روش های مطالعه کتاب مقدس: روش بررسی لغات مهم

در نگارش نسخه اصلی کتاب مقدس سه زبان عبری، آرامی و یونانی به کار رفته است. اگر چه اکثر مسیحیان با این زبانها آشنایی ندارند، اما به دلیل وجود منابع و ترجمه های بسیار خوب، می توانند این روش مطالعه را بکار برند. در قدیم اشخاصی که می خواستند خودشان کلام خدا را مطالعه کنند، مجبور بودند که زبان یونانی را فراگیرند. اما امروزه مسیحیان می توانند با استفاده از منابع مختلف از کلام خدا آگاهی یابند.

تعریف

در روش بررسی لغات مهم، ریشه، معنی و کاربردهای یک لغت، مخصوصاً در ارتباط با متن، مورد مطالعه قرار می گیرد. هدف از این روش مطالعه، درک و فهم مقصود نویسنده از بکار بردن لغت مورد نظر است.

اهمیت این روش مطالعه

Irving Jensen می گوید:”همانطور که درهای بزرگ حول محور کوچکی می چرخند به همان صورت جملات الهیاتی مهم در کتاب مقدس اغلب به لغات کوچکی از قبیل حروف اضافه یا تعریف وابسته هستند”.

اکثر آموزه های مهم کتاب مقدس حول یک لغت می چرخند از قبیل: فیض، کفاره یا ایمان، برای درک عمیق تر کلام خدا باید واژه های مهمی را که در آن بکار رفته است، مطالعه نماییم.

تفسیر صحیح کلام خدا وابسته به درک صحیح کلماتی است که بکار رفته است. داود پادشاه می فرماید:”کلام خدا طاهر است. نقره مصفای در قال زمین که هفت مرتبه پاک شده است.” (مزمور 12: 6). نویسنده امثال می گوید: “تمامی کلمات خدامصفی است. او به جهت متوکلان خود سپر است” (امثال 30: 5).

اما این کلمات جاودانی و مصون از خطا به زبانی نوشته شده اند که ما با آن آشنایی نداریم و هیچ ترجمه ای نمی تواند بطور کامل معنی لغات را بیان کند. در واقع چون هیچ زبانی در دنیا با زبان دیگری کاملاً منطبق نمی باشد، پس هیچ ترجمه ای کامل نیست. در ضمن در ترجمه کتاب مقدس از زبان اصلی به زبان انگلیسی حدوداً 6000  لغت مختلف استفاده شده، در صورتی که در زبان اصلی 11280 لغت بکار رفته است.(Enjoy your Bible, p. 96 Jensen). چگونه می توان 11000 لغت را بوسیله 6000  لغت بیان کرد؟ در ترجمه برای بیان چند لغت مختلف در زبان اصلی گاهی از یک لغت انگلیسی استفاده شده است. برای مثال، در عهد جدید لغت انگلیسی “Servent”  برای ترجمه هفت لغت متفاوت در زبان یونانی که تاکیدهای آنها متفاوت می باشد، بکار رفته است.

در مطالعه لغات کتاب مقدس می باید همیشه دو موضوع را به خاطر داشت: اول اینکه، مطالعه ما باید بر اساس لغات زبان اصلی باشد نه لغات زبان ترجمه (انگلیسی، فارسی….) دوم، اجازه بدهیم خود متن معنی نهایی لغت بکار رفته را بیان کند.

در این روش مطالعه نسبت به سایر روشها منابع و مراجع بیشتری مورد نیاز است که عبارتند از:

• کتاب مقدس پژوهشی
• چند ترجمه جدید(ترجمه های مختلف به شما کمک می کنند تا ببینید مترجم های مختلف برای ترجمه یک لغت در زبان اصلی چه لغاتی را به کار برده اند).
• آیه یاب کامل و جامع
• لغت نامه کتاب مقدس یا دایره المعارف کتاب مقدس
• کتاب بررسی لغات
• یک فرهنگ انگلیسی معتبر
• در صورت امکان آیه یاب یونانی-انگلیسی عهد جدید
• فرهنگ الفبایی لغات عهد جدید

مشکلات موجود

در این روش مطالعه سه مشکل متداول وجود دارد که عبارتند از:

1) گاهی اوقات در زبان انگلیسی برای ترجمه چندین لغت یونانی، از یک لغت استفاده شده است.

2) گاهی اوقات در زبان انگلیسی برای ترجمه یک لغت عبری یا یونانی از چند لغت استفاده شده است. به عنوان نمومه در ترجمه انگلیسی  King Jamesترجمه لغت یونانی”Koinonia” پنج لغت متفاوت استفاده شده که عبارتند از:

1-“Communication” یک بار.

2-“Communion” چهار بار.

3-“Contribution” یک بار.

4-“Distribution” یک بار.

5-“Fellowship” دوازده بار.

برای حل این مشکل کارهای زیر را انجام دهید.

• لغات مختلفی را که برای ترجمه لغت مورد نظر استفاده شده است، یادداشت کنید.
• تعیین کنید هر لغت چند بار بکار رفته است.
• بنویسید که چگونه معانی مختلف امکان دارد به یکدیگر مربوط باشند.
• تعیین کنید آیا نویسنده، لغتی را که شما مورد مطالعه قرار داده اید، فقط به یک معنی بکار برده است یا به معانی مختلف.

3) گاهی اوقات در زبان انگلیسی برای ترجمه یک لغت از یک عبارت استفاده شده است. حل این مشکل کار بیشتری می برد، برای این کار لازم است که از ترجمه های مختلف استفاده کنید.

قدم هایی برای مطالعه واژه های مهم کتاب مقدس

قدم اول: انتخاب لغت

یک لغت که توجه شما را جلب کرده و یا درباره آن سوال دارید، انتخاب کنید.

قدم دوم: پیدا کردن معنی

با استفاده از فرهنگ (انگلیسی یا فارسی) معنی آن را پیدا کنید. در ضمن لغات مترادف و متضاد آن را نیز یادداشت نمایید.

قدم سوم: مقایسه ترجمه های مختلف

قسمتی را که لغت مورد نظر در آن بکار رفته است، از روی ترجمه های مختلف مطالعه کنید. معانی مختلفی را که برای لغت مورد نظر بکار رفته است، یادداشت کنید.

قدم چهارم: پیدا کردن معنی لغت در زبان اصلی

معنی لغت را در زبان اصلی پیدا کنید. برای این کار از فرهنگ الفبایی لغات عهد جدید استفاده نمایید.

قدم پنجم: تعیین کنید لغت فوق چند بار در کتاب مقدس استفاده شده است.

با استفاده از منابعی که در اختیار دارید ببینید لغت فوق در چه قسمتهایی و به چه معانی بکار رفته است. در ضمن سوالات زیر را نیز مطرح کنید:

• این لغت چند بار در کتاب مقدس به کار رفته است؟
• در چه کتاب هایی از این لغت استفاده شده است؟
• چه نویسنده هایی از این لغت استفاده کرده اند؟
• در چه کتابی بیش از سایر کتب این لغت به کار رفته است؟
• در کجای کتاب مقدس اولین بار کلمه فوق استفاده شده است؟
• در کتابی که مطالعه می کنید لغت فوق اولین بار در کجا به کار رفته است؟

قدم ششم: ریشه و معنی اصلی لغت را پیدا کنید.

این مرحله احتیاج به بررسی و تحقیق دارد و می توانید از لغت نامه، دایره المعارف و … کتاب مقدس استفاده کنید.

قدم هفتم: نحوه استفاده لغت در کتاب مقدس

در این قسمت باید ببینید که کلمه فوق در کتاب مقدس چگونه بکار رفته است. قدم ششم به شما کمک می کند که ریشه لغت و معنی آن را در زبان اصلی بفهمید. اما معنی و کاربرد بعضی از لغات در طول زمان تغییر می کند. همچنین امکان دارد دارای معانی متفاوتی باشد. در این روش، یک لغت در تعیین معنی واقعی آن بسیار مهم است.

• پیدا کنید که لغت فوق در زمان نوشته شدن کتاب مقدس چه معنایی داشته است.

این لغت در کتاب های دیگری که در آن دوران نوشته شده اند با چه معنایی بکار رفته است؟ در فرهنگ آن زمان این لغت چه معنایی داشته و در چه مواردی استفاده می شده؟

• پیدا کنید که لغت فوق در کتاب مقدس با چه معنایی بکار رفته است.

در این قسمت از آیه یاب کتاب مقدس استفاده کنید. ببینید در کتاب مقدس چه لغتی برای ترجمه آن استفاده شده است. هم چنین می توانید سوالات زیر را مطرح کنید:

• نویسنده در سایر قسمت های کتاب، این لغت را به چه معنایی بکار برده است؟
• نویسنده در کتابهای دیگری که نوشته است، این لغت را به چه معنایی بکار برده است؟
• این لغت در تمام کتب عهد جدید با چه معنایی استفاده شده است؟

آیا لغت فوق بیش از یک معنا دارد؟ در صورتی که جواب مثبت است، معانی دیگر آن چیست؟

• رایج ترین معنی لغت فوق چیست؟
• لغت فوق برای اولین مرتبه در کتاب مقدس به چه معنایی استفاده شده است؟

3) ببینید لغت فوق در متن مربوط به خود با چه معنایی بکار رفته است.

قابل اعتمادترین مرجع برای تشخیص معنی واقعی که نویسنده برای لغت فوق در فکر خود داشته است، خود متن می باشد. همچنین سوالات زیر را مطرح نمایید:

– آیا متن معنی لغت، راهنمایی و کمکی به ما می کند؟

– آیا در متن، لغت دیگری به عنوان مترادف یا متضاد با لغت فوق بکار رفته است؟

– آیا در متن، مثل یا تمثیلی وجود دارد که معنی لغت را روشن سازد؟

قدم هشتم: تعیین کاربرد شخصی

به یاد داشته باشید که هدف اصلی، تفسیر نیست بلکه کاربرد حقایق کلام خدا در زندگی شخصی. همچنین به خاطر داشته باشید که شما در حال مطالعه شخصی کتاب مقدس هستید نه مطالعات دانشگاهی. پیدا کردن معنی اصلی یک لغت کتاب مقدس هدف نهایی نیست. در نتیجه باید از خود این سوال را بپرسید که “دانستن معنی اصلی این لغت، چگونه می تواند به زندگی روحانی من کمک نماید؟”

منابعی برای مطالعه بیشتر

-Dictionary of New Testament Theology, edited by Colin Brown (Zondervan)

-Explore the Word, by Henry M. Morris, vol, III

-Gems from the Original, by Harold J. Berry

-New Testament Words, by William Barclay

-A Theological Work Book of the Bible, edited by Alan Richardson

-Word Studies in the New Testament(4 volume), by Marvin Vincent

روش بررسی لغات مهم

1) لغت فارسی: توبه کردن (اسم، توبه)

2) معنی لغت: احساس پشیمانی یا تأسف برای رفتارهای گذشته به دلیل تغییری که در طرز تفکر شخص درباره آنها بوجود آمده است.

3) مقایسه ترجمه های مختلف:

“توبه کردن” KJV-NIV-NASB-Amplified و ….

4) لغت و معنی آن در زبان اصلی:

– “Metanoeo” (یونانی): تغییر کردن ذهن شخص

– “Metamelomai” (یونانی): احساس تأسف و پشیمانی

5) دفعات استفاده شدن لغت در کتاب مقدس:

در عهد جدید دو واژه متفاوت یونانی برای توبه وجود دارد.

الف: Metanoeo

توبه کردن(فعل)                                                    توبه(اسم)

34 مرتبه بکار رفته است                                        24 مرتبه بکار رفته است

5 مرتبه در متی                                                     3 مرتبه در متی

2 مرتبه در مرقس                                                 2 مرتبه در متی

9 مرتبه در لوقا                                                       2 مرتبه در مرقس

5 مرتبه در اعمال                                                    5 مرتبه در لوقا

1 مرتبه در 1قرنتیان                                                6 مرتبه در اعمال

12 مرتبه در مکاشفه                                               1 مرتبه در رومیان

2 مرتبه در 2قرنتیان

1 مرتبه در 2تیموتائوس

3 مرتبه در عبرانیان

1 مرتبه در 2پطرس

ب: Metamelomai

توبه کردن (6 مرتبه بکار رفته است)

3 مرتبه در متی

2 مرتبه در 2قرنتیان

1 مرتبه در عبرانیان

نکات جالب توجه:

• لغت فوق هرگز در انجیل یوحنا به کار نرفته است، اما در مکاشفه 12 مرتبه استفاده شده است.
• لوقا از این لغت بیشتر از دیگران استفاده کرده است (انجیل لوقا و اعمال رسولان)
• توبه در رسالات زیاد تأکید نگردیده، علت آن این است که رسالات برای ایماندارن نوشته شده است.

6)ریشه و معنی اصلی لغت:

Metanoeo از نظر لغوی به معنی”درک و شناخت ثانوی” است. این واژه ترکیبی از دو لغت یونانی است: Meta به معنی”بعد” (برای تغییر بکار می رود) و Noeo به معنی”درک و شناخت” (Nous لغت یونانی است به معنی”ذهن”).

از این نتیجه می گیریم که این واژه به معنی”تغییر ذهن و نیت شخص” است. در عهد جدید این تغییر همیشه در جهت مثبت و خوبی است و دلالت بر یک تغییر واقعی و کامل قلب و زندگی می نماید.

این لغت نه تنها دلالت بر برگشتن(جنبه منفی) از گناه، بلکه اشاره به بازگشتن(جنبه مثبت) به سوی راستی و خداپرستی می کند. معنی آن چیزی بیشتر از صرفاً احساس تأسف و پشیمانی از آنچه انجام داده ایم، می باشد. این واژه به معنی تغییر کامل فکر شما در باره گناه و حرکت به سوی مخالف آن است.

Metamelomai از دو لغت Meta به معنی”بعد” و Melo “توجه داشتن” است. این واژه به معنی تأسف و یا احساس پشیمانی است به دلیل عملی که آرزو می کردید ای کاش آن را انجام نداده بودید و به معنی احساس ناراحتی عمیق بدلیل رفتار گذشته است. این لغت به معنی توبه واقعی نمی باشد، بلکه به معنی احساس پشیمانی است نسبت به کاری که انجام داده اید، بدون اینکه طرز تفکر شما درباره آن تغییر نماید (من ناراحت هستم که گیر افتاده ام، اما از کاری که انجام داده ام، پشیمان نمی باشم. مطمئن نیستم که آن را دوباره انجام نمی دهم)، بهترین نمونه این حالت، یهودا است. او از اینکه به مسیح خیانت کرده بود بسیار پشیمان بود (متی 27: 3، Metamelomai) اما هرگز توبه واقعی(Metanoeo) نکرد.

7)نحوه بکار رفتن لغت:

الف: در سایر نوشته ها:

-Metanoeo  در ادبیات کلاسیک یونانی زیاد بکار نرفته است. زمانی هم که از این لغت استفاده شده است به معنی تغییر کامل زندگی یک شخص، آن طور که در عهد جدید به کار رفته است، نمی باشد.

ب: در کتاب مقدس:

• توبه در عهد عتیق به وضوح در حزقیال باب 18 و 33: 10-20 دیده می شود (Naham)
• “توبه کردن” پیام اصلی یوحنای تعمید دهنده (متی 3: 2)، عیسی (متی 4: 17)، دوازده شاگرد (مرقس 6: 12) و پطرس در روز پطیکاست (اعمال 2: 38) بود.
• توبه کردن قسمتی از ایمان نجات بخش است (لوقا 13: 5؛ اعمال 3: 19).
• در آسمان باعث شادی و خوشحالی می گردد (لوقا 15: 7، 10).
• به وسیله اعمال و کردار ما ثابت می گردد (اعمال 26: 20).
• عیسی این لغت را 17 مرتبه در اناجیل و 8 مرتبه در مکاشفه بکار برده است.
• چه چیزی باعث می گردد ما توبه کنیم؟

نیکویی خدا (رومیان 2: 4)، غمی که از جانب خدا است (2قرنتیان 7: 9-10)، فیض خدا (2تیموتائوس 2: 25)

• یک حقیقت اساسی و بنیادی در زندگی مسیحی است(عبرانیان 6: 1)

پ: در متن

در 2قرنتیان 7: 9-10 این آیات اختلافی را که بین توبه واقعی(Metanoeo) و تأسف و پشیمانی صرف(Metamelomai) وجود دارد، نشان می دهد. غم واقعی که از جانب خدا باشد ما را به سوی توبه حقیقی سوق می دهد. در نتیجه باعث بوجود آمدن تغییر در زندگی ما می گردد، نه فقط تأسف و پشیمانی.

8) کاربرد:

“یا آنکه دولت مهربانی و صبر و حلم او را ناچیز می شماری و نمی دانی که مهربانی خدا تو را به توبه می کشد” (رومیان 2: 4)

اعتراف گناه باعث تغییر در زندگی می گردد.

از دفعه آخر که از دوستم نارحت شدم، هنوز در قلب خود نسبت به او دلخور هستم و این موضوع روی روابط ما تاثیر بدی گذاشته است. خدا مرا درباره این موضوع ملزم کرد، اما من در جهت حل آن کاری انجام ندادم. الان می دانم که مرتکب گناه شده ام. اکنون می خواهم از این گناه توبه کنم و فردا بعد از ظهر به دیدن دوستم می روم و از او می خواهم که مرا ببخشد. من می خواهم این موضوع بطور کامل حل شود.

منابع مورد استفاده:

• Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words
• Young’s Analytical Concordance of the Bible
• Dictionary of New Testament Theology Vol.1

برگرفته از کتاب دائره المعارف کتاب مقدس