آیا داوود جلیات را کشت (اول سموئیل ۲۳:۱۷و۵۰) یا اِلحانان (دوم سموئیل ۱۹:۲۱)؟
آیا داوود جلیات را کشت (اول سموئیل ۲۳:۱۷و۵۰) یا اِلحانان (دوم سموئیل ۱۹:۲۱)؟
تضاد موجود در مورد اینکه چه کسی جلیات را کشته است (داوود یا اِلحانان) به دلیل خطای کاتب یا نسخه‌بردار به وجود آمده که به‌وضوح قابل مشاهده است.
متن دوم سموئیل ۱۹:۲۱ به شرح زیر است:
«باز در گوب با فلسطینیان جنگ شد و اِلحانان پسر یَعَری‌اُرجیمِ بِیت‌لِحِمی، جُلیاتِ جِتّی را که چوب نیزه‌اش به بزرگی تیر نساجی بود، کشت».
این آیه در متن عبری ماسورتی با روایت اول سموئیل که داوود را قاتل جلیات معرفی می‌کند، قطعاً در تضاد است. اما دلیل این تضاد بسیار ساده و آشکار است، همان‌گونه که در بخش موازی در اول تواریخ ۵:۲۰ نیز آمده است:
«و باز با فلسطینیان جنگ شد، و اِلحانان پسر یاعیر، لَحمی برادرِ جُلیاتِ جِتّی را که چوب نیزه‌اش به بزرگی تیر نساجی بود، کشت».
با بررسی زبان عبری این جملات، دلیل این تناقض کاملاً روشن می‌شود و مشخص می‌شود که روایت اول تواریخ ۵:۲۰ روایت صحیح و اصلی است. این نه فقط به خاطر اینکه می‌دانیم داوود جُلیات را کشت، بلکه به خاطر زبانی که در این متن بکار رفته نیز چنین است.
وقتی نسخه‌بردار مشغول رونویسی از نسخۀ قدیمی‌تر بوده، احتمالاً در این آیه از دوم سموئیل، نسخه دچار تاری یا آسیب‌دیدگی بوده و نتیجه این شد که او چندین اشتباه انجام داد (به نقل از گلیسون ال. آرچر، دایرة‌المعارف مشکلات کتاب مقدس، صفحه ۱۷۹):
۱. نشانۀ مفعول مستقیم در اول تواریخ ‘-t است که قبل از واژۀ «لحمی» آمده. کاتب آن را با b-t یا b-y-t (به معنی «بیت») اشتباه گرفته و به این ترتیب عبارت «بِیت‌لِحِمى» را از آن استخراج کرده است.
۲. او واژۀ «برادر» (‘-h با نقطه‌ای زیر حرف h) را با نشانۀ مفعول مستقیم (‘-t) اشتباه گرفته که درست پیش از «جلیات» آمده بود، بنابراین «جلیات» را به‌عنوان مفعول فعل «کشت» در نظر گرفت، نه «برادرِ جلیات» همان‌طور که در تواریخ آمده است.
۳. کاتب واژۀ «نساجی» (‘-r-g-ym) را اشتباهاً طوری قرار داد که پس از «اِلحانان» بیاید و به‌صورت نام خانوادگی پدر او ظاهر شود (ben ya’arey oregim – به معنی «پسرِ جنگلِ نساجی»!)، که نامی بسیار غیرمحتمل برای پدر یک نفر است. در تواریخ، واژۀ «oregim» درست پس از «مانند تیرِ» آمده – که معنای کاملاً منطقی دارد.
نتیجه‌گیری: بخش دوم سموئیل یک اشتباه کاملاً قابل ردیابی از سوی کاتب در نوشتن متن اصلی بوده که فرم صحیح آن در اول تواریخ ۵:۲۰ حفظ شده است. داوود جُلیات را کشت.
این مسئله گواهی بر صداقت و شفافیت کاتبان و مترجمان (چه یهودی و چه مسیحی) است. هرچند اصلاح این خطای شناخته‌شده کار آسانی بود، اما برای حفظ وفاداری به نسخه‌های دست‌نویس، این کار انجام نشده است. گرچه این باعث شده تا منتقدانی سطحی‌نگر مانند چالشگر ما آن را دست‌آویز قرار دهند، اما این انتقادی نیست که از آن بترسیم. این مثالی عالی از یک خطای انسانی ناشی از تخریب پاپیروس است.
منبع مقاله:
ترجمۀ اِلما غریبیان
دریافت لینک کوتاه این نوشته:
|
کپی شد! |
