:
|
کپی شد! |
