اعتقادات کلیسای کاتولیک: مسئلۀ بِکارَتِ مادام العمرِ مریم، مادر عیسی

بکارت مریم

اولین جنبه بکارت مریم که باید موعظه شود تعلیم عهد جديد درباره مادری در عین بکارت می باشد. قدیمی ترین بیانیه ایمان که اکنون نیز در اعتقاد نامه رسولان به همان شکل وجود دارد از مسیح اینگونه سخنی می گوید “مولد از مریم باکره”. تعلیمِ کامل دربارۀ بکارتِ بانوی ما بتدریج و در طول زمان وارد آگاهی و شناخت مسیحی شد. یکی از عوامل پیشرفت این تعلیم، توبه و التفات همراه با دعا و نیایش مریم به پسر و خدای خود بود که به شکل وقف كامل جسمی و روحی او متجلی می شد. مسیحیان در تفکرات خویش که به وسیله کلیسا هدایت می شد درک نمودند که بکارت کامل از دیدگاه ایمان کاتولیک آنچنان که بوسیله پولس قدیس تشویق و ستایش می شود در مورد مریم باکره صادق است. در پایان قرن چهارم بکارت مادام العمر مادر خدا به عنون حقیقتی مکشوف از طرف همه مسیحیان پذیرفته شده بود.

در ۶۴۹ میلادی کلیسا رسماً اعلام کرد که بانوی ما قبل از تولد مسیح، در خلال بارداری مسیح و بعد از تولد او با کره مانده است. بکارتِ قبل از تولد بدین معنی است که مریم مسیح را نه از پدری انسانی بلکه از روح القدس باردار شد. بکارت در خلال بارداری یعنی اینکه بکارت جسمانی مریم به وسيله تولد عملی پسرش آسیب ندید. تولد مسیح در وقت مقرر نشانه ای است از اینکه کلمۀ پدر در تثلیث اقدس از نسل ابدی و روحانی تولید نشده است. تولد خداوند ما از باکره همچنین به تولد دوباره برادرانش در تعمید اشاره می نماید. بکارت مریم بعد از تولد خداوند ما به این معنی است که مریم برای همیشه باکره باقی ماند. او هیچوقت از حقوق زناشوئی خود استفاده نکرد. نخست زاده او یگانه پسرش و تنها ثمرۀ رَحِمِ او بود.

اگر چه بسیار مشکل می باشد که حقیقت بکارت مریم را تعریف نمود اما ایمان کاتولیک بر این است که بانوی ما فضیلتِ بِکارَتِ مسیحی را نیز دارا بود و آگاهانه خود را در این راه به خدا تقدیم نمود. توضیح معمول برای پاسخ وی به پیام فرشته مبنی بر بارداری و بدنیا آوردن یک پسر این است که حتی قبل از آمدن فرشته تصمیم گرفته بود که باکره باقی بماند: “این چگونه می شود و حال آنکه مردی را نشناخته ام؟” (لوقا1: 34 ).

مخالفت هایی که بر علیه بکارت دائمی مریم وجود دارد مثلاً ذکر ” برادران” عیسی درانجيل شناخته شده و مدت ها قبل به آنها جواب داده شده است. کتاب مقدس این کلمه را هم به معنی “پسر عمو” و «برادر» بکار می برد، به نحوی که صرفاً از اناجیل نمی توانیم تعریف صحیح «برادران و خواهران» خداوندمان را ارائه دهیم. بعضی از برادران خداوند مانند يعقوب و یوسف به عنوان پسران یک مریم دیگر شناسایی شده اند که احتمال می رود خواهر مریم بوده باشد (متی 13: 55، 27: 56).

درک مسیحیان اولیه که در قرن چهارم به شکل روشنی بیان شد تفسیر معتبر و صحیح معنی برادران در انجیل را میسر می سازد. مثلاً قدیس ژِروم (وفات ۴۲۰) شرح می دهد که منظور از برادران مسیح پسر عموهای اوست یعنی اینکه مریم و هم يوسف باکره باقی ماندند.

قدیس ژِروم به همین شکل به اشکالاتی که هنوز در قرن بیستم دربارۀ بکارت مریم شنیده می شود پاسخ می دهد، سؤالاتی از قبیل “پسر نخستینِ” مریم (لوقا 2: 7) “و تا پسر نخستین خود را نزائید يوسف او را نشناخت” (متی1: 25) و غیره. “نخست زاده” یک معنی فنی و تخصصی دارد همچنان که این مسئله را در تقدیم عیسی در معبد دیدیم. حتی اگر یک زوج یهودی هرگز بیشتر از یک فرزند پسر نمی داشتند او را بعنوان “نخست زاده”» می شناختند. حرف رابط “تا” در “تا پسر نخستین خود را نزائید” در کتب مقدسه اغلب برای بیان انجام نشدن کاری قبل از یک زمان مشخص و بدون توجه به انجام آن در آینده بکار می رود. در زبان فارسی ما نیز بعضی وقت ها به چنین جملاتی بر می خوریم مثلاً “بعد از اینکه سیگار را ترک کرد تا روزی که مُرد هرگز لب به سیگار نزد”.

برگرفته از کتاب دائرةالمعارف کتاب مقدس