آیا کتاب مقدس به خداشناسی لاهوتی(طبیعی- یعنی تِئیسم باز) گواهی می دهد؟

یک گروه از متفکران دانش «خداشناسی لاهوتی»، از قبیل "Clark pinnock، John sanders،Gregory Boyd،William Hasker"، اقدام به بررسی اتفاقاتی که بین خدا و انسان در کتاب مقدس افتاده است کرده اند. برای مثال، در کتاب خروج 32: 7 – 10، خداوند به موسی می گوید که اسراییل را به دلیل پرستش گوساله طلائی از بین خواهد برد و قومی جدید از نسل موسی به وجود خواهد آورد. موسی میانجیگری می کند و به هر حال در آیه 14 خداوند نظرش را تغییر می دهد.

و به نظر می رسد که خداوند در چندین مکان تجدید نظر می کند، از قبیل اشعیا 38: 1 – 5، جایی که اشعیا نبوت کرد که حزقیال پادشاه خواهد مرد، اما در پاسخ به توبه حزقیال 15 سال به عمر او افزوده می شود. مثال دیگری هست در یونس نبی 3 و 4 جایی که خداوند در مقابل توبه نینوا در داوری نینوا تجدید نظر می کند.

بر طبق این گفتگوها، خداشنانسان لاهوتی اینطور استنباط می کنند که خدا یک انرژی است که محدود به زمان نیست. اما در خیلی از الهیات سنتی اینطور استنباط می کنند که خداوند نظراتش را بر طبق موقعیت زمانی تغییر می دهد. که نقشه های او تحت تأثیر مخلوقاتش قرار می گیرد. که بعضی اوقات او عکس العمل پشیمانی و تأسف را نشان می دهد (در پیدایش 6: 6). و اینکه او آگاهی و دانشی جامع از آینده ندارد. از نظر آنها، پشیمانی و تغییر عقیده خداوند از آنجایی آمد که انسان در آزادی اراده و تصمیم گیریش غیرقابل پیش بینی است. بنابراین خداند می بایست تجدید نظری در اراده آزاد و انتخاب آزاد انسان می داد.

ما نباید این مسائل مربوط به انعطاف پذیری خداوند در تصمیم گیریش را ندیده بگیریم و به عبارت دیگر ما همچنین نمی خواهیم به تعاریفی که کتاب مقدس از کنترل فراگیر خداوند در جهان و آگاهی جامع او از حال و گذشته و آینده بی توجه باشیم. خداوند به وجود آورنده رویدادها و اتفاقات طبیعی است. یکی از واضح ترین اتفاقات را می توانیم در (مزامیر 65: 9 – 11، 135: 5 – 7) ببینیم، او کوچکترین جزییات طبیعت را کنترل می کند (متی 10: 29 – 30). او حاکم بر اتفاقات تاریخی انسان است (اشعیا 10: 5 – 12و 14: 24 – 27؛ اعمال 17: 26). اگر کسی به طور اتفاقی بمیرد؛ به این دلیل است که خداوند اراده کرده است که این اتفاق بی افتد (خروج 21: 12 – 13).

از نقطه نظر خداشناسان لاهوتی، خداوند به انسان اراده آزاد برای انتخاب و تصمیم گیری داده است حتی در انتخاب گناه (پیدایش 5:45-8؛ داوران 4:14؛ سموئیل 24؛ اشعیا 28:44؛ لوقا 22:22؛ اعمال 23:2-24؛ مکاشفه 17:17). او قلب فرعون را سخت کرد (خروج 4: 21 و 7: 3) و آیاتی دیگر در این مورد (تثنیه 30:2؛ یوشع 18:11-20؛ اول سموئیل 25:2؛ دوم قرنتیان 20:25). برای پیش بردن نقشه خودش (رومیان 9: 17).

او همچنین منبع ایمان (یوحنا 37:6،44،65؛ اعمال 48:13؛ 14:16-15؛ 27:18؛ افسسیان 4:2-10؛دوم تیموتاوس 9:1) و توبه انسان است (ذکریا 10:12؛ اعمال 31:5؛ 18:11) بنابراین آزادی انسان برای تصمیم گیری و انتخاب از نقطه نظر خداشناسان لاهوتی مبهم نیست. ما آزادیم که هرچه می خواهیم انجام دهیم اما پشت همه خواسته ها و نقشه های ما خداوند ایستاده است (یعقوب 4: 13 – 16). به طور کلی، خداوند همه چیز را بر طبق خواست و نقشه خودش پیش می برد (افسسیان 11:1؛ مراثی ارمیا 37:3-38؛ رومیان 28:8؛ 33:11-36) و خداوند آنچه را که تصمیم گرفته است انجام دهد از بین نمی برد.

تا زمانی که خداوند کنترل کننده همه چیز است، او بر آینده آگاهی کامل دارد. دانش و آگاهی آینده محکی است به تأیید سخن پیامبران و نبوت ایشان (تثنیه 22: 18) و در واقع حقیقت وجود خدا (اشعیا 21:41-23؛ 9:42؛ 9:43-12؛ 7:44؛ 3:48-7). خداوند اغلب توسط پیامبران، آینده را پیش گویی کرده است. چنانچه در( پیدایش 9: 26 – 27) مشاهده می کنیم. در مقایسه با نظر خداشناسان لاهوتی که این طور فکر می کنند که خداوند اراده آزاد انسان را نمی تواند پیش بینی کند، او اغلب رفتار و شخصیت وجودی انسان را درجزء (اول سموئیل 1:10-7؛ ارمیا 6:37-10؛ متی 34:26) و در آینده دور نیز پیش بینی می کند (اول پادشاهان 1:13-4؛ اشعیا 28:44- 13:45).
بنابراین ما چطور می توانیم انعطاف پذیری خداوند را در تصمیم گیریش درک کنیم؟

خداوند برای یک موضوع در ارمیا 18: 5 – 10 بر مسند دعوی می نشیند که اگر او مردم را به توبه دعوت کند او در تصمیمش تجدید نظر خواهد کرد و همان طور اگر او برای مردم شر دعای خیر کند او عقیده اش را تغییر خواهد داد. به عبارت دیگر انعطاف پذیری خداوند جزو نقشه های ثابت خداوند است نه اینکه تغییرات و اتفاقات او را مجبور کند که نظرش را عوض کند. به علاوه، خداوند نه تنها متعالی(فرا ذاتی) است بلکه همچنین خود او در تجربه و اتفاقات زندگی ما دخیل است. او بر روی زمین، در خیمه ها و معابد در مسیح و در وجود مطلق خود سکنی گزیده است (مزمور 139: 7 – 12).

وقتی که خداوند در مقابل مردم عکس العمل نشان می دهد او کاری را انجام می دهد و پس از آن کار دیگری. او لعن می کند، سپس برکت می دهد. اقداماتش دستخوش زمان است و بنابراین قابل تغییر است. اما این تغییرات برگرفته از نقشه های ابدی و ذاتی خداوند است که تغییر ناپذیر است. مهم است که بدانیم خداوند هم در زمین و هم در زیرزمین، در ابدیت و در زمان، و نه فقط محدود به زمان آنطور که خداشناسان لاهوتی معتقدند عمل می کند.

نوشته: جان ام. فرِیم