موضوع نذرها و ده یک ها در کلام خدا

موضوع نذرها و ده یک ها در کلام خدا

ملاکی ۳: ۱۰ «تمامی عُشرها را به مخزن های من بیاورید تا در خانۀ من خوراک باشد و یهوه صبایوت می گوید مرا به این طور امتحان نمایید که آیا روزنه های آسمان را برای شما نخواهم گشاد و چنان برکتی بر شما نخواهم ریخت که گنجایش آن نخواهد بود؟»

ده یک ها و هدایا چیستند؟ لغت عبرانی «ده یک» (مَسِر) در زبان عبرانی نیز به معنای یک دهم است: (۱) طبق شریعت خدا، اسرائیلیان باید ده یک گله و محصول زمین شان (برای مثال، گندم، میوه) را به خدا تقدیم می کردند. به علاوه باید ده یک در آمدشان را نیز می دادند تا بدین صورت نشان دهند که می دانند منبع برکت هایشان از خداست (لاویان ۲۷؛ ۳-۳۲؛ تثتیه ۱۴: ۲۲-۲۹؛ لاویان ۲۷: ۳۰). ده یک، باید نوبر محصول و بهترین قسمت دست آورد آن ها می بود (امثال ۳؛ ۹ و ۱۰) و نه ته مانده ای که هیچ کس آن را نمی خواست. پس یعنی سهم خدا (ده یک) باید از همان ابتدا و قبل از هر استفاده ای جدا و کنار گذاشته می شد. مردم با انجام این کار نشان می دادند که اهداف خدا، بزرگ ترین اولویت زندگی آن هاست. ده یک بیشتر برای مخارج مکان پرستش مردم، به جا آوردن مراسم و آئین ها و نیز حمایت مالی کاهنان و خادمان گروه پرستش صرف می شد (اعداد ۱۸: ۲۱ و ۲۶). خدا از قومش انتظار داشت که از منابع خود با حکمت استفاده کنند زیرا او منبع برکت هایی بود که در سرزمین موعود به قوم بخشیده شده بود (متی ۱۵: ۲۵؛ لوقا ۱۹: ۱۳).

(۲) ده یک، وسیله ای برای ابراز آشکار ایمان شخص بخشنده بود؛ ایمان به این که می دانند و قبول دارند که خدا صاحب همه چیز است (خروج ۱۹: ۵؛ مزامیر ۲۴: ۱؛ ۵۰: ۱۰-۱۲؛ حجی ۲: ۸). ما آفریده های دست او هستیم و هر نَفَس خود را به او مدیون هستیم (پیدابش ۱: ۲۶-۲۷؛ اعمال ۱۷: ۲۸). تمام نیکویی های زندگی ما از جانب خدا است (یعقوب ۱: ۲۱؛ یوحنا ۳: ۲۷؛ اول قرنتیان ۴: ۷). خدا در قوانینی که برای ده یک وضع کرده است، به سادگی به قوم خود فرمان می دهد که سهمی از عطایای زندگی شان را؛ که خود او به آن ها داده است؛ به وی تقدیم کنند.

(۳) علاوه بر ده یک ها از اسرائیلیان خواسته شده بود که قربانی های (هدایای) مختلفی به خدا تقدیم کنند. کتاب لاویان، آئین ها یا مراسم قربانی های گوناگون را شرح می دهد: قربانی سوختنی (لاویان ۱؛ ۶: ۸-۱۳). هدیۀ آردی (لاویان ۲؛ ۶: 14-23)، هدیۀ سلامتی (لاویان ۳؛ ۷: ۱۱-۲۱)، قربانی گناه (لاویان ۴؛ ۵: ۱۳؛ ۶: ۲۴-۳۰) و قربانی جرم (لاویان ۵: ۱۴-،۶-: ۷؛ ۷: ۱-۱۰؛ ر.ک. به جدول قربانی های عهد عتیق).

(۴) به علاوۀ قربانی های مذکور در بالا، اسرائیلیان می توانستند قربانی ها یا هدایای داوطلبانه به حضور خدا بیاوند. پس به جز ده یک، هر هدیۀ دیگری نیز می توانستند تقدیم کنند. تقدیم برخی از این هدیه ها در طول سال تکرار می شد (یعنی مردم داوطلبانه در موسم های خاصی این هدیه ها را می آوردند لاویان ۲۲: ۱۸-۲۳؛ اعداد ۱۵: ۳؛ تثنیه ۱۲: ۶ و ۱۷). هدایای دیگر نیز برای موقعیت های خاص یا اهداف ویژه ای تقدیم می شدند. برای مثال وقتی که اسرائیلیان در کوه سینا مشغول ساختن خیمۀ اجتماع (مَقدَس متحرک خداوند که محلی برای پرستش بود) شدند، مردم داوطلبانه و با سخاوتمندی برای مصالح خیمه و اثاثیۀ آن هدایا تقدیم می کردند (خروج ۳۵: ۲۰-۲۹؛ ر.ک. به نمودار خیمۀ اجتماع و اثاثیه خیمه اجتماع)، مردم به حدی مشتاق انجام این طرح بودند و با سخاوت هدایا تقدیم کردند که موسی مجبور شد به آن ها بگوید که دیگر از هدیه آوردن خودداری کنند (خروج ۳۶: ۳-۷). در زمان یوآش پادشاه، کاهن اعظم یهویاداع، جعبه یا صندوق هدایایی ساخت تا مردم بتوانند هدایای خود را در آن بگذارند و در هزینه های تعمیر معبد همیاری نمایند. مردم با سخاوتمندی هدایای خود را می آوردند (دوم پادشاهان ۱۲: ۹-۱۰). مردم در زمان حزقیا با گشاده دستی برای ساخت معبد مشارکت می نمودند (دوم تواریخ ۳۱: ۵-۱۹ ر.ک. به نمودار خانۀ خدا که سلیمان بنا نمود).

(۵) در طول تاریخ عهد عتیق موقعیت های بسیاری نیز بوده است که مردم حاضر نبوده اند از دارایی یا داشته هایشان بگذرند و در نتیجه برای خدمت کردن خدا و به عمل آوردن ارادۀ او، هدایا و ده یک های خود را تقدیم نکرده اند.‌ در زمان تجدید بنای معبد، قوم خدا بیشتر علاقه داشتند که به املاک شخصی شان رسیدگی کنند و نه خانۀ خدا (کتاب حجی). در نتیجه، بسیاری از آن ها دچار گرفتاری های اقتصادی گوناگون و مسائل شخصی در زندگی شان شدند (حجی ۱: ۳-۶). روزگار مردم در دوران ملاکی نبی بر این منوال بود. بنابراین خدا باید قومش را دوباره اصلاح می کرد زیرا آن ها حاضر نبودند که ده یک هایشان را به حضور او آورند (ملاکی ۳: ۹-۱۲).